47
I
D
A
R
A
J
A
Tayanch ehtiyojlar
Oziq-ovqat, kiyim, uy-joy,
yashash muhiti
3.3.-rasm. Fuqarolik jamiyatining strukturalari
Fuqarolik jamiyati va uning strukturalari tavsifining yana biri – ularning funksionallik tabiatini kasb
etishidir. Bu fuqarolik jamiyatining amal qilishi nafaqat xususiy manfaatlarni amalga oshirish uchun
muayyan kengliklarni tashkil etish, balki jamiyatni o‘zini o‘zi tashkillashtirishi va o‘zini o‘zi
muvofiqlashtirishining yuqori darajasiga erishishdir. Va nihoyat,zamonaviy fuqarolik jamiyati
qadriyatlariga ijtimoiy va shaxsiy manfaatlarni o‘zaro uyg‘unlikda biriktira olish ham taalluqlidir. Agar bu
kabi uyg‘un birikuvga erishilmasa, u holda davlat va fuqarolik jamiyati o‘rtasida uzilishlar sodir bo‘lishi
mumkin.
45
6.
Rivojlangan mamlakatlarda jamiyat sotsial strukturalarining rivojlanishida yangi tamoyillar.
XXI arafasiga kelib rivojlangan mamlakatlar jamiyatining sotsial strukturasi sifatida
sotsioiqtisodiy, siyosiy, xulqiy va boshqa belgilari bilan o‘zaro farqlanadigan guruhlar va
qatlamlar yanada ko‘paydi.Bu davrga kelib sinflar, stratalar, sotsial qatlamlar strukturasi va
o‘zaro aloqalari xususiyatlarida jiddiy o‘zgarishlar ro‘y berdi: ichki sinfiy farqlanish jarayonlari
faollashdi, sotsial birliklarning harakatchanligi (mobilligi) kuchaydi, yangi qatlamlararo guruhlar
shakllandi.
SHuningdek, g‘arbiy mamlakatlarda bozor munosabatlarini sotsial birliklar determinanti
sifatida talqin etadigan konsepsiyalar keng tarqaldi. Ayniqsa, ingliz jamiyatshunos olimi
A.Giddens ilgari surgan konsepsiyada bu kabi nazariy jihatlar keng yoyildi. Bu konsepsiyaga
binoan, sinflar moddiy resurslarga egalik qilish va ularni nazorat etishdagi tengsizliklar sababli
paydo bo‘ladi, sinfiy mansublikning asosiy ko‘rsatkichi individ va guruhlarning imkoniyatlarini
aniqlash ularning egallagan mulki, kasbiy salohiyati, bilimi va texnikaviy saviyasi, shuningdek
jismoniy ishchi kuchi kabi ko‘rsatkichlar asosida ifodalandi. Unga muvofiq tarzda g‘arb
jamiyatlari uchta sinfga bo‘lish rusumga kirdi: yuqori, o‘rta, pastki.
45
Зарубежные и отечественные теории гражданского общества//http;/superinf.ru.
Хусусий корхоналар
Ишлаб чиқариш
ало
қ
алари
Акционерлик жамиятлари,
истеъмолчилар уюшмалари
