|
ImkoniyatlariBog'liq bioyoqilg-ilarni-sanoatda-olish-texnologiyasi-va-ularning-imkoniyatlari matematicheskaya-model-nagruzok-pri-iznose-zubiev-kovsha-rotornogo-ekskavatora-bolshoy-edinichnoy-moschnosti-nahodyaschegosya-za-predelami-sroka-sluzhby, 00f95504-81e2-11ee-bc89-9349307be041, Islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika universiteti, Physics Notes Class 11 CHAPTER 9 MECHANICAL PROPERTIES OF SOLIDS, Abduxoliqov Akmaljon pedagogika, Mavzu Stoxastik modellar haqida tushuncha. Reja 1-fayllar.org, 1, Rasulov.A, S.Ehtimollar nazariyasi va matematik statistaki. , 1-7 mavzu aralash jahon , Taqdimot5, Abderahmonov M-kurs ishi, Mundarija, Muhammad al-Xorazmiy nomidagi Toshkent Axborot Texnalogiyalari U, Pic kontrollerlari kam xarajatli, kam quvvatli, kam nazorat tala2019 - 5.11
2020 - 5.497
ISI 2019 – 0.172
ОФ
“Международный научно-исследовательский центр “Endless Light in Science”
151
БИОЛОГИЧЕСКИЕ
НАУКИ
granulalar yoki briketlarni anglatadi. Bioyoqilg‘i so’zi odatda transport uchun ishlatiladigan suyuq
yoki gazsimon yoqilg‘iga nisbatan ishlatiladi.[9]
To‘xtovsiz ishlatilishi mumkin bo‘lgan bioyoqilg‘i funktsional jihatdan neft yoqilg‘isiga teng
va mavjud neft infratuzilmasiga to‘liq mos keladi. Ular avtomobil dvigatelini o‘zgartirishni talab
qilmaydi. Bioyoqilg‘i o‘simliklardan (ya’ni energiya ekinlari) yoki qishloq xo‘jaligi, savdo, maishiy
yoki sanoat chiqindilaridan (agar chiqindilar biologik kelib chiqishi bo‘lsa) ishlab chiqarilishi
mumkin.[5] Qayta tiklanadigan bioyoqilg‘i odatda zamonaviy uglerod fiksatsiyasi bilan bog‘liq
masalan, fotosintez paytida o‘simliklar yoki mikroorganizmlarda uchraydi. Agar bioyoqilg‘i ishlab
chiqarishda ishlatiladigan biomassa tezda tiklana oladigan bo‘lsa, bu yoqilg‘i odatda qayta
tiklanadigan energiyaning bir turi hisoblanadi.
Bioyoqilg‘ining eng keng tarqalgan ikki turi bu bioetanol va biodizeldir.
Bioetanol - bu fermentatsiya natijasida hosil bo‘lgan spirt, asosan shakar yoki kraxmal
ekinlarida hosil bo‘lgan uglevodlardan, masalan, makkajo‘xori, shakarqamish yoki shirin jo‘xori.
Daraxtlar va o‘tlar kabi nooziq-ovqat manbalaridan olinadigan sellyulozali biomassa, shuningdek,
etanol ishlab chiqarish uchun xom ashyo sifatida ishlab chiqarilmoqda. Bioetanol, asosan shakar yoki
kraxmalli ekinlarda, masalan, makkajo‘xori, shakarqamish yoki jo‘xori donasida hosil bo‘lgan
uglevodlardan fermentatsiyalash natijasida hosil bo‘lgan spirt.[6] Etanol toza avtomobil yoqilg‘isi
(E100) sifatida ishlatilishi mumkin, ammo u odatda oktanni oshirish va avtotransport chiqindilarini
kamaytirish uchun benzinga qo‘shimcha sifatida ishlatiladi. Bioetanol AQSh va Braziliyada keng
qo‘llaniladi.
Biyodizel - transesterifikatsiya qilish orqali yog‘lar yoki yog‘lardan ishlab chiqariladi va
Yevropada eng ko‘p ishlatiladigan bioyoqilg‘i hisoblanadi. U sof transport vositasi yoqilg‘isi (B100)
sifatida ishlatilishi mumkin, lekin odatda dizel yoqilg‘isida zarrachalar, uglerod oksidi va
uglevodorodlarni kamaytirish uchun dizel yoqilg‘isiga qo‘shimcha sifatida ishlatiladi.
1- rasm. Turli maxsulotlardan bioyoqilg‘i olish
2019 yilda global bioyoqilg‘i ishlab chiqarish 161 milliard litrni (43 milliard AQSh galon)
tashkil etdi, bu 2018 yilga nisbatan 6 foizga ko‘pdir va bioyoqilg‘i dunyodagi avtomobil transporti
yoqilg‘isining 3 foizini ta’minladi. Xalqaro energetika agentligi neftga bog‘liqlikni kamaytirish
uchun bioyoqilg‘i 2050 yilga qadar global transport yoqilg‘isiga bo’lgan ehtiyojning to‘rtdan biridan
ko‘proq qismini qondirishini ko‘zlamoqda. Biroq, bioyoqilg‘i ishlab chiqarish va iste’mol qilish
IEAning barqaror rivojlanish stsenariyidan orqada qolmoqda. 2020 yildan 2030 yilgacha IEA
maqsadiga erishish uchun global bioyoqilg‘i ishlab chiqarish har yili 10 foizga ko‘payishi kerak.
Kelgusi 5 yilda faqat 3 foiz yillik o‘sish kutilmoqda[5].
|
| |
