|
Html sahifa shabloni
|
| bet | 17/166 | | Sana | 29.05.2024 | | Hajmi | 11,86 Mb. | | #256483 |
2 -qadam.
Bu qadamda diagramma hosil qilish uchun kerakli berilganlar belgilanadi. Rasmning o‘rta qismidagi darcha aynan berilganlarni kiritish uchun faol holatda bo‘ladi.
“Ряд” qatlamida qator va ustunlarga nom berish mumkin. O‘zgaruvchilar diapazonini almashtirish, yangi qatorlarni ko‘shish, imkoniyalari mavjud. Shuningdek, diagramma hosil qilishda, boshlang‘ich berilganlarni tanlash, bir necha ustunlardan keraklilarini ajratish va boshqa qiymatlarni kiritish mumkin.
3-qadam.
D iagrammaga sarlavha qo‘yish, koordinata o‘qlariga nom va kategoriya qo‘yish, fonga masshtablar, oraliq chiziqlar va o‘zgartirishlar kiritish, «Afsona» ning joyini almashtirish hamda unga nom berish, diagramma ustunlarining jadvaldagi qiymatlarini qo‘yish, ularning o‘lchami va ranglarini o‘zgartirish ishlari bajariladi.
4 -qadam.
Tayyor bo‘lgan diagrammani qaysi varoqqa joylashtirish aniqlanadi. Diagrammani qaysi joyda hosil qilish foydalanuvchining xohishi bilan kiritiladi.
Qadamlardagi barcha so‘roqlarga javob berilgandan keyin, yoki o‘zgartirishlar tugagandan so‘ng «Далее» tugmasi bosiladi.
So‘nggi qadamda esa «gotovo» tugmasi bosilishi kerak.
1. MISOL
2.MISOL
Tajriba natijalarining statistik tahlil Excel dasturida amalga oshirish uchun quyidagi ishlar bajariladi:
Variatsion qatorlar kiritiladi
K ursorni S12 qo‘yamiz, ya'ni M (o‘rtacha qiymat) topish uchun va Vstavka funksi (fx) punktiga kiramiz. Hosil bo‘lgan oynaning Kategoriya qismidan Statisticheskie punktini tanlaymiz, ro‘yxatdan СРЗНАЧ tanlanadi.
Diapazonni C3:C10 deb yozamiz va OK bosiladi.
G o‘rtacha kvadratik chetlashishni topish uchun kursorni S13ga qo‘yamiz, yuqoridagi ro‘yxatdan СТАНДОТКЛОН tanlanib, diapazon kiritiladi va OK bosiladi.
Standart xatolik m ni topish uchun S14 ga ko’rsorni qo‘yib, formulasini kiritamiz: =C13/KOREN(8) va Enter bosiladi.
Ikkinchi variatsionni ham hisoblash uchun birinchi variatsion qatordagi hisoblash yacheykalarini nus,hasini olib qo‘yamiz.
Eksperimental va klinik izlanishlarda kuzatiluvchi yoki solishtiriluvchi tanlangan obyektlar orasidagi farqlarning general parametrlarining solishtirishni bahosini aniqlash zarurligi tez- tez uchrab turadi. Bu vazifani hal qilishda aniq va konkret qiymatlar ko‘rsatib berish, ya'ni patologik jarayondagi harakterli belgilarini aniqlashga, kasallikning dinamik rivojlanishini kuzatish, davolashning effektiv an'analarini baholash va boshqalarga yo‘l berishdir. Solishtirish guruhlarni qaysi biri yaxshiligini o‘rtacha ulushlar orasidagi farq va boshqa tanlangan ko‘rsatkichlar bo‘yicha aniqlanadi.
Tanlab olingan farqlarning uning xatoligi bilan birga haqqoniyligi haqidagi savolga javob berish uchun u yoki bu gipotezadan foydalangan holda hal qilishga to‘g‘ri keladi. Meditsina va biologiya sohasida keng qo‘llaniladigan (N0) - deb nomlanuvchi nol gipoteza mavjud. Bu gipotezada ko‘rsatilishicha solishtiriluvchi guruhlar asosiy parametrlarining farqi nolga teng. Shunday qilib, agar normal holatdagi taqsimlanuvchi obyektlar yig‘indisidan M1 va m1 parametrli tanlangan obyekt ajratib olinsa, obyektlar yig‘indisidagi boshqa tanlangan obyektM2 va m2 parametrli bo‘lsa, u holda nol gipoteza quyidagidan kelib chiqadi: M1=M2 va m1=m2, ya'ni M1-M2=0 i m1-m2=0. Shuning uchun bu gipotezani nol gipoteza deb ataladi.
