MASTERS SCIENTIFIC JOURNAL
27 JANUARY / 2024 / 2 – NUMBER
138
BOSHLANG'ICH SINF O'QUVCHILARIDA TANQIDIY FIKRLASH
QOBILIYATLARINI SHAKLLANTIRISH MEXANIZMLARI
Dadabolayeva Oqila Saidaliyevna
Andijon viloyati Xo`jaobod tumani 31-maktab
Boshlang`ich sinf o`qituvchisi
Annotatsiya: Sifatli ta’lim va ongli tarbiya berish, o‘quvchining talab va
tendentsiyalariga ko‘ra shakllanishiga ta’sir ko‘rsatish. Bolani har tomonlama
takomillashtirishda bilim zinapoyasiga olib boradigan mahorat - bu ko'nikmalarni
shakllantirish tanqidiy fikrlash qobiliyatlarini rivojlantiruvchi metod va ijodiy
qobiliyatlarni rivojlantirishga yo'l ochadigan o'qitish va ta'lim texnologiyasini egallash,
o'zlashtirish va takomillashtirilishi yoritilgan.
Kalit so’zlar: Tanqidiy, fikr, jarayon, metod, vosita,usul,bilim,ko'nikma.
KIRISH
XXI asr maktabining maqsadi – yuksak mas’uliyatli, zukko, axloqiy madaniyatli,
hayotga moslashuvchan, vatanparvar yoshlarni shakllantirishdan iborat. Bo'lajak
o'qituvchilar ana shu maqsadni amalga oshirish uchun moslashtirilgan mutaxassislar
bo'lishi kerak. Prezidentimiz Murojaatnomasida “Ta’lim XXI asr bo‘sag‘asida poytaxtga
aylanmoqda. Uning o‘zi mazmun jihatidan strategik resurslar bilan raqobatlasha oladi.
Mamlakatning rivojlanish darajasi shu orqali baholanadi” – sifatli ta’limga
alohida
e’tibor qaratilmoqda.O‘qituvchi K. D. Ushinskiy shunday deydi: “Agar biz har
tomonlama barkamol shaxsni tarbiyalamoqchi bo‘lsak, u kishini chuqur o‘rganishimiz
kerak”. Bu g'oya bugungi kunda o'qituvchi faoliyati tushunchasiga o'xshaydi. Shuning
uchun o'quvchining shaxsiy tuzilishi bilan uning asosiy xususiyatlari va fazilatlarini
aniqlash muhim ahamiyatga ega. Tanqidiy fikrlash - o‘quvchining o‘qituvchi
rahbarligida mustaqil bilim olishi.
Tanqidiy fikrlash - o‘quvchining o‘qituvchi rahbarligida mustaqil bilim olishi.
Natijada talabaning yanada rivojlangan shaxsi shakllanadi.
Asosiy qism
Tanqidiy fikrlash texnologiyasining
maqsadi tanqid qilish emas, balki tanqidiy
fikrlashga o‘rgatishdir. Ushbu texnologiya dars tizimida uch bosqichga bo'lingan: I.
Ularning qiziqishlarini uyg'otish. Bu bosqichda oquvchilarni darsga psixologik
tayyorlagan holda qiziqishlarini oshirishning turli uslub va usullari korib chiqiladi.
Masalan: “Quvonch doirasi”, “Tilaklar zanjiri” yoki qiziqarli
savollar berish orqali
o`quvchilarni darsga jalb qilish.
II. Ma'noni ajratish.
Faol o'rganish. Ushbu bosqichni amalga oshirishning bir necha yo'li mavjud. Ular
bashorat qilish jadvali, o'ylash, juftlashtirish,
almashish, bilish, bilishni xohlash, men
nimani o'rganganimni, savol berishga o'rgatish, tengdoshlarni o'rganish, guruhni
bashorat qilish, guruh tadqiqoti va boshqalar. Ushbu usul va usullardan foydalanish bu
