|
I BOB. SHIFOXONA QABUL BO‘LIMI ISHINI AVTOMATLASHTIRISHDAGI TIZIMLAR TAHLILI
|
| bet | 2/9 | | Sana | 27.05.2024 | | Hajmi | 2,45 Mb. | | #254930 |
Bog'liq Dilshod (6)I BOB. SHIFOXONA QABUL BO‘LIMI ISHINI AVTOMATLASHTIRISHDAGI TIZIMLAR TAHLILI
Avtomatlashtirilgan tibbiy tizimlar tahlili
Bemorning ambulatoriya kartasida shifokorlarning tashrifi tarixi, bemorning shikoyatlari, kasallik tarixi va shifokor tavsiyalari batafsil tavsiflangan. Davolash jarayonida barcha ma'lumotlar, shu jumladan davolash protseduralari, testlar va tekshiruvlar ma'lumotlar bazasiga alohida kiritiladi, ammo ushbu hikoyaning yozuvlari bilan bog'lanadi. Ushbu yondashuv bemorning butun anamnezini barcha natijalar bilan ko‘rish uchun samarali, shuningdek, tibbiyot xodimlarining ish sifatining ko‘rsatkichidir. Bundan tashqari, ushbu yondashuv tibbiy tarixning statistik modelini, shuningdek, xizmat ko‘rsatish tarixi va ko‘rsatkichlarini, ham individual xodim, ham butun ambulatoriya muassasasini yaratish uchun qulaydir. Ilovada bemorlar ro‘yxati va ambulatoriya kartasidagi ma'lumotlarni aks ettiruvchi tibbiyot xodimining shaxsiy hisobi ishlab chiqilgan. Shaxsiy hisobingizda bemorning kasallik tarixini ko‘rish, konsultatsiya o‘tkazish yoki bemorni qabul qilish va tekshirish to‘g'risida hisobot berish imkoniyati mavjud. Bemorning ambulatoriya kartasi, shuningdek, xodimning shaxsiy hisobidan maxsus shakllar-kartalar orqali to‘ldiriladi. Tibbiyot muassasasi mutaxassislarining har biri ma'lum bir ish oqimi uchun javobgardir, shaxsiy kabinetida faqat o‘z jarayonlari va ular bilan bog'liq ma'lumotlarni ko‘radi. Bemorning elektron ambulatoriya kartasini to‘ldirish uchun yozuvlarni yozish vaqtini kamaytirish uchun dastur shablonlarni yaratish va boshqarish imkoniyatini amalga oshiradi. Shablon ambulatoriya kartasiga tezkor yozuvlarni yozishda yordam beradi, shu kabi matn to‘plamini hisobga olmaganda, maydonlar to‘plamini muhim ma'lumotlar bilan to‘ldirishni taklif qiladi. Shablon xodim tomonidan alohida yaratilishi va ma'lum bir ish jarayoni ma'lumotlarini qayta ishlashda ishlatilishi mumkin. Shuningdek, shablon bosma hujjat shaklida ma'lumot olish yoki elektron shaklda saqlash uchun ishlatilishi mumkin. Ilovada keltirilgan va bemorning ambulatoriya kartasiga yoki ambulatoriya muassasasi xodimining ish jarayoniga tegishli bo‘lgan barcha ma'lumotlar bir necha darajalarga bo‘linadi va ularga kirish qoidalari bilan cheklanadi. Davolovchi shifokor bemorning elektron ambulatoriya kartasidagi barcha ma'lumotlarni, shu jumladan bemorning anamnezidagi barcha materiallarni olishi mumkin. Hamshira yoki feldsher ambulatoriya kartasidan hozirgi kasalxonaga yotqizish yoki statsionar davolanish bilan bog'liq ma'lumotlarning faqat bir qismini, shu jumladan test natijalari va davolash protseduralari yozuvlarini ko‘rishi mumkin. Kichik tibbiyot xodimlari faqat ularning ish oqimlari bilan bog'liq ma'lumotlarga kirish huquqiga ega. Ma'lumotni boshqa ish oqimlari bilan bog'lash uchun tarkibni taqdim qilmasdan materiallarga havolalar qo‘llaniladi. Ilova bazasida mavjud bo‘lgan barcha ma'lumotlarni boshqarish uchun administrator paneli ishlab chiqilgan. Administrator barcha ish oqimlarini kuzatishi, bemorning ambulatoriya kartalarini ishga tushirishi yoki arxivlashi, xodimlarning hisoblarini boshqarishi va statistik modellarni grafikalar yoki davriy yakuniy hisobotlar shaklida tuzishi mumkin.
