Guliston dsavlat pedagogika institute texnologiya ta’lami yo’nxalishi 23 22-guruh talabisi

Guliston dsavlat pedagogika institute texnologiya ta’lami yo’nxalishi 23 22-guruh talabisi

Guliston dsavlat pedagogika institute texnologiya ta’lami yo’nxalishi 23 22-guruh talabisi

Aminova Shirinni

Robototexnika asoslari fanidan mustaqil ta’lim

Mavzu:PLASTMASSA. UNING TURLARI, ISHLATILISH SOHALARI, OLINISH USULLARI

• Mavzu:PLASTMASSA. UNING TURLARI, ISHLATILISH SOHALARI, OLINISH USULLARI
• Plastmassa (plastik) deb, polimerlar asosida olingan mustahkam, qattiq va elastik materialga aytiladi.Plastmassa (yun. plastik – qayishqoq va lot. massa – yumaloqlangan narsa) so‘zi “yumaloqlangan qayishqoq narsa” degan ma‘nosini anglatadi.Plastmassa ham polimerga o‘xshab harorat ta’sirida plastik xususiyatga ega bo‘lib,har xil shakllarga kirishi mumkin. Plastmassaning xossalari ko‘p jihatdan uning asosiy
• tashkil etuvchisi – polimerning xossalariga bog‘liq. .

Jahonda birinchi bo‘lib issiqlik ta’sirida qayta ishlanadigan plastmassalarni 1856-yilda ingliz kimyogari Aleksandr Parkezi ixtiro qilgan. Aksariyat plastmassalar tarkibida polimerdan tashqari to‘ldiruvchi va qotiruvchilar katalizator, stabilizator, mayinlashtiruvchi (plastifikator), bo‘yovchi va moylovchi materiallar mavjud bo‘lishi mumkin.

• Jahonda birinchi bo‘lib issiqlik ta’sirida qayta ishlanadigan plastmassalarni 1856-yilda ingliz kimyogari Aleksandr Parkezi ixtiro qilgan. Aksariyat plastmassalar tarkibida polimerdan tashqari to‘ldiruvchi va qotiruvchilar katalizator, stabilizator, mayinlashtiruvchi (plastifikator), bo‘yovchi va moylovchi materiallar mavjud bo‘lishi mumkin.

Plastmassaning kamchiligi sifatida uning issiqbardosh emasligi, elastiklik modulining ozligi, zarbiy qovushqoqligining pastligi va qarish xususiyatlarini ko‘rsatish mumkin.Plastmassa arzonligi hamda xususiyatlari jihatidan boshqa materiallardan qolishmasligi sababli ishlab chiqarishda keng qo‘llaniladi. Ammo parchalanmasligi tufayli atrof-muhitni ifloslaydi, o‘simlik tomirlarining oziqlanishiga to‘sqinlik qiladi,shuningdek, organizm uchun zararli hisoblanadi. Plastmassalarni shtamplash. Bu usulda listli tayyorlanmadan iborat termoplastlar buyumga aylantiriladi. Buyumning shakli qizdirilgan listni botirish hamda sovutish yo‘li bilan hosil qilinadi.

• Plastmassaning kamchiligi sifatida uning issiqbardosh emasligi, elastiklik modulining ozligi, zarbiy qovushqoqligining pastligi va qarish xususiyatlarini ko‘rsatish mumkin.Plastmassa arzonligi hamda xususiyatlari jihatidan boshqa materiallardan qolishmasligi sababli ishlab chiqarishda keng qo‘llaniladi. Ammo parchalanmasligi tufayli atrof-muhitni ifloslaydi, o‘simlik tomirlarining oziqlanishiga to‘sqinlik qiladi,shuningdek, organizm uchun zararli hisoblanadi. Plastmassalarni shtamplash. Bu usulda listli tayyorlanmadan iborat termoplastlar buyumga aylantiriladi. Buyumning shakli qizdirilgan listni botirish hamda sovutish yo‘li bilan hosil qilinadi.

Presslash deb, odatda, yopiq kameralarda plastmassani bosim ta’siri ostida qayta ishlashga aytiladi. Presslash jarayoni odatdagi va quyma presslashga bo‘linadi. Odatdagi presslashda presslanadigan plastmassa ikkita qattiq jism orasida presslansa, quyma presslashda esa plastmassa maxsus quyma jism (shakl) yordamida presslanadi.Hozirda xossalari jihatidan xilma-xil plastmassalar, rezina buyumlar, quvurlar, santexnika buyumlari, shu jumladan, o‘ta puxta konstruksion plastmassalar, yarimo‘tkazgichlar, o‘tkazgichlar va boshqa plastmassa mahsulotlari xalq xo‘jaligida keng foydalanilmoqda. Bunday materiallar, aksariyat hollarda, qimmat turadigan metallar o‘rnini egallamoqda.

• Presslash deb, odatda, yopiq kameralarda plastmassani bosim ta’siri ostida qayta ishlashga aytiladi. Presslash jarayoni odatdagi va quyma presslashga bo‘linadi. Odatdagi presslashda presslanadigan plastmassa ikkita qattiq jism orasida presslansa, quyma presslashda esa plastmassa maxsus quyma jism (shakl) yordamida presslanadi.Hozirda xossalari jihatidan xilma-xil plastmassalar, rezina buyumlar, quvurlar, santexnika buyumlari, shu jumladan, o‘ta puxta konstruksion plastmassalar, yarimo‘tkazgichlar, o‘tkazgichlar va boshqa plastmassa mahsulotlari xalq xo‘jaligida keng foydalanilmoqda. Bunday materiallar, aksariyat hollarda, qimmat turadigan metallar o‘rnini egallamoqda.