• 1.Algebraik tenglama sistemasini yechish
  • 6.1-ta’rif.
    		•

    Fizika-matematika




    Download 299,33 Kb.
    bet1/7
    Sana21.12.2023
    Hajmi299,33 Kb.
    #126126
      1   2   3   4   5   6   7
    Bog'liq
    Srukturada kurs ishi namunasi (2)


    O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA’LIM,FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI
    URGANCH DAVLAT UNIVERSITETI

    “FIZIKA-MATEMATIKA” FAKULTETI
    “MATEMATIK INJINIRING” KAFEDRASI
    “Algoritmik tillar va dasturlash asoslari”
    FANIDAN
    KURS ISHI
    Mavzu: “Algebraik tenglama sistemasini yechish’’
    60540300- “Matematik injiniring (Ishlab chiqarish sohalari bo’yicha)”
    Bajardi:2-kurs Bazarboyev Polvonnazar Akbar O’g’li
    Ilmiy rahbari: ___________________________________
    Topshirgan sanasi:________________________________
    Himoya qilgan sanasi:_____________________________
    Baho: ___
    Urganch – 2023
    REJA
    1.Algebraik tenglamalar sistemasi va ularni yechish……………………3
    2.Algebraik tenglama sistemasini yechishni kompyuterda bajarish…...10
    3.Xulosa………………………………………………………………...16
    4.Foydalanilgan adabiyotlar………………………………………….…17
    5.ILOVA………………………………………………………………..18

    1.Algebraik tenglama sistemasini yechish
    Noma’lumlarning 1-darajalari qatnashgan tenglamaga chiziqli tenglama deyiladi.
    Masalan: 3x+2=7-2x va 3x+4y+5z=19;
    Ikki yoki undan ortiq chiziqli algebraik tenglamalardan iborat sistemada chiziqli algebraik tenglamalar sistemasi deyiladi.
    Masalan: yoki
    Umumiy holda 2 noma’lumli chiziqli tenglamalar sistemasini quyidagi (1) ko’rinishda , 3 noma’lumli chiziqli tenglamalar sistemasini esa
    (2) ko’rinishda yozish mumkin .
    Bunda x,y, , , noma’lumlar , , , , , , , , , va va (i,j =1,3).
    n ta noma’lumli ,m ta chiziqli tenglamalar sistemasi berilgan bo’lsin:
    (3)
    bunda tenglamalar soni noma’lumlar sonidan kichik, teng yoki undan kata (mn) bo’lishi mumkin. (3) tenglamalar sistemasida –koeffisiyentlar noma’lumlar, ozod hadlar(i=1,m;j=1,n) deyiladi.
    6.1-ta’rif. Agar , noma’lumlarga berilgan ,
    Qiymatlarni qo’yganda (3) sistemasining hamma tenglamalarini qanoatlantirsa, , sonlar to’plami (3) sistemaning yechimi deyiladi.
    (3) tenglamalar sistemasi koeffisiyentlaridan tuzilgan ushbu
    A=
    matrisani va A matrisada unga ozod hadlar ustunini qo’shish bilan hosil qilingan ushbu
    matrisani qaraymiz. A matrisa (3) tenglamalar sistemasining matrisasi yoki asosiy matrisasi, B esa kengaytirilgan matrisasi deyiladi. Bu matrisalarning ranglari rangA  rangB tengsizlik bilan bog’langanligi ravshan.
    Agar chizqli tenglamalar sistemasi yechimga ega bo’lsa, u birgalikda, agar
    yechimga ega bo’lmasa, u birgalikda emas deyiladi.
    Birgalikda chiziqli tenglamalar sistemasi yagona yechimga ega bo’lsa, u
    aniqlangan, agar cheksiz ko’p yechimlarga ega bo’lsa u aniqmas sistema deb
    ataladi.
    Agar ikkita birgalikdagi tenglamalar sistemasidan birining har bir yechimi
    ikkinchisining yechimi va aksincha, ikkinchisining har bir yechimi birinchisining
    yechimi bo’lsa, bu sistemalar teng kuchli sistemalar deb ataladi.
    Quyidagi almashtirishlar tenglamalar sistemasidan unga teng kuchli
    sistemaga o’tkazishni isbotlash mumkin:
    1. Istalgan ikkita tenglamaning o’rinlarini almashtirish;
    2. Tenglamalardan istalgan birining ikkala tomonini noldan farqli istalgan
    songa ko’paytirish;
    3. Sistema tenglamalardan birining ikkala tomoniga boshqa bir
    tenglamaning istalgan haqiqiy songa ko’paytirilgan mos qismini qo’shish.
    Endi (6.1) chiziqli tenglamalar sistemasining yechilishi alomatini qaraymiz.

    Download 299,33 Kb.
      1   2   3   4   5   6   7




    Download 299,33 Kb.