|
Fizika-matematika
|
| bet | 1/7 | | Sana | 21.12.2023 | | Hajmi | 299.33 Kb. | | #126126 |
Bog'liq Srukturada kurs ishi namunasi (2) Fayllar tizimida ishlash test, pedagogik texnalogiya, HTML QOLLANMA, kenguru 2012 class 2, 3 kurs ekanomika, Kompyuter kimyo, Raqamli hisoblash mashinasi - Vikipediya, Sana 14-mart Sinf 8,,B’’ Fan Chizmachilik Mavzu Modelning be, 00 Бизнес режа нима, jadval bo`yicha, optika, bayonnoma 2 ko`chirma, Asinxron mashinalar, 2022 Fermentlar maruza (2), Academic-Data-341201109566 (1)
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA’LIM,FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI
URGANCH DAVLAT UNIVERSITETI
“FIZIKA-MATEMATIKA” FAKULTETI
“MATEMATIK INJINIRING” KAFEDRASI
“Algoritmik tillar va dasturlash asoslari”
FANIDAN
KURS ISHI
Mavzu: “Algebraik tenglama sistemasini yechish’’
60540300- “Matematik injiniring (Ishlab chiqarish sohalari bo’yicha)”
Bajardi:2-kurs Bazarboyev Polvonnazar Akbar O’g’li
Ilmiy rahbari: ___________________________________
Topshirgan sanasi:________________________________
Himoya qilgan sanasi:_____________________________
Baho: ___
Urganch – 2023
REJA
1.Algebraik tenglamalar sistemasi va ularni yechish……………………3
2.Algebraik tenglama sistemasini yechishni kompyuterda bajarish…...10
3.Xulosa………………………………………………………………...16
4.Foydalanilgan adabiyotlar………………………………………….…17
5.ILOVA………………………………………………………………..18
1.Algebraik tenglama sistemasini yechish
Noma’lumlarning 1-darajalari qatnashgan tenglamaga chiziqli tenglama deyiladi.
Masalan: 3x+2=7-2x va 3x+4y+5z=19;
Ikki yoki undan ortiq chiziqli algebraik tenglamalardan iborat sistemada chiziqli algebraik tenglamalar sistemasi deyiladi.
Masalan: yoki
Umumiy holda 2 noma’lumli chiziqli tenglamalar sistemasini quyidagi (1) ko’rinishda , 3 noma’lumli chiziqli tenglamalar sistemasini esa
(2) ko’rinishda yozish mumkin .
Bunda x,y, , , noma’lumlar , , , , , , , , , va va (i,j =1,3).
n ta noma’lumli ,m ta chiziqli tenglamalar sistemasi berilgan bo’lsin:
(3)
bunda tenglamalar soni noma’lumlar sonidan kichik, teng yoki undan kata (mn) bo’lishi mumkin. (3) tenglamalar sistemasida –koeffisiyentlar noma’lumlar, ozod hadlar(i=1,m;j=1,n) deyiladi.
6.1-ta’rif. Agar , noma’lumlarga berilgan ,
Qiymatlarni qo’yganda (3) sistemasining hamma tenglamalarini qanoatlantirsa, , sonlar to’plami (3) sistemaning yechimi deyiladi.
(3) tenglamalar sistemasi koeffisiyentlaridan tuzilgan ushbu
A=
matrisani va A matrisada unga ozod hadlar ustunini qo’shish bilan hosil qilingan ushbu
matrisani qaraymiz. A matrisa (3) tenglamalar sistemasining matrisasi yoki asosiy matrisasi, B esa kengaytirilgan matrisasi deyiladi. Bu matrisalarning ranglari rangA rangB tengsizlik bilan bog’langanligi ravshan.
Agar chizqli tenglamalar sistemasi yechimga ega bo’lsa, u birgalikda, agar
yechimga ega bo’lmasa, u birgalikda emas deyiladi.
Birgalikda chiziqli tenglamalar sistemasi yagona yechimga ega bo’lsa, u
aniqlangan, agar cheksiz ko’p yechimlarga ega bo’lsa u aniqmas sistema deb
ataladi.
Agar ikkita birgalikdagi tenglamalar sistemasidan birining har bir yechimi
ikkinchisining yechimi va aksincha, ikkinchisining har bir yechimi birinchisining
yechimi bo’lsa, bu sistemalar teng kuchli sistemalar deb ataladi.
Quyidagi almashtirishlar tenglamalar sistemasidan unga teng kuchli
sistemaga o’tkazishni isbotlash mumkin:
1. Istalgan ikkita tenglamaning o’rinlarini almashtirish;
2. Tenglamalardan istalgan birining ikkala tomonini noldan farqli istalgan
songa ko’paytirish;
3. Sistema tenglamalardan birining ikkala tomoniga boshqa bir
tenglamaning istalgan haqiqiy songa ko’paytirilgan mos qismini qo’shish.
Endi (6.1) chiziqli tenglamalar sistemasining yechilishi alomatini qaraymiz.
|
| |
