• Fizik-kimyoviy xossalari.
    		•

    Ii bo`lim. Anorganik kimyo. 1-Ma`ruza. Mavzu: Metallmaslar. Vodorod. Suv. Reja




    Download 198,84 Kb.
    bet39/51
    Sana09.01.2024
    Hajmi198,84 Kb.
    #132889
    1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   51
    Bog'liq
    1-Ma`ruza. Mavzu Metallmaslar. Vodorod. Suv. Reja. Metallmaslar-fayllar.org

    Tabiatda uchrashi. Tabiatda ishqoriy metallar erkin holda uchramaydi. Natriy va kaliy turli xil birikmalar tarkibiga kiradi. Ulardan eng muhimi NaCl bo`lib, u toshtuz qatlamlarini hosil qiladi. Kaliyli tuzlarning eng katta zahiralari Rossiyada (Solikamsk tumanida), Belorussiyada (Soligorsk shahri yaqinida) joylashgan.
    Natriy va kaliy ko`p tarqalgan elementlar qatoriga kiradi. Yer po`stlog`ida natriyning miqdori 2,64 %, kaliyniki 2,60 % dir.


    Olinishi. Natriy suyuqlantirilgan NaCl ni yoki NaOH ni elektroliz qilish yo`li bilan olinadi. NaCl suyuqlanmasi elektroliz qilinganda katodda Na, anodda esa–Cl ajralib chiqadi:
    Katodda: Na+ + e- = Na
    Anodda: 2Cl- -2e- = Cl2
    NaOH suyuqlanmasi elektroliz qilinganda katodda Na, anodda esa-suv bilan kislorod ajralib chiqadi: Na+ + e- = Na
    4OH- - 4e- = 2H2O + O2
    Kaliy esa quyidagi usullar bilan olinadi:
    a) suyuqlantirilgan KCl orqali 8000C da Na bug`lari o`tkaziladi, ajralib chiqadigan K bug`lari esa kondensatsiyalanadi.
    KCl + Na ↔ NaCl + K
    b) suyuqlantirilgan KOH bilan suyuq Na orasidagi reaksiya qarshi oqim bilan 440 0C da, Ni dan yasalgan reaksion kolonnada o`tkaziladi.
    KOH + Na ↔ NaOH + K


    Fizik-kimyoviy xossalari. Na va K–kumushsimon-oq metallardir, Na ning zichligi 0,97 g/sm3, K ning zichligi 0,86 g/sm3, juda yumshoq, pichoq bilan oson kesiladi.
    Tabiiy Na 23Na izotopdan, K esa 39K (93,08 %) va 41K (6,91 %) hamda radioaktiv 40K (0,01 %) izotopdan tarkib topgan.
    Havoda Na va K tez oksidlanadi, shuning uchun ular kerosin ostida saqlanadi. Ular ko`pchilik metallmaslar–galogenlar, S, P bilan oson reaksiyaga kirishadi. Suv bilan shiddatli reaksiyaga kirishadi. Qizdirilganda H2 bilan NaH, KH hosil qiladi. Gidridlar suv ta`sirida oson parchalanib, tegishli ishqor bilan vodorodni hosil qiladi: NaH + H2O = NaOH + H2↑
    Na mo`l kislorodda yondirilganda Na2O2 hosil bo`ladi, u havodagi nam CO2 bilan reaksiyaga kirishib, kislorod ajratib chiqaradi:
    2Na2O2 + 2CO2 = 2Na2CO3 + O2↑

    Download 198,84 Kb.
    1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   51




    Download 198,84 Kb.
    Bosh sahifa
    Aloqalar
        Bosh sahifa
    Dərs
    Mühazirə
    Qaydalar
    Referat
    Xülasə
    Yazı


    Ii bo`lim. Anorganik kimyo. 1-Ma`ruza. Mavzu: Metallmaslar. Vodorod. Suv. Reja

    Download 198,84 Kb.