|
Rivojlangan davlatlarda Holding Kompaniyalari va ularning yurutilishi
|
| bet | 4/4 | | Sana | 11.06.2023 | | Hajmi | 211.48 Kb. | | #71888 |
Bog'liq holding gipermurojatlar, Windows 10 Tizim buyruq satri, ДОКЛАД АВГУСТ 2022 (2) (2), The economy of enterprise (1), Р. Мавлонова, Mavzu, PF-60 28.01.2022, Informatika fanidan 6-sinflar uchun test savollari, ШНК 2.08.01-05 узб, ta-lim-muassasalari-jamoasida-sog-lom-muhitni-shakllantirishning-pedagogik-psixologik-asoslari, Ko\'p yohliklarni turmush va texnikadagi ahamiyati, BILIM-INSON MANAVIY KAMOLOTI OMIL, A person influenced you, Vang Fuman2.2.Rivojlangan davlatlarda Holding Kompaniyalari va ularning yurutilishi.
Xolding kompaniyalari
Ishlab chiqarish, transport, sotib olish, sotish, xizmat ko'rsatuvchi firmalar o'z ichiga olishi mumkin bo'lgan xolding shaklida yirik tijorat tuzilmalari - savdo uylari (chet elda ular ko'pincha transmilliy korporatsiyalar) tashkil etiladi.
Xolding kompaniyalariga (tizimlariga) bosh (asosiy) firma, filiallar, nabiralar kiradi.
Sho'ba kompaniyalar ulushga va xolding kompaniyasining o'ziga egalik qila olmaydi. Va bosh kompaniya, sho'ba korxonalarining 5 foiz ulushiga ega bo'lib, ularning faoliyatini samarali nazorat qiladi.
Natijada, bosh firma aslida egalik qilganidan bir necha baravar kattaroq mulkni tasarruf etadi. Bu kapitalning konsentratsiyasiga olib keladi, yirik moliyaviy va iqtisodiy muammolarni hal qilishga yordam beradi va ko'plab kompaniyalar harakatlarining izchilligini ta'minlaydi.
Xolding kompaniyasi har qanday tashkiliy-huquqiy shaklda ro'yxatdan o'tkazilishi mumkin (ko'pincha OAJ, lekin u AOZT va MChJ ham bo'lishi mumkin).
Ta'sirning moliyaviy qo'llari bilan bir qatorda boshqalar ham qo'llaniladi, masalan, texnik siyosat, ya'ni. tadqiqot va texnik ishlanmalarni bosh kompaniyaning yagona markazida to'plash va natijalarni sho'ba korxonalar tomonidan taqdim etish.
Bunday vositalar sifatida sho'ba korxonalar (Siemens, Singer va boshqalar) o'rtasida mahsulotlar assortimenti va savdo bozorlarini taqsimlash bo'lishi mumkin.
Egalik turlariRossiyada aktsiyalarning ikki turi mavjud: moliyaviy va aralash (moliyaviy bo'lmagan).
Moliyaviy xolding - kapitalning 50% dan ortig'i boshqa kompaniyalarning qimmatli qog'ozlaridan tashkil topgan xolding. Bunday xolding faoliyatida asosiy rolni moliyaviy operatsiyalar o'ynaydi, u boshqa faoliyat turlarini amalga oshirishga haqli emas, chunki u korxonalarni emas, balki kapitallarni birlashtiradi.
Aralash - uning moddiy kompaniyasi o'zining iqtisodiy faoliyatini olib borish huquqiga ega ekanligi bilan ajralib turadi. Ular murakkab faoliyatga ega bo'lgan bilimlarni talab qiladigan va texnologik jihatdan bog'liq bo'lgan korxonalar uchun eng mos keladi.
Rossiya xoldingi misollari: RosBusinessConsulting, Agroholding, Rossiyaning RAO UES, RAO Gazprom, LUKoil, Surgutneftegaz neft kompaniyalari.
