• Joylashtirishni tasdiqlash va joylashtirish
  • I bob. Shifoxona qabul bo‘limi ishini avtomatlashtirishdagi tizimlar tahlili




    Download 2,45 Mb.
    bet7/9
    Sana27.05.2024
    Hajmi2,45 Mb.
    #254930
    1   2   3   4   5   6   7   8   9
    Bog'liq
    Dilshod (6)

    Interfeysni rivojlantirish


    Lakonik foydalanuvchi interfeysi loyihaning kelajakdagi muvaffaqiyatining muhim tarkibiy qismidir. U har qanday foydalanuvchi uchun tushunarli bo‘lishi va jozibali ko‘rinishi kerak. Sayt navigatsiyasi uning funktsiyalari to‘plamini ochib berishi va har qanday tarkibni topishga yordam berishi kerak, aks holda siz butun dizaynni qayta tiklashingiz kerak bo‘ladi. Aniq ichki tashkilotsiz va puxta o‘ylangan tuzilmasiz veb-sayt dizayni muvaffaqiyatsizlikka uchraydi. Foydalanuvchilar loyihaga tashrif buyurishdan zavqlanishlari va ro‘yxatdan o‘tish formasiga o‘z ma'lumotlarini to‘g‘ri kirita olmaganliklari yoki kerakli tugmani topa olmaganliklari sababli salbiy his-tuyg‘ularni his qilmasliklari kerak. Qidiruvga sarflangan vaqt ham muhimdir.

    2.1-rasm. Veb-sayt dizayni va ishlab chiqish
      1. Joylashtirishni tasdiqlash va joylashtirish


    Agar hamma narsa to‘g‘ri bajarilgan bo‘lsa, mijoz eskizni qabul qiladi va saytning dizayni va rivojlanishi yangi bosqichga o‘tadi - tartib dizayneri o‘z zimmasiga oladi. U tartibni ma'lum bir dasturlash tiliga tarjima qiladi. Saytning domeni va uning CMS (Content Management System) - vosita deb ataladigan, sayt grafik ma'lumotlar va kontent bilan to‘ldirilgan boshqaruv tizimi - oldindan muhokama qilinadi.
    Shundan so‘ng, loyiha tanlangan hostingga o‘tkaziladi. Uning barqaror bo‘lishi juda muhim, chunki resurs foydalanuvchi uchun doimiy ravishda mavjud bo‘lmasa, hech qanday dizayn va tarkib saytni saqlamaydi. Ishonchli xosting - bu loyiha muvaffaqiyatining asosiy tarkibiy qismlaridan biri bo‘lib, uni tejash mumkin emas. Tartibni dasturlash va uzatishdan so‘ng, loyiha bo‘yicha ishning keyingi bosqichi boshlanadi - tarkibni to‘ldirish.


