47
2-bob: Apparat va dasturiy ta’minot
Nazorat
elementi
Tavsifi
Misol
orliqlar
orliqlar maʼlumot kiritish uchun koʻrsatma yoki qoʻllanma
sifatida ishlatiladi Ular matn sanaladi va foydalanuvchi
tomonidan tahrir qilinishi mumkin emas
2.23-rasm. orliq.
Matn
maydonlari
Matn maydonlari
foydalanuvchi matn, masalan, familiyasi
yoki kredit karta raqamini kiritishi mumkin boʻlgan maydon
Foydalanuvchi matn maydoniga maʼlumot kiritishda
xatolarga tez-tez yoʻl qoʻyishi, masalan, soʻzlarni notoʻgʻri
yozishi mumkin
Text box
_
×
Text
2.24-rasm. Matn maydoni.
Belgilash
kataklari
Belgilash kataklari (check box deb ham ataladi) foydalanuvchiga
bir qator variantlar toʻplamidan birini tanlashga imkon beradi
Foydalanuvchi mos keladigan variantlarni istaganicha tanlashi
mumkin Masalan, printerdan chiqarishda foydalanuvchi
hujjatlarni saralashi, qogʻozning ikkala tomoniga ham chop
etishni tanlashi mumkin
2.25-rasm. Belgilash katagi.
V
ariant tanlash
tugmalari
Variant tanlash tugmalari (
radiobutton
deb ham ataladi)
belgilash katagidan farqli, bunda bitta variant faqat bir marta
tanlanishi mumkin
2.26-rasm. ariant tanlash
tugmasi.
Ochiluvchi
roʻyxatlar
Ochiluvchi roʻyxatlar foydalanuvchiga ekranda ochiladigan
maydon paydo boʻlganda chiqadigan roʻyxatni tanlash
imkonini beradi Faqat bitta variantni tanlash mumkin
Foydalanuvchi variantni yozishni boshlasa, u tezroq topiladi
Tanlash uchun juda koʻp variantlar mavjud boʻlganda
ochiladigan maydonlar variant tanlash tugmalaridan koʻra
koʻproq mos keladi Chunki ochiluvchi roʻyxat ekranda
unchalik koʻp joy egallamaydi
2.27-rasm. Ochiluvchi roʻy at.
Tugmalar
Tugmalardan harakatlanish (oldinga va orqaga), ma’lumot
kiritish tugaganini tasdiqlash, kiritilgan maʼlumotlarni tozalash,
yordam olish va interfeysning istalgan boshqa maydoniga
kirish uchun foydalanish mumkin
2.2 -rasm. Tasdiqlash
tugmasi.
2.05-jadval. Nazorat elementlari.
ICT_STB_G10-11_c02_p023-053_NT_R6_2023.indd 47
31.10.2023 9:51:24