|
Germaniya federal byudjeti daromadlari va xarajatlari dinamikasi
|
| bet | 4/6 | | Sana | 20.11.2022 | | Hajmi | 57.63 Kb. | | #30999 |
Bog'liq Germaniya Federativ Respublikasi davlat byudjeti, byudjet tizimi va byudjetlararo munosabatlarining xususyatlari Mavzu Grafik axborotlarni kiritish, taxrirlash va chiqarishning-fayllar.org, AZIMOVA KAMOLAXON, MO‘MINOVA ODINAXONGermaniya federal byudjeti daromadlari va xarajatlari dinamikasi
(YaIM ga nisbatan) jadval 2
|
1985 yil
|
1989 yil
|
1991 yil
|
1993 yil
|
1997 yil
|
Daromad
|
46.1
|
45.2
|
44.9
|
46.4
|
45.2
|
Xarajatlar
|
44.3
|
42.4
|
45.5
|
46.6
|
44.6
|
Qarz olish
|
-1.8
|
-2.8
|
0,6
|
-0,1
|
-0,7
|
Foiz to'lovlari
|
3.0
|
2.7
|
2.7
|
3.3
|
3.7
|
Sof qarzlar
|
1.2
|
-0,1
|
3.3
|
3.2
|
2.0
|
Germaniya moliyasini boshqarish tizimi.
Moliya boshkaruvi xorijiy davlatlarda konun chikaruvchi tashkilot boshkaruvida buladi.GFRda bu Bundestag deyiladi.Bundestagda 2ta palata- yukori va kuyi palatalari mavjud.Xamma asosiy moliyaviy konunlar,asosan davlat budjetini tasdiklash ikkala palata birgalikda tasdiklashi Bilan amalga oshiradi vabosh kansler Bilan imzolanadi.
Tugridan-tugri moliyaviy boshkaruvi moliya apparati boshkaruvida buladi – bu Federal Moliya Vazirligi deyiladi.
Vazirlik davlatni moliya siyosati , davlat moliya tizimi soxasidagi siyosatni ishlab chikadi. Ishlab chikarilgan moliya konunlariga rioya kilish ustidan nazorat utkazadi.Shu Bilan bir katorda davlat budjeti loyixasini tuzadi va uni ijrosini tashkil etadi.
Boshka rivojlangan garb mamlakatlari kabi Germaniya moliya vazirligida oldingi bulinmalardan ichki daromadlar boshkarmasi kaysiki tugri soliklar soxasida kursatma materiallar chikaradi va bu soliklarning tushumini tashkil etadi.Bojxona boji va inkirozlar boshkarmasi ,bu boshkarmalar egri soliklar va ularni budjetga tushishini tashkil etish buyicha kursatma materiallarini tayyorlaydi.Yana bir zarur boshkarma bu xam bulsa ichki karzlar va davlat tizimi karzlari boshkarmasi .Boshkarma davlat tizimi karz zaymlari emissiyasi va ular barcha foyzlarni tulash,tushgan davlat tizimi karzlari koplashdir.
Germaniyada moliya soxasida nazorat vazirligi tarkibida pul aylanmasi ustidan nazorat borshkarmasi xam kiradi.Eng murakkab ishlardavlat tizimi mablaglarini garaz niyatda ishlatilganligi Bilan boglik moliyaviy baxs va xarajatlarga maxsuslashgan sudiga beriladi.
Maxalliy xokimiyat tashkilotlarini moliya boshkaruviga muvofik budjet loixalariga tushi shva uning ijrosini tashkil etish Bilan shugullanadigan moliya budjetini yigilishi amalga oshiriladi.
Davlat budjeti vazifalari . Germaniya davlat budjeti kuyidagi vazifalarni bajaradi :
-milliy daromadlarni kayta taksimlash.
-iktisodiyotni davlat tizimini boshkarishi va ragbatlantirilishi.
-ijtimoiy siyosatni moliyaviy ta’minlash.
-markazlashtirilgan pul mablaglari jamgarmasini vujudga келтириш ва sarflash ustidan nazorat kilish.
20 asr ikkinchi yarmida milliy daromadni katta ulishi davlat tassarufiga utdi .Absoyut xajm buyicha keskin yoki milliy daromadni ,xozirgi vaktda moliya tizimining xamma buginlari orkali 50-60%kayta taksimlanadi.Davlat budjeti orkali esa 40%.Bunaka tayta taksimlash monopoliya tomon foydali va axolining keng katlami manfaatdor .