Unda bemorlar asosiy kasallik belgilarining tavsiflarini va ularni davolashda birinchi yordam ko‘rsatmalarini, shuningdek turli xil dorilarga ko‘rsatmalar va kontrendikatsiyalarni topishlari mumkin. Hozirgi vaqtda bemorning testlarni o‘tkazish va protseduralarni o‘tkazish uchun elektron yo‘nalishlarini berishni amalga oshirish bo‘yicha ishlar olib borilmoqda. Elektron hujjat aylanishi tizimlari bilan jihozlanmagan boshqa ambulatoriya muassasalari bilan mosligini ta'minlash uchun elektron yo‘nalishlar moduliga bosma va qog'oz yo‘nalishlarini kiritish tizimini joriy etish rejalashtirilgan. Shuningdek, tibbiyot markazlari, shahar shifoxonalari bilan ma'lumotlar almashinuvini amalga oshirish bo‘yicha ishlar olib borilmoqda.
Tibbiyotda ish joylarini avtomatlashtirish, avtomatlashtirilgan tibbiy axborot sistemasining muolaja tuzilmasini хisoblash tarmog‘ining yagona axborot tarmog„iga birlashishidan iborat. Ular funksional jiхatdan muassasaning professional, ma’muriy – xo‘jalik va boshqaruv faoliyatining barcha yo‘nalishlarini ifoda etadi. Axborot texnologiyalari (AT) – bu axborot jarayonlarini (axborotni yig‘ish, saqlash, izlash, qayta ishlash, uzatish va h.k) turli xil vositalar yordamida boshqarishni tashkil etish usullaridir. Axborot texnologiyalari informatikaning predmeti hisoblanadi, hamda boshqaruv amaliyotini o‘tkazish, ishlab chiqarishni boshqarish, ilmiy izlanishlar va iqtisodiyotda korxonalarning tashkil topishi, ularning texnik rivojlanishi natijasida milliy iqtisodning yangi tarmoqlarini yuzaga keltiradi. Axborot texnologiyalari tibbiy masalalarni hal etishda quyidagi asosiy jarayonlarni o‘z ichiga oladi:
1. Axborotni yig‘ish va ro‘yxatdan o‘tkazish;
2. Axborotni tartiblash, tahlil qilish va uzatish;
3. Ma’lumotlarni kodlashtirish;
4. Ma’lumotlarni saqlash va izlash;
5. Tibbiy axborotni qayta ishlash;
6. Axborotni chop etish va axborotdan foydalanish;
7. Qaror qabul qilish, boshqaruv ta’sirini ishlab chiqish.
Axborot xususiyatlarini o‘rganish hamda inson faoliyatining turli sohalarida foydalanish va tarqatish bilan shug‘ullanadigan fan informatika deb ataladi. Informatikaning asosiy vazifasi – davlat boshqaruv organlarining, sanoat va tadbirkorlik hamda boshqa sohalardagi axborot ehtiyojini qondirish uchun moddiytexnik bazani yaratishdir. Axborot texnologiyasi – ob’ektning, hodisa yoki jarayonining (axborot maxsulotining) ahvoli haqida yangicha ma’lumot olish maqsadida ma’lumotlarni yig‘ish, qayta ishlash va uzatish vositalar.
Tibbiy informatika fanini o‘rganish ob’ekti – tibbiyotda axborot texnologiyalarini qo‘llash va tadbiq qilish hisoblanadi. Sog‘liqni saqlash tizimining bosh qismi – sog‘liqni saqlash va uning quyidagi tashkiliy darajalarini hisoblanadi:
∙ davlatga oid (yoki regional)
∙ hududiy
∙ tibbiy muassasa darajalari (tibbiy profilaktik darajalari, ilmiy-tadqiqot institutlari, tibbiy texnika va dori-darmon ta’minoti xizmati)
∙ individual (“vrach-bemor” bog‘iqligi). Tibbiy informatika fanining predmeti –tibbiy-biologik,klinik va profilaktik muommolarni birlashtiruvchi information jarayonlar hisoblanadi. Bunday information jarayonlarga misol sifatida biologik signallarni qayta ishlash va uzatishni olish mumkin. Tibbiy informatika fanining asosiy maqsadi- kompyuter texnologiyalardan foydalanishni hisobga olib, tibbiyotdagi information jarayonlarni optimizatsiyalash hisoblanadi. Tibbiy informatika fanining asosiy masalalari quyidagilar:
- tibbiyotdagi information jarayonlarning tadqiqoti
- tibbiyotga yangi information texnologiyalarni kiritish
- tibbiyotga хisoblash texnikasini tadbiq qilish va yaratishning ilmiy muommolarini hal qilish.