    2.2 SMC veb-ilovasidan qanday foydalansa bo‘ladi
    Veb-sayt-bu tashrif buyuruvchilarga statik vizual, matnli, audio yoki video ma'lumotlarni taqdim etadigan bir yoki bir nechta tegishli veb-sahifalar. Veb-saytga tashrif buyuruvchilar uni ko‘rishlari va o‘qishlari mumkin, ammo ular bilan hech qanday aloqada bo‘lolmaydilar, faqat elektron pochta manzilini yuborish yoki obuna olish uchun kiritadilar.
    Veb-ilova, yuqorida aytib o‘tganimizdek, o‘zining arxitekturasi va interaktiv xususiyatlariga ega dasturdir. Foydalanuvchi veb-ilovani manipulyatsiya qiladi, u o‘z navbatida foydalanuvchi kiritgan ma'lumotlar va uning harakatlarini qayta ishlaydi va qandaydir natija beradi. Umuman olganda, veb-ilovadan foydalanish uchun siz unga kirishingiz kerak, masalan, hisob qaydnomasini yaratish va ma'lum bir Login va parol ostida dasturga kirish.
    Farq yana nima bo‘lishi mumkin? Sayt odatda intuitiv va ulardan foydalanish osonroq. Ilova bunday bo‘lishi shart emas, foydalanuvchilar unda ishlashni o‘rganishlari mumkin.
    Veb-ilovalarning afzalliklari nimada?
    Ulardan foydalanish uchun siz kompyuteringizning qattiq diskiga biron bir dasturni o‘rnatishingiz shart emas, faqat dasturni brauzerda ochishingiz kerak, shuning uchun bunday dasturlar uchun apparat muvofiqligi masalasi ahamiyatsiz va foydalanuvchilar Internet va veb-brauzer mavjud bo‘lgan hamma joyda dasturga kirish huquqiga ega. Ilova versiyasi har doim dolzarb bo‘lib, yangilanishlar tez va markazlashtirilgan tarzda qo‘llaniladi, mos ravishda barcha foydalanuvchilar mahsulotning bir xil versiyasiga kirish huquqiga ega.
    Server arxitekturasi.
    Aslida, ishlash printsipi oddiy. Veb-ilovalar arxitekturasida uchta ishtirokchi mavjud va u mijoz-server arxitekturasi deb ataladi. Birinchi ishtirokchi — mijoz, bu veb-ilovaning foydalanuvchi to‘g'ridan-to‘g'ri ishlaydigan qismi (foydalanuvchi interfeysi/foydalanuvchi interfeysi/ UI), brauzerda o‘z qurilmasida dasturni ochish va dastur interfeysi bilan ishlash. Foydalanuvchi mijoz bilan qanday munosabatda bo‘ladi? U erda turli xil ma'lumotlarni kiritadi, turli xil tugmachalarni bosadi va shu bilan mijozdan ikkinchi ishtirokchi — serverga yuboriladigan so‘rovlarni shakllantiradi. Server mijozning so‘rovlarini ko‘rib chiqish va unga kerakli ma'lumotlarni taqdim etish uchun mo‘ljallangan. U bu ma'lumotni qayerdan oladi? Jarayonning uchinchi ishtirokchisidan - ma'lumotlar bazasi yoki ma'lumotlar bazasi serveri. Ma'lumotlar bazasi-bu dastur ishlaydigan har qanday ma'lumotlarning ombori.
    Uchinchi ishtirokchisiz arxitektura ikki darajali deb nomlanadi. Ushbu model uzoq vaqt davomida katta hajmdagi ma'lumotlarni saqlashga hojat bo‘lmagan oddiy dasturlar uchun ishlatiladi.
    Biz "mijoz" tushunchasi bilan tanishdik, endi server bilan shug'ullanamiz. Serverni ikki tomondan ko‘rib chiqish mumkin: dasturiy ta'minot (dasturiy ta'minot) va apparat (apparat). Apparat nuqtai nazaridan, server — bu uzoq kompyuter yoki bir nechta kompyuterlar, odatda kuchli va tezkor bo‘lib, ular dasturning barcha ma'lumotlarini saqlaydi: uning sahifalari, rasmlari, videolari va boshqalar. Dasturiy ta'minot nuqtai nazaridan, server — bu mantiqni o‘z ichiga olgan va mijozning so‘rovlarini ko‘rib chiqadigan dastur.