Xolding turlari
Bitta bosh kompaniya va u tomonidan nazorat qilinadigan bir yoki bir nechta sho''ba korxonalarni ifodalovchi oddiy xoldingi bilan bir qatorda, sho'ba korxonalarning o'zlari boshqa kompaniyalarga nisbatan bosh kompaniyalar sifatida faoliyat yuritadigan yanada murakkab xolding tuzilmalari mavjud. Shu bilan birga, xoldingning barcha tuzilishining boshida turgan bosh kompaniya xolding kompaniyasi deb ataladi.
Bosh kompaniyaning sho'ba korxonalari ustidan nazoratini o'rnatish uslubiga qarab quyidagilar mavjud.
asosiy kompaniya sho'ba korxonasining nazorat paketi egasi bo'lgan mulk xoldingi;bosh kompaniyaning sho'ba korxonasida boshqaruv ulushiga ega bo'lmagan kontrakt xolding kompaniyasi va nazorat ular o'rtasida tuzilgan shartnoma asosida amalga oshiriladi.
Bosh kompaniya tomonidan bajariladigan ish va funktsiyalar turlariga qarab quyidagilar ajratiladi:
bosh xo’jalik shirkati aksiyadorlik jamiyatlarining aksiyalar paketiga egalik qiladigan, ammo o’zi biron bir ishlab chiqarish faoliyatini amalga oshirmaydigan, faqat nazorat va boshqarish funktsiyalarini bajaradigan sof xolding kompaniyasi;
aralash xolding, unda bosh kompaniya biznes yuritadi, mahsulotlar ishlab chiqaradi, xizmatlar ko'rsatadi, shu bilan birga sho'ba korxonalarga nisbatan boshqaruv funktsiyalarini bajaradi.
Ishlab chiqarish munosabatlari nuqtai nazaridan kompaniyalar ajralib turadi:
korxonalar texnologik zanjir bilan bog'langan yaxlit xolding kompaniyasi. Ushbu turdagi xoldinglar asosiy kompaniya rahbarligi ostida mahsulot ishlab chiqarish, tashish, qayta ishlash va sotish bo'yicha korxonalar birlashtirilgan neft-gaz kompleksida keng tarqaldi;
texnologik jarayon bilan bog'lanmagan, bir jinsli bo'lmagan korxonalarni birlashtirgan konglomerat xolding. Filiallarning har biri o'z biznesini yuritadi, hech qanday tarzda boshqa filiallarga bog'liq emas.
Kompaniyalarning o'zaro ta'sir darajasiga qarab quyidagilar mavjud.
ota-kompaniya sho'ba korxonalarini ularning ustav kapitalida ustun ishtirok etishi tufayli boshqaradigan klassik xolding kompaniyasi. Sho'ba korxonalar, qoida tariqasida, bosh kompaniyaning aktsiyalariga ega emaslar, garchi bu imkoniyatni butunlay rad etish mumkin emas. Ba'zi hollarda, ular bosh kompaniyaning kichik aktsiyalariga egalik qilishadi;
korxonalar bir-birlarining nazorat paketlariga egalik qiladigan o'zaro faoliyat xolding. Ushbu aktsionerlik shakli Yaponiyada odatiy holdir, bu erda bank korxonaning nazorat paketiga egalik qiladi va u bankda nazorat paketiga ega. Shunday qilib, moliyaviy va sanoat kapitali birlashadi, bu bir tomondan korxonaga bankda mavjud bo'lgan moliyaviy manbalardan foydalanishni osonlashtiradi, boshqa tomondan banklarga sho'ba korxonalar faoliyatini to'liq nazorat qilish imkoniyatini beradi va hokazo. .
Xulosa.
