f1 – intilish yoki bog‘lanish koeffitsienti, f1 =0,05;
y – solishtirma yuklama, ya’ni bitta abonent tomonidan telefon stansiyaga tushuvchi yuklama, y=0,05 erl;
ma, mb – “a” va “b” oxirgi manzilgohlardagi ShAATS xizmati doirasidagi abonentlar soni.
Loyihalashtirilayotgan magistral bo‘ylab telefon kanallaridan tashqari boshqa turdagi aloqa vositalar yordamida axborotlar uzatilishi va qabul qilinishi mumkin, bunday axborotlar: ma’lumotlar uzatish (internet xizmati, korporativ kompyuter tarmoqlari), faksimil, televidenie va x.k. Bunday axborotlar uzatuvi odatda telefon kanallari orqali tashkil qilinib, aniqlanishi mumkin, misol uchun:
DVB-T2 standarti bo‘yicha raqamli televideniyani uzatish uchun Mbit/s tezlikli kanal talab etiladi. U xolda bunday televizion signalni uzatish uchun zarur bo‘ladigan asosi raqamli kanallar soni
Ma’ulmotlar uzatish uchun, ya’ni internet xizmati, VPN xizmatlari uchun 128 Mbit/s ajratiladi deb shartli ravishda qabul qilamiz. U holda loyixalashtirilayotgan aloqa liniyasi bo‘yicha tashkil etiladigan umumiy kanallar soni:
, kanal (3.3)
bu yerda: — ikki tomonlama tashkil etiladigan telefon
kanallar soni, kanal;
— ikki tomonlama tashkil etiladigan ma’lumotlar
uzatish kanali, kanal;
—ikki tomonlama tashkil etiladigan televidenie kanallari soni, kanal.
Telefon kanallari orqali ma’lumotlarni, faksimil ma’lumotlarni va boshqa turdagi ma’lumotlarni uzatish uchun asosiy raqamli kanallar (ARK) qo‘llanadi. Ular uchun (3.2) formulasi bo‘yicha hisoblangan telefon kanallarini ikki martta oshirgan holda e’tiborga olinadi.
4. Loyihalashtirilayotgan magistral trassasini tanlash va asoslash
Aloqa liniya trassasini tanlash asosan aloqa oxirgi manzilgohlarni joylanishiga bog‘liqdir. Trassani tanlashda quyidagilarni hisobga olish zarur:
Trassaning uzunligi qisqa bo‘lishi kerak, xalaqit beruvchi sabablari kam bo‘lib, qurilishni murakkablashtirmasligi va narxlarni oshib ketmasligi, texnik ekspluatatsiya xizmatlarini olib borishni yengillashtirish, kuchli toklardan va atmosferadan hosil bo‘luvchi toklardan muhofaza etish uchun xarajatlar kam bo‘lishi kerak.
Quyida aloqa trassasidagi kabellarni boshqa inshoatlar bilan minimal yaqinlashish masofasi keltirilgan:
Ishlab chiqarish jarayoni bo‘yicha:
avtomobil va temir yo‘llar hamda daryolardan – 100 m;
avtomobil va temir yo‘llar chetidan – 5 m;
shahar tashqarisidagi neft quvuridan – 10 m;
shahardagi gaz quvurlari va issiqlik quvurlaridan – 1 m;
shahardagi uylarni qizil chizig‘idan – 1,5 m;
Trassani tanlash jarayonida qidiruv ishlari ikki bosqichda olib boriladi. Birinchi bosqichda kartograf materiallari, adabiyot va boshqa manbalardan, ya’ni arxiv materiallaridan foydalaniladi. Bunda asosan joyning relefi, yer osti inshootlari, daryolar va yer osti suvlari, korroziya beradigan yerlar o‘rganiladi. Keyin esa trassa o‘tadigan variantlar kartaga belgilanadi. Ikkinchi bosqich ishlari o‘z ichiga to‘g‘ridan–to‘g‘ri shu joylarga tegishli bo‘lgan yerlarda olib boriladi, unda trassani tanlash va korrektirovka qilish ishlari bajariladi va unda birinchi bosqichda olib borilgan ma’lumotlardan foydalaniladi. Buning uchun regeneratsiya punktlarini joylashtirish uchun kerak bo‘lgan boshqa tashkilotlar bilan trassaning yo‘nalishi kelishtiriladi. Yer qa’rining xarakterini aniqlash uchun har bir kilometrda chuqurligi 1,2 metrgacha qazish (shurflash) ishlari olib boriladi. Agar yer osti inshoatlari liniya trassasi bilan kesishadigan bo‘lsa, u holda shu kesishadigan inshoatga taa’luqli tashkilotlarining vakili qatnashgan holda izlanuv ishlari olib boriladi. Bundan tashqari yerning o‘tkazuvchanligi ham o‘lchanadi. Qurilish ishlarini bajarish uchun qurilish rejalari tuziladi va bunda qaerga qanday materiallarni jamlash va kerakli asbob anjomlar yig‘ish omborxona joylari tayinlanadi.
|