49
2-bob: Apparat va dasturiy ta’minot
. tilit asturlar
qoʻysa, zaxira nusxasi avtomatik ravishda amalga
oshiriladi Odatda foydalanuvchi qaysi papka va
fayllarning zaxira nusxasini yaratishni tanlashi va zaxira
nusxasi qayerda saqlanishini oʻzi hal qilishi mumkin
Maʼlumotlarni si ish
Maʼlumotlarni siqish utilitlari fayllarning asl hajmini
kamaytiradi, shunda ular kamroq xotirani egallaydi
Buni faylma-fayl yoki fayllar toʻplami va hatto papkalar
toʻplami bilan bajarish mumkin Siqilgan faylni ochish
sekinroq boʻladi, ammo kichikroq boʻlgani uchun u
kamroq xotirani egallaydi va uni bir joydan boshqasiga
tezroq oʻtkazish mumkin
isk fra m ntatsiyasi
Qattiq disk ishlaganda fayllar bir silindrda birga
yoki yonma-yon silindrlarda saqlanadi Fayllar hajmi
kattalashgani sayin ular diskda koʻproq joy egallaydi va
u endi oldingi joyida bir silindrda yoki yonma-yon
silindrlarda boʻlmasligi mumkin Muammo shundaki,
faylni ochishda qattiq diskning golovkasi har xil
joylarga muntazam borib-kelishi kerak, bu esa faylni
ochishni sekinlashtiradi
Fayllar oʻchirilganda diskda boʻshliqlar qoladi Barcha
silindrlardan foydalanib boʻlingach, fayllarni saqlash
uchun yagona joy ana shu boʻshliqlar boʻladi
Agar boʻshliqlar yetarlicha katta boʻlmasa, fayllar
boshqa boʻshliqlarga taqsimlab tashlanadi Bu
fayllarning parchalanishiga, ya’ni diskdagi joylarda
fragmentlanishiga olib keladi
2 30-rasmda fayllar diskda ketma-ketlikda A fayli,
B fayli, C fayli tarzida tartib bilan saqlangan
A
A
A
B
B
B
C
C
2.30-rasm. Fragmentlanmagan fayllar.
Keyingi chizmada fayllarning har biri qanday
kattalashgani koʻrsatilgan Dastlab A fayli
qoʻshimcha ikkita sektorga kattalashdi, soʻngra
yangi D fayli qoʻshildi, keyin B fayli sektor
tomonidan, soʻngra A fayl va C fayl yana bitta
sektorga kattalashdi
A
A
A
B
B
B
C
C
C
A
A
D
B
A
2.31-rasm. Fragmentlangan fayllar.
Fayllar fragmentlangan va shuning uchun ularni
2 32-rasmdagi kabi defragmentatsiya qiling
A
A
A
B
B
B
C
C
C
A
A
D
B
A
2.32-rasm. efragmentatsiya qilingan fayllar.
