ILM-FAN VA INNOVATSIYA
ILMIY-AMALIY KONFERENSIYASI
in-academy.uz/index.php/si
31
PYTHON DASTURLASH TILI VA UNING IMKONIYATLARI
Dadaboyev Maxpirali Akbarali o’g’li
Email: alidadaboyev97@gmail.com
Rasmiy sayt – www.python.org
https://doi.org/10.5281/zenodo.7923174
Python mashhur dasturlash tili. U Guido van Rossum tomonidan yaratilgan va 1991 yilda
chiqarilgan.
Python
– bu o'rganishga oson va shu bilan birga imkoniyatlari yuqori bo'lgan oz
sonlik zamonaviy dasturlash tillari qatoriga kiradi. Python yuqori darajadagi ma'lumotlar
strukturasi va oddiy lekin samarador obyektga yo'naltirilgan dasturlash
uslublarini taqdim
etadi. Stack Overflow saytining 2019-yildagi dasturchilar o’rtasida dasturlash tillari bo’yicha
olib borilgan so’rovnomasida, eng qulay va ko’p foydalaniladigan dasturlash tillari ro’yxatida
Python JavaScriptdan so’ng ikkinchi o’rinni egallagan. Shu bilan bir qatorda dunyoning
Twitter, Pinterest, HP, Symantec, Instagram va Groupon kabi yirik korxonalar aynan Python
dasturlash tilidan foydalanmoqda. YouTube, DropBox, Google va Quora kabi dunyoning
mashhur online platformalarining dasturiy ta’minoti ham aynan
python dasturlash tilida
yozilganligi ushbu dasturlash tiliga bo’lgan talabning yuqori ekanligini anglatadi. Python
nafaqat web sohasida balki sun’iy intellekt va robotexnika sohasida ham yuqori talabga ega til
hisoblanadi.
Python dasturlash tilining imkoniyatlari
Python
– bu o'rganishga oson va shu bilan birga imkoniyatlari yuqori bo'lgan oz sonlik
zamonaviy dasturlash tillari qatoriga kiradi. Python yuqori darajadagi ma'lumotlar
strukturasi va oddiy lekin samarador obyektga yo'naltirilgan dasturlash uslublarini taqdim
etadi. Python quyidagi sohalarda ishlatiladi: Web dasturlash (serverlar bilan)
Dasturiy
ta’minot Matematika Tizim skriptlari Nima uchun aynan Pythonni o’rganish kerak ? Oddiy,
o'rganishga oson, sodda sintaksisga ega, dasturlashni boshlash uchun qulay,
erkin va ochiq
kodlik dasturiy ta'minot. Dasturni yozish davomida quyi darajadagi detallarni, misol uchun
xotirani boshqarishni hisobga olish shart emas. Ko'plab platformalarda hech qanday
o'zgartirishlarsiz ishlay oladi. (Windows, Mac, Linux, Raspberry Pi va boshqalar)
Interpretatsiya(Интерпретируемый) qilinadigan til. Kengayishga (Расширяемый) moyil til.
Agar dasturni biror joyini tezroq ishlashini xoxlasak shu qismni C yoki C++ dasturlash tillarida
yozib keyin shu qismni python kodi orqali ishga tushirsa(chaqirsa) bo'ladi. Juda ham ko'p
xilma-xil kutubxonalarga ega. xml/html
fayllar bilan ishlash; http so`rovlari bilan ishlash;
GUI(grafik interfeys); Web dastur tuzish; FTP bilan ishlash; Rasmli audio video fayllar bilan
ishlash;
Robot texnikada; Matematik va ilmiy hisoblashlarni dasturlashda juda ham qo’l
keladi. Pythonni katta proyektlarda ishlatish mumkin. Bularga misol qilib Google, Instagram,
YouTube ni misol qilib ko’rsatsak bo’ladi. Bu loyiahalr aynan Python dasturlash tilida
yozilgan. Chunki, uni chegarasi yo`q, imkoniyati yuqori. Shuningdek, u sodda va universalligi
bilan dasturlash tillari orasida eng yaxshisidir.
Python dasturlash tili sintaksisi Python dasturlash tili sintaksisi o`zi kabi juda sodda: Satr
oxiri instruksiyaning oxiri hisoblanadi (nuqta vergul shart emas) Pythonda sintaksis juda
sodda tuzilishga ega. Quyida “Salom dunyo” gapini ekranga chiqaruvchi kod ko’rsatilgan: print
("Hello world") Har bir qator boshidagi bo`sh joy(отступ) muhim ahamiyatga ega. Kiritilgan
amallar bo`sh joylarning kattaligiga qarab bloklarga birlashadi. Bo`sh joy istalgancha bo`lishi
mumkin asosiysi bitta kiritilgan blok chegarasida bo`sh joy bir xil bo`lishi kerak. Noto`g`ri