Qabul qilingan gipotezani tekshirish uchun tanish kattaliklar va taqsimot funksiyalaridan foydalaniladi. Haqqoniylik mezoni (kriteriysi) deb nomlanuvchi bu kattaliklar har bir hodisada aniqlashga imkon beradi. Qabul qilingan gipotezani tanlab olingan ko‘rsatkichlari qoniqtiradimi. Ko‘rsatilgan kattaliklarning taqsimot funksiyasi maxsus jadvallarda keltirilgan.
Qabul qilingan gipotezani baholashdagi ruxsat etilgan ahamiyat darajasi yoki xatoliklar ehtimolligi farq qilishi mumkin. Odatda, statistik gipotezalarni tekshirishda uchta ahamiyat darajasi qabul qilinadi: 5% - li ( xatolikni baholash ehtimolligi P = 0,05), 1% - li (P=0,01) va 0,1% - li (P=0,001). Tibbiyot va biologik tekshirishlarda ko‘p hollarda 5% - li ahamiyat darajasi yetarli hisoblanadi. Agar P>0,05 (5%) bo‘lsa, u holda nol gipotezani inkor qila olmaydi. Agar P<0,05 bo‘lsa, u holda, qabul qilingan gipotezani rad etish kerak.
Biologiya va tibbiyotda 2 xil statistik mezonlari ishlatiladi: parametrik – bu berilgan to‘plamning (yig‘indining) parametrlari asosida yaratilgan (masalan, M va 2 ), parametrlarni ifodalovchi funksiyalar va parametrik bo‘lmagan, ya'ni berilgan to‘plamning variantidan va ularning chastotalari bilan to‘g‘ridan - to‘g‘ri bog‘liq funksiyalar bilan ifodalanuvchi. Birinchi, to‘plamning parametrlari haqidagi gipotezani normal qonuniyat bo‘yicha taqsimlanganini tekshirish, ikkinchi, solishtiriluvchi namuna olingan to‘plamning taqsimot shakliga bog‘liq bo‘lmagan ishchi gipotezalarni tekshirish uchun xizmat qiladi. Parametrik mezonlarni tajribaga tatbiq etish, o‘rtacha kattaligi va variatsiya ko‘rsatkichlarini tanlab olingan xarakteristikalarni hisoblash zarurligi bilan bog‘liq bo‘lib, u holda parametrik bo‘lmagan mezonlarni tajribaga tatbiq etish zaruriyatini bekor qilish deganidir.
Belgilarni (faktorlarni) normal taqsimlanishida parametrik mezonlar, parametrik bo‘lmagan mezonlarga qaraganda katta qiymat (quvvatga) ega bo‘ladi. Parametrik mezonlar nol gipotezani xatosiz rad etish xususiyatiga ega, agar u haqiqatan noto‘g‘ri bo‘lsa. Shuning uchun ko‘p vaziyatlarda solishtiriluvchi namunalar normal taqsimlagan to‘plamdan olinib, parametrik mezonlar bilan ish yuritiladi.
Belgilar (faktorlar) taqsimlanishi normal turdagi taqsimlanishdan juda katta farq qilsa, u holda parametrik bo‘lmagan mezonlardan foydalanish mumkin va parametrik bo‘lmagan mezon bu hollarda ko‘proq kuchliroq bo‘ladi. Agar variatsion belgilar (faktorlar) sonlar bilan ifodalanmagan bo‘lib, shartli belgilar bilan ifodalangan bo‘lsa, bu hollarda parametrik bo‘lmagan mezonning ishlatilishning birdan- bir yo‘lidir.
t- Styudent mezonini (t-taqsimot) hisoblash uchun kursorni S16 yacheykaga qo‘yamiz va = belgisini bosib Styudent mezonini formulasini kiritamiz:
t=ABS(C13-D13)/KOReN(C15^2+D15^2) va Enter tumagmasini bosamiz.
YokiАНАЛИЗДАННЫХ→ДВУХВЫБОРОЧНЫЙt-ТЕСТ С ОДИНАКОВЫМИ ДИСПЕРСИЯМИ →OK.
Ochilgandarchada 1-satrustunnomlaribilanto‘ldirilganholda “Метки в первой строке” belgilanadi, Kiritilganikkito‘plamdiapazonlariberilib, natijaqaydetiladigandiapazonko‘rsatiladivaOKbosiladi.
Excel dasturida korrelyasiya koeffitsientini hisoblash uchun Виставка punktidan КОРРЕЛ buyrug‘i tanlanadi, hosil bo‘lgan oynadagi satrlariga variatsion qatorlarning diapazoni kiritiladi va OK bosiladi.
|
| |
