|
MASTERS SCIENTIFIC JOURNALBog'liq Dadabolayeva Oqila SaidaliyevnaMASTERS SCIENTIFIC JOURNAL
27 JANUARY / 2024 / 2 – NUMBER
139
davrni eng ajoyib davrga, ya'ni o'z-o'zini o'rganish, o'z-o'zini anglash, bilish
qobiliyatini rivojlantirish, ijodiy faoliyatni uyg'otish, bir so'z bilan aytganda, mustaqil
ish davriga aylantiradi.
III. Hayajon. O'qishning xulosasi.
Talaba oz olgan bilimlaridan foydalanib qaror qabul qiladi, agar unga guruh
tomonidan berilgan topshiriqlar bolsa, isbotlaydi, korsatadi, baholaydi yoki “Insho,
besh qatorli she’r yozish” usullaridan foydalanadi. Zamonaviy oqitish jarayonida ijobiy
samara ko`rsatuvchi usullardan biri bu “guruhlarga ijodiy topshiriqlar berish”dir.
Boshlang'ich sinflarda asosiy vazifa o'quvchilarning ijodiy qobiliyatlarini
rivojlantirishdir. Bu muammoni hal etishda mening asosiy maqsadim – ta’limning
yangi metod va usullarini qo‘llash orqali bolaning yoshligidanoq dunyoga o‘z qarashini
shakllantirishga keng yo‘l ochishdir. Shu munosabat bilan o'z faoliyatini tashkil etish,
ijodkorlikni singdirishning quyidagi sinovdan o'tgan turlarini olish mumkin.
Tanqidiy fikrlash texnologiyasi (strategiyalari):
Qiziqishni uyg'otish strategiyasi
Guruhlash
Dunyo bo'ylab navigatsiya
Ma'noni farqlash strategiyasi:
O'ylantiruvchi
Venn diagrammasi
Kiritmoq
Aqliy hujum strategiyasi:
Insho yozing
Besh qatorli she'r
Muallif kreslosi
Tanqidiy fikrlash dasturi o‘quvchining erkin so‘zlashi, o‘z fikrlarini muhokama
qilish, do‘stlarining fikrini tinglash, muammolarni yechish yo‘llarini topish,
muammolarni yechishda yordam berishga qaratilgan dasturdir.
Tanqidiy fikrlash – o‘quvchilarning darsga qiziqishini oshirgan holda erkin
fikrlash va o‘z fikrlarini o‘rganish, xulosalar chiqarish qobiliyatidir.
Tanqidiy fikrlash – o‘quvchining o‘z fikrini tanqidiy tekshirish, tahlil qilish,
solishtirish, tartibga solish, saralash, o‘quvchi bilganlarini tizimlashtirish, mustaqil va
hamkorlikda tekshirish, isbotlash, xulosa chiqarish qobiliyatidir.Ijodiy qobiliyatlarni
rivojlantirishda o`quvchilarni ijodiy ishga jalb etish, ularning faoliyati va qiziqishlarini
moslashtirish maqsadida turli usullardan foydalanish mumkin. Ijodiy ishlar
o‘quvchilarni fikrlashga, qiziqishlarini uyg‘otishga, ijodkorlikni oshirishga, faolligini
rag‘batlantirishga olib keladi.Tanqidiy fikrlashni rivojlantirishdan maqsad barcha
yoshdagi o‘quvchilarni har qanday mazmunni tanqidiy ko‘zdan kechirishga va ikkita
fikrdan birini tanlashda ongli qaror qabul qilishga o‘rgatishdir.
Xulosa. Vaziyatga qarab o‘zgarib turadigan fikrlashni tasavvur qilamiz. Bola
ma’lum bir vaziyatga tushib qoladi va u darhol kuzatishga, tahlil qilishga,
ma’lumotlarni qayta ishlashga kirishadi, xulosalar chiqaradi, qarorlar qabul qiladi,
|
| |