Matnda agar qimmatli ma'lumotlar mavjud bo‘lsa, u yana kompyuter qayta ishlash uchun javobgar bir shaklda emas, balki tabiiy xususiyatlari va til o‘zgaruvchanlikni sezilarli darajada idora qilish qiyin matnlar bo‘lgan, standartlashtirilgan ma'lumotlarni ko‘proq foydali avtomatlashtirilgan ilovalardan foydalanish, qo‘l ishlari sezilarli miqdorda qo‘llash, tizimli yoki kodlangan vakolatxonasi matn ma'lumotlarni aks ettirishga bag‘ishlangan. Klinik sohada, masalan, proffessorlar Kerol Fridman va Stiven B. Jonson muallifligidagi uchinchi nashri oldingi versiyasi, olingan bo‘ladi. Kodlaydiganlar kasalxonaga yilda tashxis va tartib mos billing kodlari tayinlash, ilmiy maqolalar asosiy mavzular vakili ishonib topshirilgan tibbiyot mos shartlarini Milliy kutubxonada indekers, va ma'lumotlar bazasi murabbiylari adabiyoti organizmlarning haqida genom va fenotipik ma'lumot qa’zib.
Tabiiy tillarni qayta ishlash (NLP) biri yuqori ishonchliligi va qonuniylik bilan matn ma'lumotlarni tegishli avtomatlashtirilgan texnik vositalardan foydalanishga imkon beruvchi tomonidan bu muammolarni bartaraf qilish hisoblanadi. NLP boshqa maqsadi ilmiy bilim, sifatini yaxshilash va sog‘liqni saqlash va tibbiy yordam iste'molchilar va bemorlarning harajatlarini o‘z ichiga oladi.
Klinik parvarishlash orqali to‘plangan va ilmiy adabiyotlarda yoki Internetdagi chop etilgan matnlar katta miqdori, sotib va matnda uzatiladigan axborot ilm tashkil etish va yangi hodisalarni kashfiyot targ‘ib qilish maqsadida yanada kuchaytirilishi mumkin. Dastlab, balki individual bemorlarning parvarishlash uchun maqsad ochilish kiritmagan esa, masalan, tibbiy tarixi haqida ma'lumot, u qayta ishlanishi mumkin va bemorlar bo‘ylab naqsh aniqlash ulangan chiqariladi tez-tez ma'lumotlar o‘rta foydalanish deb ataladi, bu jarayonning, bunday samaradorligini qiyosiy o‘rganish kabi kompyuter ilm-fan, joriy muammolar ba'zi uchun va'da ko‘p ko‘rsatadi, fenotip ta'rifi, klinik tadqiqotlar, kasallik va farmakanadzora tushunish uchun gipoteza avlod. Adabiyot uchun NLP ilmiy kashfiyotlari va maqola orqali xuddi shu natijalarni aniqlash alohida maqola orqali to‘liq tahlil qilish uchun zarur bo‘lgan xonaga kirish orqali yuqori darajasini tezlashtirilishi mumkin (ya'ni, kasalliklar, yon reaktsiyalar hisobotlar so‘nggi davolash), va maqolalar orasida bog‘lovchi ma'lumot (ya'ni .ye. biyomokelüler tizimi path).
Shifokorlar uchun, elektron tibbiy yozuvlarni bilan o‘zaro va individual bemor qatnash NLP jarayoni klinisen bir necha ball qo‘llab-quvvatlash mumkin: davolash bemor jadvalning, NLP ulash va ko‘p yozuvlari va hisobotlar bo‘ylab tarqalgan ma'lumot integratsiya va kasal haqida tegishli dalillarni ta'kidlash uchun oshirish mumkin. Qarori vaqt va o‘zi o‘zgarishlar parvarishlash da, NLP orqali yozuvlari olingan axborot eHR ichida qaror qo‘llab-quvvatlash tizimlari yordam berishi mumkin. Sog‘liqni saqlash mutaxassislari ma'lumot hujjatlashtirish Nihoyat, yuqori sifatli Izohlar NLP asoslangan usullar yordamida amalga oshirilishi mumkin.
Ishlab chiqilgan saytning barcha sahifalari asosiy sahifaga bogʻlanadi. Asosiy sahifa uchta qismdan iborat: yuqori, quyi va yon tomon. Yuqori va quyi qismlar tegishlicha sahifalarni birlashtirgan menyulardan iborat. Yon qismda esa, kalendar eng soʻngi yangiliklar e’lon qilingan sahifalar roʻyxati joyashadi.
|
| |