Siyosiy iklim uzgarishi xalkaro munosabatlarda katta burilishlar shuningdek ,90-yillardan keyin Germaniya xarbiy xarajatlari kamaytirishiga karamasdan, bugungi kunda xam davlat budjetining eng asosiylaridan biri sifatida xarbiy xarajatlar kolmokda.Shunga karamasdan,monopol birlashmalar davlat tizimi zaymlari,kapital kuyilmalarga subsidiya va boshka maksadlar buyicha foyzlar kurinishida davlat budjetining juda katta kismini olmokda.
Davlat tizimining asosiy kreditorlari sifatida bank monopoliyasi sugurta kompaniyalari,xissadorlik jamiyatlari katta ssuda kapitallarining individual egalari xisoblanadi.
Bugunga kelib iktisodiyoti rivojlangan davlatlarda iktisodiyotga kilinadigan xarajatlar davlat budjetining umumiy xarajatlari ichida 22-30%ni tashkil kiladi.
Germaniya banklarining davlat sektori ulishiga ,ular 700dan 20000gacha bulgan filiallar va 12ta xisob-kitob institutlaridan iborat ,ular xissasiga mamlakatning barcha bank amaliyotlari umumiy xajmining 50% va bank aktivlarining 25%i tugrikeladi.
Germaniya banklari jaxon bozorida asosiy urinlardan birini egallaydi.Sungi yillarda uzlarining universalligi tufayli,ular eng kup foyda keltiradigan tarmoklarda urnashib olishdi.
Mijozga yunaltirilgan rakobatlardan ikki pogonali tizimning rivojlanishi Sharkiy Germaniyaning bank tarmogining eng katta yutuklaridan biri buldi.Kelgusida bulinmalar tarmoklari kengayishiga ,xodimlar ukishiga va uskunalarga yunaltirilayotgan yirik sarmoyalar Sharkiy Germaniya bank tizimining Garbiy Germaniya banklari darajasiga yetkazilishiga olib keldi.
Shu yerda 9ta xududiy bulimlar va 200ga yakin bulimlari bulgan Germaniya Markaziy banki Deutsche Bundes Bank bosh ofisi joylashgan.Federal korporatsiya sifatidabank,davlat konunchiligiga muvofik bank nazorati federal borshkarmasi Bilan birga faoliyatini amalga oshiradi.
Boshka markaziy banklari singari Bundesbank muomalaga banknotalar va tangalar chikarishda eksklyuziv xukukiga ega bulib,pul muassasasini va mavjud bulgan ,kredit xajmini boshkara turib ,milliy valyuta barkarorligini ta’minlaydi.Bundesbankxar yili pul massasi xajmini kutilayotgan usish chegarasida saklashni tavsiya etadi.Bundesbankning pul- kredit siyosatini markaziy bankining uch turga bulib kursatish mumkin:
-xususiy va tijorat bunda katta uchlik banklari xam kiradi va ular taxminan 350ta , ulardan 200ta xududiy ,80ta xususiy ,60ta xorijiy banklar filial, 7000tauzlariga tegishli filiallar ,bu kursatkich bank soxasining 30%tashkil etadi.
-davlat jamgarma banklari uzlarining markaziy xisob-kitob institutlari Bilan(taxminan 700 yoki bozorning 50%)
-3000dan ziyod kredit korporativlari va ularning makaziy banki 20% va boshkalar kiradi.
Ish xakidan olinadigan solik mikdorini aniklashdasolik sinflari singari maxsus mexanizmlardan foydalanadi.KKS moxiyati jixatdan shaxsiy iste’molga solinadigan solik bulib,tovarning oxirgi iste’molchiga yetib borishi dagixar bir xarakat boskichida undiriladi.Solikka tortiladigan obekt bulib tovarlar,ish va xizmatlarrealizatsiyasibuyicha foyda xisoblanadi.
Germaniya bank tizimi axolini bandligi va iktisodiyotning yaxshi usshiga imkon beruvchi ,ancha jadal rivojlanayotgan tarmokdir.U uz tarkibida 4000dan ortik erkin kredit institutlari,operatsiyalar kulami 100mln. dm bulgan 1000ta kichik bank va 50000filialni uz ichiga oladi.Umumiy axolisi 80mln. kishi bulgan xolda bita bank ofisiga 1600 kishi tugri keladi,ya’ni bank zichligi jixatdan Belgiya va Frankfurtning bir uzidan keyingi xisoblarga Karaganda 470ta bank mavjud.
