|
Gat fanining mazmuni, predmeti va metodi
|
| bet | 1/5 | | Sana | 09.03.2024 | | Hajmi | 274.39 Kb. | | #169237 |
Bog'liq 1-Maruza 1-Laboratoriy ishi, autoref-razrabotka-metoda-i-instrumentalnykh-sredstv-vizualnogo-modelirovaniya-i-dokumentirovaniya-s, Batura Matlingvistika i avtomat. obrabotka tekstov, Laboratoriya ishi, 7-laboratoriya, 1-mustaqil ish komp, Kalendar reja differensial tenglama 2020-2021, Dasturiy ta\'minot loyihalarni boshqarish ishchi dastur 2021 2022 (4), 1-Laboratoriya ishi Falonchiyev Falonchi 12-variant, Laboratoriya ishi Satrlar bilan ishlash, fan-olimpiadasining-yangi-nizomi-2021-sentabr-562, yul xarita, Kiberxavfsizlik 6-amaliy ish, 3-amaliy ish, 3-4-amaliy ishlar hisob
1-Ma ‘ruza
GAT FANINING MAZMUNI, PREDMETI VA METODI.
REJA:
GAT fanining vazifalari.
GАТ texnologiyasi haqidagi asosiy tushunchalar va uni o ‘rganishdan maqsad.
GAT fanining vazifalari.
Xozirgi vaqtda ko ‘pgina geografik informatsion sistemalarda jadvallar va bo ‘linmalar haqidagi ma ‘lumotl har xil korxonalardan kelib tushmoqda, shu jumladan har bir korxona ushbu ma ‘lumotlarni ko ‘p yoki kamroq miqdorda ishlab chiqadi, oddiy holda esa ayrim ma ‘lumotlar tashqaridan kelib tushadi. GAT va GAT bilan foydalanuvchilar uchun ma ‘lumotlarining kerakligi yangi ma ‘lumotlarni yanada tezroq va sifatliroq foydalana oladiganlarga turtki bo ‘ladi.
Shundan kelib chiqqan holda GAT ma ‘lumotlari bilan boshqarish bir nechta foydalanuvchilar yordamida amalga oshiriladi.
Turli tipdagi hamda tashkiliy asosdagi topshiriqlarni bajarish jarayonida GATni qo ‘llash har xil talab va yondashuvlarni taqozo qiladi.
GATni loyihalash jarayonini 5 ta asosiy bosqichi ajratib ko ‘rsatiladi.
1. Qarorlar qabul qilish tizimi tahlili jarayoni qo`yilgan vazifalarni amalga oshirish uchun zarur bo ‘lgan barcha axborotlarni aniqlashdan boshlanadi. Bunda har bir bosqich va funksional muhitning ehtiyojlarini inobatga olishi zarur.
2. Informatsion talablar tahlili har bir qarorni qabul qilishi uchun aynan qaysi tipdagi axborotlarni zarurligi aniqlanadi.
3. Qarorlarni tekshirish bir guruh topshiriqlarni bajarishga yo ‘naltirilgan ahamyatli axborotlar majmuasidir.
4. Axborotlarni qayta ishlash jarayonini loyihalash. Bu bosqich axborotlarni to ‘plash, saqlash, uzatish va modifikasiya qilishning real tizimi ishlab chiqiladi. Bunda hisoblash texnikasining boshqaradigan xodimlarning imkoniyatlari inobatga olinishi lozim.
5.Tizimni loyihalash va nazorat qilish. Muhim bosqich bo ‘lib butun tizimni yaratishni o ‘z ichiga oladi uning ishchanlik holati turli nuqtai nazarda baholanadi va tuzatishlar kiritiladi. Har qanday tizim kamchiliklardan holi emas, shuning uchun uning moslashuvchan bo ‘lishi talab qilinadi.
Geoinformatsion tizimlar barcha voqealarda inson qo ‘l mehnatini avtomatlashtirmoqda, lekin hamma jarayonlarni ham avtomatlashtirishning imkoni yo ‘q. Birinchi navbatda bu talablar informatsion mahsulotlarga taalluqli. Bularga xarita, jadval, ro ‘yxat, xujjatlar va boshqa qidiruv jarayonlari mansub. Natijada “chiqayotgan ma ‘lumotlarning umumiy ro ‘yxati” shartli belgilari bilan hujjat yaratilishi lozim.
Keyingi qadam yaratilayotgan tizimning ustuvorligini aniqlash asosiy parametrlarning navbatini yaratish (hududiy, funksional ma ‘lumotlar qamrovi)dan iborat bo ‘ladi. So ‘ngra to ‘plangan materiallardan maksimal darajada foydalanish talablari o ‘rnatiladi.
Ko ‘pgina GAT ning korxona va sistemalar orasida taqsimlanishi katta imkoniyatlarni GAT foydalanuvchilar orasida yarata oladi.
Ko ‘pgina giografik ma ‘lumotlar to ‘plamlari umumiy ma ‘lumot manbai sifatida to ‘planishi va boshqarilishi va foydalanuvchilar tomonidan baham ko ‘rilishi mumkin. Bundan tashqari, GAT foydalanuvchilari Internet orqali ommabop ma ‘lumotlar to ‘plamlarini qanday almashish to ‘g ‘risida o ‘z qarashlariga ega.
GAT katalogi portallari deb nomlangan asosiy veb-saytlar foydalanuvchilarga o ‘zlarining ma ‘lumotlarini yuklashlari va foydalanish uchun mavjud bo ‘lgan geografik ma ‘lumotlarni qidirish imkoniyatini beradi. Natijada GAT tizimlari tobora ko ‘proq Umumjahon Internetga ulanmoqda va ma ‘lumot almashish va undan foydalanish uchun yangi imkoniyatlarga ega bo ‘lmoqda.
GAT tarmog ‘ini SDI kirish va yurg ‘izish prinsplaridan biri deb aytsa ham bo ‘ladi. U ko ‘pgina foydalanuvchilar saytlarini birlashtirib va publikatsiya qilishga undab World, Wide, Web bilan birgalikda geografik ma ‘lumotlardan foydalaniladi. GAT tarmog ‘iga uchta asosiy qurilish bloklari kiradi :
Metoma ‘lumotlar portal kataloglari, foydalanuvchilar qidirib GAT ma ‘lumotlarini topilishi uchun;
GAT tarmoqlar foydalanuvchilar tomonidan GAT ma ‘lumotlarini joylashuvi uchun;
GAT foydalanuvchilari izlab ushbu ma ‘lumotlarni topish uchun syersivga murodaat qilishi;
|
| |
