Innovatsiyalar vazirligi rastr va vektor grafikasi asoslari

46. Mavzu: Vektorli grafikada tasvir elementlari. 
Reja: 
1.Tasvir manipulyasiyasi. 
2.Egri chiziqlarni matematik ifodalash. 
3.Corel DRAW yoki Adobe Illustrator vektor muharrirlarining ishchi formatlari. 
Vektorli grafikada tasvir elementlari xuddi parametrlar to‘plami bilan geometrik 
obyektlar ko‘riladi. Biz hech qanday ma’lumotlami yo‘qotmasdan katta natija oiamiz. Rasm 
manipulyasiyasi ham soddalashadi: masalan, yoy radiusini o‘zgartirish orqali tasvir 
masshtabini ancha oson olish mumkin. 
Egri chiziqlarni matematik ifodalash uchun odatda inurakkab egri chiziq konturlari 
yordamida ko'rsatish mumkin bo‘lgan Beze egri chizig‘i qo'llaniladi. Vektor grafikdagi 
shakllaming rangli parametrlari zalivkaning murakkab turlarini ham oson va juda aniq 
tasvirlash imkonini beruvchi formulalar yordamida ham beriladi. Vektor tasviming 
kamchiligi shundan iboratki, xuddi rastrli rasmdagidek ular originalni haqiqiy qilib ko‘rsata 
oimaydi. Shuning uchun vektor grafika rasmning elementlariga aniqlikni talab qilganda, 
rastrlida esa agar fotosuratning tabiiyligi kerak bo'lgan hoiiarda ishlatiiadi. Turli ilovalar 
o‘ziga xos standartlari bilan o‘zaro almashuvchi keng qo‘llaniladigan vektor format deb 
EPSni hisoblash mumkin, lekin, amaliyotda ko‘pincha vektor grafikni saqlash uchun keng 
tarqalgan grafik muharrirlaming sharhi, ya’ni Corel DRAW yoki Adobe Illustrator vektor 
muharrirlarining ishchi formatlari CDR yoki AI ishlatish qulay bo’ladi.
Odatda tipografiya ular bilan ishlashni xohlaydi, muharrirning va uning versiyasini 
aniq tanlovi esa dizaynerlik guruhi boshqaruvimng shaxsiy xohishiga bog‘liq. Vektor grafika, 
albatta, kompyuter animatsiyasida qat’iy tatbiqini topdi. Oddiy film yaratish uchun 
masshtab o‘zgarishini va shakl harakatlanish trayektoriyasini hisoblash kerak, keyin esa 
kadrlaming soni aniqlanadi. Bizga filmning hamma kadrlarini saqlashga va aloqa tarmoqlari 
orqali tarqatishga to‘g‘ri kelmaydi. Birinchi kadmi, traektoriya formulasini, so‘nggi kadrning 
masshtab koeffitsiyentini va kadmi ko‘rsatish tezligini yuborish yetarli. 
Bu fayl hajmida va tarmoq bo‘ylab yuklanish tezligida yutuq beradi. Hozir 
kompyuterlar yetarli darajada tez ishlovchi va protsessorlaming hisoblovchi quw ati aloqa 
kanalining uzatish qobiliyatining imkoniyatini ma’lum darajada quvib o‘tadi, Internet 
foydalanuvchilarning web-sahifa bezashga talabi borgan sari o‘smoqda. Endi ularga oddiy 
saytlar qiziq emas, ular tez yukianuvchi jonli dinamik grafikalarni ko‘rishni xohlashadi. Bu 
yerda dizaynerga websahifalarga multfilmlarni joylashtirishga imkon beruvchi maxsus Flash 
texnologiyasidan foydalanishga ehtiyoj tug'iladi. Dizaynerdan faqatgina Adobe Flash 
dasturidan to‘g‘ri foydalanish talab qilinadi. 

Vektor tasviming kamchiligi shundan iboratki, xuddi rastrli rasmdagidek ular 
originalni haqiqiy qilib ko‘rsata oimaydi. Shuning uchun vektor grafika rasmning 
elementlariga aniqlikni talab qilganda, rastrlida esa agar fotosuratning tabiiyligi kerak 
bo'lgan hoiiarda ishlatiiadi. Turli ilovalar o‘ziga xos standartlari bilan o‘zaro almashuvchi 
keng qo‘llaniladigan vektor format deb EPSni hisoblash mumkin, lekin, amaliyotda 
ko‘pincha vektor grafikni saqlash uchun keng tarqalgan grafik muharrirlaming sharhi, ya’ni 
Bizga filmning hamma kadrlarini saqlashga va aloqa tarmoqlari orqali tarqatishga to‘g‘ri 
kelmaydi. Birinchi kadmi, traektoriya formulasini, so‘nggi kadrning masshtab 
koeffitsiyentini va kadmi ko‘rsatish tezligini yuborish yetarli.

Download 10,15 Mb.