Tadqiqotning metodologik asosi: Sun’iy intellekt va inson idrokining
o’rganishni psixologik asoslarini nazariy jihatdan asoslanishi tadqiqotning
metodologik asosi bo`lib hizmat qiladi.
Kurs ishining maqsadi: Sun’iy intellektning hozirgi vaqtga kelib jadal
rivojlanayotgani, uning rivojlanishining insoniyatga kelgusidagi ijobiy va salbiy
oqibatlari hamda ayni vaqtda inson idrokining sun’iy intellektdan ustunligini nazariy
jihatdan o’rganish va amaliy asoslash. Olingan ma’lumotlar asosida xulosalar
chiqarish va tavfsiyalar ishlab chiqish.
Tadqiqod predmeti: Alan Tyuring tadqiqotlari va testi.
Tadqiqod ob’yekti: Respondentlar
Tadqiqod metodi: Mantiqiy modellashtirish metodlari, So’rov metodi.
Kurs ishining ahamiyati: Sun’iy intellekt va inson idrokining nazariy va amaliy
jihatdan o’rganish natijasida to’plangan ma’lumotlar asosida chiqarilgan xulosa va
ishlab chiqilgan tavsiyalardan o`qituvchilar va psixologlar amaliy faoliyatlarida
qo`llashlari mumkin.
Ishning tuzilishi.
Ish 2 ta bob, 1-bob 3 ta paragrapf va 2- bob 1ta paragrafdan xulosa va
tavsiyalardan iborat.
Kurs ishining maqsadi : Sun’iy intellekt va inson idrokining psixologik
tomondan yondashgan holda nazariy va amaliy jihatdan o’rganish natijasida
to’plangan ma’lumotlar asosida bu soha rivojiga hissa qo’shish.
I Bob. Sun’iy intellekt va inson idrokining o’rganishni nazariy asoslari
1.1 Sun‘iy intelektning rivojlanish tarixi.
“Sun'iy intellekt” atamasi 1956-yilda paydo bo'lgan, ammo bugungi kunda SI
texnologiyasi ma'lumotlar hajmini ko'paytirish, algoritmlarni takomillashtirish,
hisoblash quvvatini va ma'lumotlarni saqlash vositalarini optimallashtirish fonida
haqiqiy mashhurlikka erishdi. O'tgan asrning 50-yillarida boshlangan SI sohasidagi
birinchi tadqiqot muammolarni hal qilish va ramziy hisoblash tizimlarini
rivojlantirishga qaratilgan edi. 60-yillarda bu sohada AQSh Mudofaa vazirligi
qiziqish uyg'otdi: AQSh harbiylari insonning aqliy faoliyatini simulyatsiya qilish
uchun kompyuterlarni o'qitishni boshladi.
Masalan, mudofaa vazirligining Ilg'or tadqiqot loyihalari agentligi (DARPA)
1970-yillarda bir qator virtual ko'cha xaritalarini loyihalarini yakunladi. Va DARPA
mutaxassislari Siri, Alexa va Cortana paydo bo'lishidan ancha oldin 2003-yilda aqlli
shaxsiy yordamchilarni yaratishga muvaffaq bo'lishdi. Ushbu ishlar zamonaviy
kompyuterlarda, xususan, qarorlarni qo'llab-quvvatlash tizimlarida va inson
imkoniyatlarini kengaytirish uchun ishlab chiqilgan aqlli qidiruv tizimlarida
qo'llaniladigan avtomatlashtirish va rasmiy mantiqiy tamoyillar uchun asos bo'ldi.
Garchi SI ko'pincha ilmiy fantastika filmlari va romanlarida ilmiy qudratli robotlar
sifatida tasvirlangan bo'lsa-da, dunyo miqyosida o'z kuchini egallagan, SI
texnologiyasini rivojlantirishning hozirgi bosqichida, SIlar unchalik qo'rqinchli va
aqlli emaslar. Aksincha, sun'iy intellektni rivojlantirish ushbu texnologiyalarga
iqtisodiyotning barcha sohalarida haqiqiy foyda keltiradi. Sog'liqni saqlash, chakana
savdo va boshqa sohalarda sun'iy intellekt texnologiyalaridan foydalanish misollari
quyida keltirilgan.
Shunday qilib, Antik davrda XX-asrning o'rtalarida sun'iy intellekt haqidagi
ilmiy bilimlarning barqaror maydoni shakllantirildi, ammo bu yo'nalishda harakatlar
qadimgi va o'rta asrlarda ham amalga oshirilgan.
Hatto qadimgi misrliklar va rimliklar ham imo-ishora qiladigan va bashorat
qiladigan haykallardan qo'rqishgan. Albatta, bu ruhoniylarning bevosita yordami
|