Germaniya moliya tizimi federal byudjet, davlat byudjetlari, jamoa (kommuna) byudjetlari, maxsus hukumat va byudjetdan tashqari jamg'armalar, davlat korxonalari moliyasini o'z ichiga oladi. Butun mamlakat moliyaviy tumanlarga bo'lingan. Federatsiya byudjeti va erlar byudjeti o'rtasidagi bog'liqlik yuqori moliyaviy boshqarmalardir. Ular bir nechta moliyaviy tumanlarni birlashtiradi.
Germaniya ijtimoiy bozor iqtisodiyotining zamonaviy modeli asoschisi, doktor L.Erxard (urushdan keyingi Germaniya iqtisodiyot vaziri) samarali soliq va byudjet tizimisiz xalqning haqiqiy farovonligiga erishish mumkin emas, deb haqli ravishda ishongan. umumiy aholi. Uning rahbarligida 40-yillarning oxiri - 50-yillarning boshlarida yaratilgan. 20-asr Byudjet tizimining barcha darajalarida faoliyat ko'rsatgan "Byudjet tartibi" modeli Germaniyada byudjet jarayonining hozirgi holatini belgilovchi eng muhim qonun hujjatlarining kuchga kirishi bilan asos bo'ldi va o'zining mantiqiy davomini oldi.
Birinchidan, bularga "Federatsiya va federal erlarning byudjet qonuni asoslari to'g'risida" (1969), "Barqarorlik va iqtisodiy o'sishni rag'batlantirish to'g'risida" (1967) va "Federal byudjet to'g'risidagi nizom" (1969) federal qonunlari kiradi. ). Aynan ushbu qonunlarda mamlakatning federal byudjetini shakllantirish va ijro etishning asosiy tamoyillari jamlangan:
Vaqtinchalik - qonunda ko'rsatilgan vaqtinchalik tartib-qoidalarga aniq va so'zsiz rioya qilish;
sikllik - besh yillik byudjetni rejalashtirish sharoitida qonun hujjatlarini qabul qilish va byudjetni ijro etishning yillik tsikli belgilandi;
Ishonchlilik - batafsil funktsional, iqtisodiy va idoraviy byudjet tasnifi shakllantirildi, byudjet-huquqiy javobgarlik va moliyaviy-byudjet nazorati masalalari qonun hujjatlarida belgilab qo'yildi;
Qoplash va byudjet balansi printsipi - byudjet xarajatlarini to'liq moliyaviy qo'llab-quvvatlash zarurati, shuningdek, muvozanatli byudjet;
Byudjet xarajatlarini amalga oshirishda samaradorlik printsipi alternativa imkoniyatlari va byudjet risklarini minimallashtirish asosida ongli tanlash zarurati haqidagi postulatni aks ettiradi.
Budjet mablag‘lari boshqaruvchilari va oluvchilarning huquq va vakolatlarini kengaytirish va ularning mas’uliyatini oshirish.
Loyihani amalga oshirish muddati bir byudjet yilidan ortiq bo'lsa, byudjet mablag'larining asosiy boshqaruvchilariga "davomli" majburiyatlarni qabul qilish huquqini qonun bilan mustahkamlash.
Byudjet jarayoni jarayonida Germaniya moliya vazirining roli va ta'sirini kuchaytirish.
Byudjet Germaniya moliya tizimining asosiy bo'g'inidir. Davlat byudjeti uchta boshqaruv darajasining daromadlari va xarajatlarini o'z ichiga oladi:
federatsiyalar (federal byudjet);
erlar (federal erlarning byudjetlari);
jamoalar (kommunal yoki shahar byudjetlari).
Konsolidatsiyalangan (konsolidatsiyalangan) davlat byudjeti har uch darajadagi byudjetlarning daromadlari va xarajatlarini qo'shib, byudjetlararo transfertlarni (subsidiyalar, subsidiyalar) olib tashlash yo'li bilan olinadi. 1974 yildan beri davlat byudjeti ijtimoiy sug'urta va ijtimoiy ta'minot fondi mablag'larini o'z ichiga oladi.
Germaniyada moliyaviy yil kalendar yiliga to'g'ri keladi. Federal byudjet Bundestag (parlament) tomonidan tasdiqlanadi. Markaziy byudjetni shakllantirish bosqichida vazirliklar va idoralar Moliya vazirligiga kelgusi yil uchun xarajatlar smetasini taxminan 9 oy oldin yuboradilar. Moliya vazirligi rejalashtirilgan daromadlar asosida byudjetning xarajatlar qismini aniqlaydi va byudjet loyihalarini federal hukumatga tasdiqlash uchun taqdim etadi. Vazirlar Mahkamasi tomonidan tasdiqlangan byudjet loyihasi tasdiqlash uchun qonun chiqaruvchi organga yuboriladi. Birinchidan, byudjet parlamentning yuqori palatasiga (Bundesrat) yuboriladi va u erda uch hafta ichida ko'rib chiqiladi. Bundesratdan byudjet loyihasi parlament quyi palatasiga (Bundestag) yuboriladi. Agar parlament palatalaridan biri byudjetga o'zgartirish kiritsa, u qayta ko'rib chiqish uchun qaytariladi. Qonun loyihasi Bundestag tomonidan qabul qilingandan so'ng, qonun loyihasi Hukumat rahbari tomonidan imzolanadi va qonunga aylanadi.