Xulosa qilib aytganda xolding tashkil etish zarurligi asoslanishi, uning faoliyati maqsadi va vazifalari ko‘rsatilgan bo‘lishi;
tashkil etilayotgan xoldingga kiritilishi taklif etilayotgan korxonalar (bo‘linmalar) ro‘yxati berilgan bo‘lishi;
ishlab chiqarishning umumiy hajmida ko‘rsatib o‘tilgan korxonalar (bo‘linmalar) tomonidan ishlab chiqariladigan mahsulotlar ulushi to‘g‘risidagi ma’lumotlar berilgan bo‘lishi;
xolding boshqaruv organlarining vakolatlarini, xoldingning sho‘ba korxonalar bilan o‘zaro munosabatlari tartibini belgilovchi xoldingning ta’sis hujjatlari loyihalari mavjud bo‘lishi kerak.
Arizaga ilovada sho‘ba korxonalar sifatida xolding tarkibiga kiritish taklif etilayotgan korxonalar (bo‘linmalar) mehnat jamoalarining qarori bo‘lishi lozim. Ushbu qaror mazkur Nizomning II bo‘limi 8-bandiga muvofiq rasmiylashtirilgan bo‘lishi lozim.
3. Qayta o‘zgartirilayotgan va davlat tasarrufidan chiqarilayotgan korxonalar asosida tashkil etilayotgan xoldingning muassislari davlat mulkini boshqarishga vakil qilingan organlar, shuningdek paylar, ulushlar, aksiyalar ko‘rinishidagi o‘z mablag‘larini qo‘yish xohishini bildirgan nodavlat yuridik va jismoniy shaxslar bo‘lishlari mumkin.
Xolding qatnashchilari soni cheklanmagan.
4. Yirik korxonani qayta tuzish va davlat tasarrufidan chiqarish tartibida uning tarkibidan yuridik mustaqil (sho‘ba) korxonalarni ajratgan holda xolding tashkil etish to‘g‘risidagi masalani ko‘rib chiqishda davlat mulkini boshqarishga vakil qilingan organlar:
Oldingi tahrirga qarang.
(4-bandning ikkinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2012-yil 23-maydagi 143-sonli qaroriga asosan chiqarilgan — O‘R QHT, 2012-y., 21-son, 232-modda)
butun korxonaning yoki ajratib chiqarilayotgan bo‘linmalarning ustav sarmoyasini ko‘paytirish maqsadga muvofiqligini baholaydilar, zarurat bo‘lganda ehtimol tutilgan o‘zga investorlarni xolding qatnashchilari safiga kiritish uchun ular o‘rtasida tanlov o‘tkazadilar.
5. Yuridik mustaqil korxonalarning aksiyalari paketlarini birlashtirish tartibida xolding kompaniya tashkil etish to‘g‘risidagi masalani ko‘rib chiqishda davlat mulkini boshqarishga vakil qilingan organlar:
Oldingi tahrirga qarang.
tashkil etilayotgan xolding kompaniyaga kiritilayotgan, yoxud xo‘jalik mustaqilligiga ega bo‘layotgan va umumiy asoslarda davlat tasarrufidan chiqarilishi kerak bo‘lgan korxonalar ro‘yxatini aniqlaydilar;
(5-bandning ikkinchi xatboshisi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2012-yil 23-maydagi 143-sonli qarori tahririda — O‘R QHT, 2012-y., 21-son, 232-modda)
korxonalar mehnat jamoalarining qarorlarini va (yoki) ularning korxonalarni xoldingning sho‘ba korxonalariga aylantirishga roziligini hisobga oladilar;
qo‘shimcha investitsiyalarni jalb etishning ehtimol tutilgan usullarini ko‘rib chiqadilar, zarurat bo‘lganda ehtimol tutilgan o‘zga investorlarni xolding qatnashchilari safiga kiritish uchun ular o‘rtasida tanlov o‘tkazadilar.
6. Korxona (ajralib chiqadigan bo‘linma) qonun hujjatlarida nazarda tutilgan tartibda aksiyadorlik jamiyatiga aylantiriladi.
|
| |
