Mediana usulida filtrlash




Download 10,15 Mb.
Pdf ko'rish
bet87/263
Sana04.02.2024
Hajmi10,15 Mb.
#151310
1   ...   83   84   85   86   87   88   89   90   ...   263
Bog'liq
file (6)

1. Mediana usulida filtrlash. 
2. Tasvirda halaqitlarida qo`llaniladigan filtrlar. 
3.  Ishonchli filtrlash. 
Tasvir sifatini yaxshilashda mediana usulida filtrlash keng qo`llaniladi. Bu usulning 
mohiyati tasvir bo`ylab biror oyna bilan harakatlanish va markaziy nuqta qiymati oynadagi
qiymatlarni kattaligi bo`yicha tartiblanganda o`rtaga tushuvchi qiymat bilan almashtiriladi. 
Misol uchun, 3x3 oyna markazida 5, ikki yonida 35,40, yuqorisida 1,41,52 va pastida 
23,17,89 qiymatlar joylashgan deb faraz qilaylik. Ularni tartiblaymiz: 1, 5, 17, 23, 35, 40, 41, 
52, 89. Markazdagi qiymat (mediana) 35 ga teng. Demak, 5 o`rniga 35 yoziladi: 
Tasvirda halaqitlarni bartaraf etishda qo`llaniladigan filtrlar ikki sinfga ajratiladi:
quyi chastotali va yuqori chastotali fazoviy filtrlar. Sochma dog`lar, g`alayonlar spektri
uchun quyi chastotali filtrlar qo`llanilib, keyin obyektda chegaralarni belgilash yoki 
ajratib olishda yuqori chastotali filtrlar qo`llaniladi.
Ishonchli filtrlash algoritmlarini ishlab chiqish uchun qo`shqiymatli tasvirlarda
uchraydigan asosiy halaqitlarni aniqlaymiz. Qo`shqiymatli tasvirlarda ayniqsa ko`p
uchraydigan halaqitlardan biri chiziq shaklining notekisligidir. U turli ko`rinishda bo`lishi 
mumkin: qalinlikning o`zgarishi, ya’ni chiziqlarda haddan tashqari keng yoki tor bo`laklar
bo`lishi, chiziqlar konturining notekisligi va hokazo. Ko`p uchrash bo`yicha keyingi
o`rinda yakkalangan kichik qora dog`lar, chiziq ichidagi yakkalangan bo`shliqlar va 
nihoyat kamroq uchraydigan, ammo yo`qotish eng qiyin bo`lgan halaqit–bu chiziqlardagi 
uzilishlar hamda bir necha chiziqlarning qo`shilib ketishidir. Tasvirlarga sifatli ishlov berish
uchun ba’zi parametrlarni o`zgartirish yordamida turli tasvirlarga moslashib, imkoni
boricha ko`proq halaqitlarni yo`qotuvchi algoritmlar zarur. Bunday parametrlar sifatida
filtrlarning o`lchami, bo`sag`a qiymatini olish mumkin. Filtr o`lchamlarini tanlashda
quyidagi asosiy omillarni hisobga olish zarur: filtrlash algoritmining vazifasi, algoritmni 
dasturlash qiyinchiligi algoritmning ishlash vaqti, manba tasvir sifati hamda halaqitlarni 
yo`qotish darajasi. Halaqitlarning hajmiga qarab qo`shqiymatli tasvirlar 4 ta sinfga bo`linadi:


1) 
o`ta halaqitli tasvirlar, ya’ni tasvirda barcha turdagi halaqitlar mavjud hol
2) chiziqlarning uzilishlari va qo`shilib ketishlaridan tashqari barcha halaqitlar mavjud hol;
3) tasvirdagi kichik bo`shliqlar, chegara notekisligi ko`rinishidagi halaqitlar mavjud hol;
4) faqat obyekt chegaralaridagina halaqit bo`lgan hol. Halaqitlarni yo`qotish
uchun qo`shqiymatli tasvirlarda asosan markazidagi qiymati atrofidagi bir jinsli 
elementlar asosida o`zgartiruvchi tekislovchi filtrlar ishlatiladi.
Biror manzaraga qaraganimizda, unga shisha plastina tutamiz deb tasavvur
qilaylik. Agar bu shisha plastina mukammal darajada shaffof bo`lmasa qaralayotgan 
manzara o`zgarib ko`rinishi. Shishaga, u nimadan tayyorlanganiga bog`liq ravishda 
o`zgarishlar juda turli xil bo`lishi mumkin. Masalan, shisha rangli bo`lsa, tasvir mos ravishda 
ko`rinadi, xira shishadan esa shuvalib ko`rinadi. Tasvirlarni filtrlash ham dunyoga shunday 
shishalar orqali qarashga o`xshaydi, tajribalarni qancha ko`p turli plastina bilan takrorlashga 
qarab effektlar ham turli xil bo`ladi. Tasvirlarni filtrlash ostida, bir necha qoidalar asosida 
o`z natijasi bilan manba tasvir o`lchmidagi boshqa tasvirni hosil qilish jarayonlari
tushuniladi. Odatda natijaviy tasvirdagi har bir piklsel intensivligi(rangi) manbaa tasvirda 
ayrim kesishuvlarida joylashgan pisellar ranglariga bog`langan. Filtrlash qoidalari(o`qlarni 
filtrlar deb yuritiladi) eng turfa xil bo`lishi mumkin. 
Filtr menyusi bitmaplarda badiiy va tuzatish effektlarini yaratish uchun filtrlash 
buyruqlarini, shuningdek, tasvirlarni badiiy qayta ishlash uchun bir qancha boshqa 
buyruqlarni o'z ichiga oladi. 
Oxirgi filtr buyrug'i har qanday ochiq rastr hujjatning tanlangan tasviriga nisbatan 
oxirgi bajarilgan filtrlash buyrug'ining harakatini (uning parametrlarini o'zgartirmasdan) 
takrorlaydi. 
"Vanishing Point" buyrug'i rastr hujjatning oddiy ishchi yoki fon qatlamida joylashgan 
tasvirdan uning tanlangan fragmentini ushbu fragmentning chetlari tukli bilan ajratib olish 
imkonini beradi, u asl tasvir o'rniga joylashadi. 
Artistic pastki menyusi bitmaplarda quyidagi badiiy effektlarni yaratish uchun 
mo'ljallangan 15 ta filtrlash buyrug'ini o'z ichiga oladi: grafika, rasm, don, qoplama, 
yorug'lik, tekstura va maxsus ishlov berish. 
"Blur" pastki menyusida bitmap tasvirlarida quyidagi effektlarni yaratish uchun 
mo'ljallangan 11 ta filtrlash buyrug'i mavjud: xiralashtirish, tuzatish va kontur, bulg'anish. 
"Brush Strokes" pastki menyusi 8 ta filtrlash buyrug'ini o'z ichiga oladi, ular 
bitmaplarda quyidagi badiiy effektlarni yaratish uchun mo'ljallangan: grafikalar, bo'yash va 
buzilish. 
Buzilish pastki menyusi bitmaplarda badiiy buzilish va yorug'lik effektlarini yaratish 
uchun mo'ljallangan 13 ta filtrlash buyruqlarini o'z ichiga oladi. 
"Pixelate" pastki menyusida bitmaplarda quyidagi badiiy effektlarni yaratish uchun 
mo'ljallangan filtrlash buyruqlari mavjud: bo'yash, mozaika, xiralashtirish va maxsus ishlov 
berish. 


