Innovatsiyalar vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti




Download 2,41 Mb.
Pdf ko'rish
bet7/31
Sana15.05.2024
Hajmi2,41 Mb.
#234123
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   31
2.3.
 
Loyiha ishi tarkibi va uning asosiy qismlari 
Loyiha ishi bo‘yicha talabalarga aniq topshiriq berilgandan so‘ng, uning 
tuzilishi va tarkibi, bajarish tartibi, taxminiy nazariy va amaliy, hisoblashga, 
tajribaga va chizmalarga ajratilgan hajmi, hamda vaqtni aniqlab uni bajarish uchun 
kerak bo‘lgan birlamchi ma’lumotlar yig‘ish bilan boshlaydilar. 
Bu jarayonni bajarish davrida talaba kerakli barcha ma’lumotlarni muayyan 
bir tartibga keltirib, asosan, adabiyotlar va ilmiy-texnik maqolalarda berilgan 
ma’lumotlarni, ilmiy tadqiqot natijasida yozilgan hisobotni va boshqa zarur 
axborotlarni to‘playdi. 
Adabiyotlarning ro‘yxatini tuzib, unga loyiha ishida qo‘yilgan masalani hal 
qilish uchun kerakli o‘quv adabiyotlar, o‘quv qo‘llanmalar, monografiyalar, loyiha 
ishini bajarishga mo‘ljallangan metodik qo‘llanma va boshqalar kiritiladi. 
Bunda kafedra va rahbarning ko‘rsatmasidan tashqari, talaba 
kutubxonalarga, jurnal va boshqa nashrlarga murojaat qilishi kerak bo‘ladi. 
Loyiha ishi uchun kerak bo‘lgan birlamchi ma’lumotlami yig‘ishda talaba 
quyidagilarni o‘rganishi talab etiladi: 
1.
Loyiha ishida ko‘rsatilgan mavzu bo‘yicha qilingan ishlar bilan qisqacha 


14 
tanishish; 
2.
Tanlangan mavzu bo‘yicha adabiyotlar to‘plash; 
3.
Uni bajarish uchun kerakli uslublar, algoritmlar va dasturlar bilan tanishish; 
4.
Texnik vositalardan foydalanishni bilishi va ular yordamida hisoblash 
usullarini o‘rganib olishi kerak. 
2.4.
 
Kirish va asosiy qismlarni yozish tartibi 
Hisobot loyiha ishining asosiy hujjati bo‘lib, shu asosda himoyaga chiqiladi. 
Unda talabaning to‘plangan yoki berilgan mavzu bo‘yicha qilgan barcha ishlari
kerakli darajada yoritilgan holda, o‘z aksini topadi. Loyiha ishining boshlanish 
qismida kirish so‘zi yoziladi. Unda hozirgi kunda fan va texnika tarraqqiyoti yangi 
axborot kommunikatsiya texnologiyalarining yaratilishi hamda shu kundagi 
axamiyati va zarurligi ko‘rsatiladi. Masalaning qo‘yilishi, tanlangan gipoteza va uni 
tekshirish uchun kerak bo‘lgan vazifalar qisqacha qayd etiladi, hamda bu vazifalarni 
yechish uchun kerakli hisoblash usullari, model va algoritmlar, dasturlar va boshqa 
zarur ma’lumotlami berish maqsadga muvofiqdir. 
Asosiy qismda tanlangan mavzudagi texnik jarayonni va korxona yoki tizimni 
yoki boshqa bir avtomatlashtirilayotgan obyektni keng yoritib berish, uning oldingi 
va hozirgi kundagi ko‘rinishi, faoliyatini tahlil qilish va tanlangan mavzuda 
ko‘tarilayogan masala qay darajada zarurligini ta’kidlab o‘tish kerak. 
Asosiy qismning boshlanishida tanlangan mavzuga bog‘liq bo‘lgan ilmiy va 
amaliy izlanishlar haqida, uslublar, algoritm va yaratilgan dasturlar haqida 
muloxaza, ulardan foydalanish imkonini yoki takomillashtirish, shu sohadagi 
adabiyotlarga izoh beriladi. Unda to‘plangan mavzuning yoki natijani ijobiy va 
salbiy tomonlarini aks ettirish, qo‘yilgan masalani yechish uchun tanlangan uslub, 
usul, qonuniyatlar, algoritmlar va dasturlarning tanlanish sabablari qayd etiladi. 
tanlangan usulning boshqalardan afzalligini ko‘rsatish kerak bo‘ladi. 
Talaba loyiha ishida tanlangan usulni, uslubiyatni, algoritm yoki AT uchun 
kerak bo‘lgan boshqa funksional yoki ta’minlovchi qismlarni loyihalash, hamda 
yaratish uchun kerakli masalalarning nazariy tomonlarini aks ettirishi kerak. 


15 
So‘ngra uning amaliy tomonlariga to‘xtalib, AT ning axborot, 
matematik, texnik va boshka jihatlarini aniq masala yoki obyekt uchun hal 
qilish tartibi ta’kidlanadi. Bunda, albatta hisob-kitobga bog‘liq ishlarning 
algoritmlari va dasturlari beriladi va ular orqali olingan natija tahlil qilinadi. 
Loyiha ishida talaba algoritm hamda dasturga bog‘liq bo‘lgan ishlarni 
bajarish jarayonida quyidagilarga ahamiyat berishi talab etiladi: 
-
yechilayotgan masalani matematik ko‘rinishda ifodalash; 
-
algoritmni yaratish va uni yechish uchun kerakli dasturning blok 
sxemasini tuzish; 
-
algoritmga mos dasturlash tili tanlash; 
-
tuzilgan dasturni ishlatib, yechimini olish va olingan natijani tahlil 
qilish; 
-
dasturni ishlatishi uchun foydalanuvchiga qo‘llanma berish; 
-
avvalgi algoritm hamda yangi yaratilayotgan algoritmlarning qiyosiy 
tahlili; 
-
loyiha texnologiyasini ko‘rsatish va boshqalar. 
Loyiha ishining yakuniy qismida tanlangan mavzu bo‘yicha bajarilgan 
ishning qisqacha izohi, olingan natijalardan kelib chiqqan xulosalar, kelajakda 
bu mavzular ustida ishlash mumkinlik darajasi va uni bajarish davrida 
nimalarga ahamiyat berish lozimligi ko‘rsatiladi. 
Bulardan tashqari yana foydalanilgan adabiyotlar ro‘xati keltiriladi. 
Quyida loyiha ishini bajarish uchun qisqartirilgan bo‘limlarning 
umumlashtirilgan ko‘rinishini keltirish mumkin. 
Loyihaning qisqacha bajarish jarayoni: 
1.
Variantga asoslanib belgilangan soha bo‘yicha hamma ma’lumotlar 
alohida to‘planib, vaqtga moslab guruhlab chiqiladi va tahlil qilinadi. 
2.
Guruhlangan ma’lumotlar grafigi chiziladi va guruhlar kesishishgan 
joylari aniqlanadi. 
3.
Tanlangan soha tahlil qilinadi va loyihalash usullari aniqlanadi 
4.
Zarur bo‘lgan hollarda loyihalash asosida kerakli tizim yaratiladi. 


16 
5.
Yaratilgan ta’rif bo‘yicha gipoteza yaratish va uni tekshirish olinadi. 
6.
Natija va xulosalar.


17 

Download 2,41 Mb.
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   31




Download 2,41 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Innovatsiyalar vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

Download 2,41 Mb.
Pdf ko'rish