|
GOLDEN BRAIN ISSN: 2181-4120 VOLUME 1 | ISSUE 33 | 2023Bog'liq AxmedovaGOLDEN BRAIN ISSN: 2181-4120 VOLUME 1 | ISSUE 33 | 2023
https://t.me/goldenbrain_journal Multidisciplinary Scientific Journal December, 2023
41
uchun ma’lumotlar bazasi yaratildi.Har qanday axborot tizimining maqsadi haqiqiy
dunyo hajmi to‘g‘risidagi ma’lumotlarni qayta ishlashdir. Keng ma’noda, ma’lumotlar
bazasi har qanday sohada haqiqiy dunyoning muayyan ob’ektlari haqida ma’lumot
to‘plami. "Ma’lumotlar bazasi" atamasi bir nechta shartlarga ega. Ular qarama-qarshi
emas, balki bitta tushuncha bo‘yicha turli nuqtai nazarni anglatadi.
Ma’lumotlar modeli - ma’lumotlar bazasida ma’lumotlar bazasidagi mantiqiy
tuzilmalarning turlarini aniqlash va ma’lumotlar bazasida mantiqiy tuzilmalarning
turlarini aniqlash va ma’lumotlar bazasining yaxlitligini aniqlash va qo‘llab-quvvatlash
usullari.Birinchi ma’lumotlar bazalari fayl tizimlari asosida yaratilgan va ular bilan
ishlash uchun barcha javobgarlik ushbu bazalarni ishlatgan dasturiy ta’minotga joriy
qilingan. Fayl ma’lumotlar bazalari hozir amalda foydalanilmaydi. Zamonaviy
ma’lumotlar bazasi texnologiyasida ma’lumotlar bazasini yaratish, uni qo‘llab-
quvvatlash va foydalanuvchiga kirish maxsus dasturiy ta’minot vositalari -
ma’lumotlar bazasini boshqarish tizimlari yordamida markazlashtirilgan.Ma’lumotlar
bazasini boshqarish tizimi (DBTMS) - bu foydalanuvchilarning ma’lumotlar bazasini
yaratish, saqlash va qo‘llash uchun mo‘ljallangan dastur va dasturiy ta’minot
kompleksi.Zamonaviy ma’lumotlar bazasi serverlari foydalanuvchi bilan yuqori
saviyada o‘zaro ta’sir qilish uchun barcha turdagi o‘zgarishlar va mexanizmlarni o‘z
ichiga oladi. Ushbu rivojlanish vositalari, foydalanuvchilarga ilovalar sifatida,
DBBMS sifatida ishlaydigan dasturlarni yaratishga imkon beradi.ZBBMS - bu ko‘plab
odamlar ushbu dasturlarga xizmat ko‘rsatadigan va ishlarining natijasidan
foydalanadigan dasturiy ta’minot paketidir.Dasturlar ma’lumotlar bazasi menejmenti
tizimidan foydalanishda ishlatiladigan barcha kompyuter dasturlarini o‘z ichiga oladi.
Barcha DBMS funktsiyalarini bajarish uchun uchta turdagi dasturiy ta’minot talab
qilinadi:
1) tizim dasturi (uskunaning barcha tarkibiy qismlarini boshqaradi va
kompyuterda ishlaydigan boshqa barcha dasturlarga kirishni ta’minlaydi);
2) dasturiy ta’minot DBMS (DBMS funktsiyalarini amalga oshiradigan
ma’lumotlar bazasini boshqaradi);
|
| |