    Mijoz so‘rovlarini muvaffaqiyatli va tezkor qayta ishlash uchun va siz tasavvur qilganingizdek, juda ko‘p mijozlar bor, biz har qanday onlayn-tibbiyni eslaymiz.
    Veb-ilovaning oddiy misolini ko‘rib chiqaylik, bu har qanday onlayn-tibbiy bo‘lsin. Shunday qilib, foydalanuvchi o‘z kompyuterida brauzerni ochadi va qidiruv satriga tibbiy/sayt nomini kiritadi. Brauzer tibbiy serveriga, aniqrog'i ushbu tibbiyning veb-dastur serveriga so‘rov yuboradi. Server so‘rovni qabul qiladi va uni qayta ishlaydi, shundan so‘ng u javobni brauzerga yuboradi. Brauzer serverdan javobni qabul qilib, foydalanuvchi tibbiy ilovasining mijoz qismi sahifasini, masalan, bosh sahifa yoki avtorizatsiya sahifasini ko‘rsatishi kerakligini tushunadi. Tibbiy sahifasini ko‘rgandan so‘ng, foydalanuvchi unda ishlashni davom ettiradi va avtorizatsiya qilish uchun o‘z ma'lumotlarini kiritadi, kirish tugmachasini bosadi va shu bilan serverga yangi so‘rov yuboradi. Server ushbu so‘rovni avtorizatsiya ma'lumotlarini ko‘rgandan so‘ng qayta ishlaydi va o‘z navbatida bunday foydalanuvchi haqiqatan ham onlayn-tibbiyda ro‘yxatdan o‘tganligini aniqlash uchun so‘rovni ma'lumotlar bazasiga yuboradi. Ma'lumotlar bazasi ushbu so‘rovga javob beradi va bunday foydalanuvchi ro‘yxatdan o‘tganligini tasdiqlaydi. Keyin server mijozga avtorizatsiya ruxsatnomasi bilan javob yuboradi va mijoz ro‘yxatdan o‘tgan foydalanuvchi uchun tibbiy sahifasini ko‘rsatadi. Bunday ilovalardagi tajribangizni eslab, bularning barchasi bir necha soniya ichida yoki tezroq sodir bo‘lishini tushunasiz.
    Veb-ilovalarni sinab ko‘rish.
    Siz allaqachon tushunganingizdek, veb-ilovaning ishlashi mijoz va server o‘rtasida doimiy xabar almashish bo‘lib, minglab mijozlar bo‘lishi mumkin. Ilova barcha mijozlar uchun so‘rovlarni sifatli va tezkor ravishda qayta ishlashga qodir ekanligiga ishonch hosil qilish muhimdir. Ilovaning ishlashi va ma'lumotlardan foydalanish xavfsizligi ta'minlanishi kerak. Boshqa tomondan, har qanday foydalanuvchi uchun mijoz qismi ishlashi va sifatli ko‘rinishiga ishonch hosil qilishimiz kerak. Bu shuni anglatadiki, foydalanuvchilar ilovadan turli xil qurilmalarda foydalanishlari mumkin: noutbuk, planshet, telefon; noutbuklarda turli xil operatsion tizimlar bo‘lishi mumkin va allaqachon ko‘plab brauzerlar mavjud va foydalanuvchi o‘z xohishiga ko‘ra istalgan birini tanlashi mumkin. Ushbu atrof-muhitning barchasi aslida veb-ilovaning ishlashiga va uning UI qismiga ta'sir qilmasligi kerak, foydalanuvchi har qanday vaziyatda tezkor kirish va dasturning yuqori sifatli ishlashiga ega bo‘lishi kerak. Shunday qilib, o‘zaro faoliyat brauzer sinovi kabi yondashuv paydo bo‘ladi, unda foydalanuvchi interfeysining ishlashini tekshirish kerak (masalan, biron bir brauzerdan foydalanganda tugmalar sahifadan tashqarida biron bir joyga "ketmasligi" kerak).
    Bu faoliyatlar ketma-ketligini bajarish, ilovangizni muvaffaqiyatga olib chiqarishga yordam beradi. Buning bilan birga, dasturizga qat'iy tomonlari bilan boy bo‘lish va foydalanuvchilar bilan aloqani mustahkamlash juda muhimdir.


    Download 2,45 Mb.
    1   2   3   4   5   6   7   8   9




    Download 2,45 Mb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    I bob. Shifoxona qabul bo‘limi ishini avtomatlashtirishdagi tizimlar tahlili

    Download 2,45 Mb.