Induksion relelar




Download 153,47 Kb.
bet1/5
Sana20.11.2023
Hajmi153,47 Kb.
#101615
  1   2   3   4   5
Bog'liq
Releli himoya va avtomatika

4.8 Induksion relelar




Ishlash prinsipi. 4.16–rasmda induksion relelarning yasalish prinsipi ko‘rsatilgan. Rele ikki magnit oqim FI va FII ning magnit maydoni ta’sirida harakatlanuvchi qism 3 dan iborat. Magnit oqimlar qo‘zg‘almas elektromagnitlar 1 va 2 ning chulg‘amida tok oqishi natijasida yuzaga keladi. Harakatlanuvchi qism mis yoki alyuminiydan yasalgan va o‘qga maxkamlangan aylanuvchi disk yoki silindr shaklida tayyorlanadi. Soat strelkasiga teskari harakatlangan qism (disk) prujina 5 ni kuchini engib, kontaktlar 4 ni ulaydi.
4.16-rasm. Induksion relelarning tuzilishi


Chulg‘amlar 1 va 2 dan FI va FII magnit oqimlar hosil qiluvchi (4.16- rasm) o‘zgaruvchan sinusoidal I1 va I2 toklar oqadi. Magnitlashga sarf bo‘lgan yo‘qolishlarni hisobga olmasak, FI va FII oqimlar fazalari bo‘yicha ularni hosil qiluvchi toklar bilan mos keladi, bu 4.17-rasmdagi vektor diagrammada ko‘rsatilgan.

4.17-rasm. Induksion rele e.yu.k. si, tok va magnit oqimlari vektor


diagrammasi.

Harakatlanuvchi qism 3 ga singib FI oqim unda ED1=dFIF/dt e.yu.k. ni hosil qiladi. Induksiya qonuniga asosan hosil qilingan e.yu.k. uni hosil qiluvchi magnit oqimlardan faza bo‘yicha 90 ga orqada qoladi. ED1 va ED2 e.yu.k. lar ta’siri ostida harakatlanuvchi qismda ID1 va ID2 uyurma toklar hosil bo‘ladi. Bu toklar ularni induksiyalovchi magnit oqimlar o‘qi atrofida oqib tutashadilar. ID1 va ID2 toklarning musbat yo‘nalishlari FI va FII oqimlarning musbat yo‘nalishlari asosida “parma” qoidasi bo‘yicha aniqlanadi (4.16-rasm). Uyurma toklar konturi induktiv qarshiligining kichikligi natijasida ularning yo‘nalishlari e.yu.k. larga mos qilib olinadi. Ko‘rilayotgan konstruksiyada FI oqim va Iv2 tok, FII oqim va Iv1 toklarning o‘zaro ta’siri natijasida FEI va FE2 kuchlar hosil bo‘ladi.
Ma’lumki, magnit oqim bilan u hosil qilgan tokning konturi orasidagi ta’sir kuchi magnit oqimining bir tekis magnit maydon hosil qilish shartiga asosan nolga teng. Shuning uchun FI va ID1, FII va ID2 kattaliklar orasida o‘zaro ta’sir kuchi kuzatilmaydi. Fe1 va Fe2 kuchlarning yo‘nalishlari oqim va toklarning musbat qiymatlari uchun “chap qo‘l” qoidasi bo‘yicha aniqlanadi (4.17-rasm). Har bir kuchning yo‘nalishi va ishorasi magnit oqim va u bilan ta’sirlashayotgan tok ID1 ning oralaridagi fazalar burilish burchagi bilan aniqlanadi. Fe1 va Fe2 kuchlar natijalovchi elektromagnit kuch Fe hosil qiladilar va bu natijalovchi kuch Fe1 va Fe2 ning algebraik yig‘indisi tarzida aniqlanadi.
Fe=Fe1+Fe2
Natijalovchi kuch Fe aylanuvchi moment Me=Fed ni hosil qiladi, bu yerda d- Fe kuchning elkasi. Elektromagnit kuch va moment (Fe va Me) ta’sirida, Me ning ishorasiga bog‘liq ravishda rele kontakti 4 ni qo‘shadi yoki uzadi.
Xulosa qilib aytganda, induksion relelarning ishlashi ikki magnit oqimining reledagi harakatlanuvchi qismda induksiyalanuvchi toklar bilan o‘zaro ta’siriga asoslangan.

Download 153,47 Kb.
  1   2   3   4   5




Download 153,47 Kb.