Bir vaqtning o'zida va bir xil ketma-ketlikda yerlar va jamoalar byudjetlari loyihalari tuziladi. Biroq, agar federal hukumat shtatlarning moliyasini rasmiy ravishda nazorat qilish huquqiga ega bo'lmasa, shtatlar hamjamiyatlarning byudjetlari ustidan bunday nazoratni o'rnatishi shart. Viloyatlarning byudjetlari Landtaglar tomonidan bir yilga tasdiqlanadi, lekin ba'zi hollarda ular uzoqroq muddatga hisoblanishi mumkin.
Germaniya Federativ Respublikasining davlat moliyasi sohasidagi oliy nazorat organi Federal Hisob palatasi bo'lib, uning rahbariyati mamlakat parlamentining ikkala palatasi tomonidan saylanadi (Germaniya Federativ Respublikasi Hukumatining taklifiga binoan). ) 12 yil muddatga. Byudjet ijrosi to‘g‘risidagi hisobot Moliya vazirligi tomonidan tuziladi va parlament va Hisob palatasiga taqdim etiladi. Hisob palatasining xulosasidan so‘ng parlament byudjet ijrosi to‘g‘risidagi qonunni ma’qullaydi.
Germaniya Federativ Respublikasining byudjet siyosati iqtisodiy siyosatning umumiy maqsadlariga bo'ysunadi va urushdan keyingi davrda tuzatilgan uni amalga oshirish mexanizmiga, davlatni shakllantirish uchun boy vositalar va usullarning arsenaliga asoslanadi. davlat byudjetining daromad va xarajatlar moddalari.
Federal byudjetga sug'urta solig'i, bojxona to'lovlari, neft mahsulotlari, alkogolli mahsulotlar, qahva va tamaki aksizlari to'liq miqdorda tushadi. Qo'shma soliqlarga quyidagilar kiradi: daromad solig'i, korporatsiya solig'i, aylanma solig'i.
Germaniya soliq tizimi to'g'ridan-to'g'ri va bilvosita soliqlarni o'z ichiga oladi. To'g'ridan-to'g'ri soliqlar guruhiga quyidagilar kiradi:
Daromad solig'i - uning ulushi umumiy soliq tushumining 1/3 qismidan oshadi.
Mol-mulk solig'i (mulk) - u jismoniy va yuridik shaxslarning mulki hisoblanadi.
Korporativ soliq - yuridik shaxslardan undiriladi.
Yer solig'i - korxonalarning yer uchastkalari, o'rmon xo'jaligi, qishloq xo'jaligi yerlari soliqqa tortiladi.
Avtotransport solig'i mototsikl, yengil va yuk mashinalari egalari tomonidan to'lanadi.
Bilvosita soliqlar guruhiga quyidagilar kiradi:
Qo'shilgan qiymat solig'i (QQS) - bu mamlakatdagi barcha bilvosita soliq tushumlarining 43% ni tashkil qiladi. Soliq tovarlar va xizmatlarni iste'mol qilishning xususiy va davlat sohasidagi yakuniy iste'molchidan undiriladi.
Individual aktsizlar (iste'molga solinadigan soliqlar);
Bojxona to'lovlari;
Import solig'i - u ishlab chiqarilgan mamlakatlarda eksport imtiyozlarini oladigan import qilinadigan tovarlardan undiriladi.
Ijtimoiy takror ishlab chiqarish jarayoniga davlatning ta'sir ko'rsatish vositalaridan biri bu davlat xarajatlari bo'lib, u mamlakat taraqqiyotining xususiyatlarini aks ettiradi. Federal byudjet xarajatlarining tarkibi quyidagi yo'nalishlar bilan ifodalanadi:
Aholini ijtimoiy himoya qilish - 50%;
Milliy mudofaa va milliy xavfsizlik - 30%;
Ilmiy-tadqiqot va oliy ta'lim - 10%;
Transport infratuzilmasi va federal avtomobil yo'llarini saqlash - 10%.
|
| |