Render pastki menyusi bitmaplarda quyidagi badiiy effektlarni yaratish uchun filtrlash 
buyruqlarini o'z ichiga oladi: qoplamalar, yorug'lik va fazoviy o'zgarishlar. 
Sketch pastki menyusi bitmaplarda quyidagi badiiy effektlarni yaratish uchun 
filtrlash buyruqlarini o'z ichiga oladi: grafika, rasm, relef, tekstura va maxsus ishlov berish. 
Stilizatsiya pastki menyusi bitmaplarda quyidagi badiiy effektlarni yaratish uchun 
filtrlash buyruqlarini o'z ichiga oladi: buzilish, kontur, mozaika, fazoviy o'zgartirish, relyef va 
maxsus ishlov berish. 
Tekstura pastki menyusida bitmaplarda quyidagi badiiy effektlarni yaratish uchun 
filtrlash buyruqlari mavjud: don, mozaika va tekstura. 
"Video" pastki menyusida tuzatish effektlarini yaratish uchun ikkinchi toifadagi 
filtrlash buyruqlari mavjud. 
Sharpen pastki menyusida ularni keskinlashtirish orqali bitmaplarda badiiy va 
tuzatish effektlarini yaratish uchun mo'ljallangan filtrlash buyruqlari mavjud. Shovqin 
pastki menyusi bitmaplarda quyidagi effektlarni yaratish uchun mo'ljallangan filtrlash 
buyruqlarini o'z ichiga oladi: don, tuzatish va xiralashtirish. 
"Boshqa" pastki menyusida bitmaplarda quyidagi effektlarni yaratish uchun 
mo'ljallangan filtrlash buyruqlari mavjud: kontur, tuzatish, loyqalik, aniqlik, relef, maxsus 
ishlov berish. 
"Effektlar/Filtrlar galereyasi" buyrug'i birinchi toifadagi filtrlash buyruqlari bilan 
ishlash uchun mo'ljallangan bir xil nomdagi dialog oynasini ochadi. 
"Suyultirish" ("Suyuqlik qilish") buyrug'i turli xil asboblarga uning piksellariga ta'sir 
qilish orqali tasvir dialog oynasida ishlov berish uchun mo'ljallangan buyruqlarni o'z ichiga 
oladi. Natijada, tasvir qo'llaniladigan qattiq asosning harorati ta'sirida mahalliy suyuqlikni 
eslatuvchi tasvirning buzilishi. 
"Maskalash/Extract" buyrug'i rastrli hujjatning oddiy ishchi yoki fon qatlamida 
joylashgan tasvirdan uning tanlangan qismini ushbu hujjatning chetlari pardalangan holda 
ajratib olish imkonini beradi, u asl rasm o'rniga joylashadi. Hujjatning faol qatlamida 
tasodifiy parametrlar bilan mozaik naqsh hosil qilish uchun "Tekstura/naqsh yaratuvchi" 
buyrug'idan foydalaniladi. Ushbu naqsh ushbu qatlam tasvirining tanlangan to'rtburchaklar 
qismidan yoki oldindan almashish buferiga ko'chirilgan tasvirdan hosil bo'ladi. 
Filtr galereyasi ko'plab maxsus effektlar filtrlarini oldindan ko'rish imkonini beradi. Bu 
sizga bir nechta filtrlarni qo'llash, ularning ta'sirini yoqish yoki o'chirish, parametrlarni 
tiklash va ularni qo'llash tartibini o'zgartirish imkonini beradi. Natijalardan qoniqsangiz, 
filtrni tasvirga qo'llashingiz mumkin. Filtr menyusidagi barcha filtrlar Filtr galereyasi dialog 
oynasida mavjud emas. 


A. Ko‘rish B. Filtr toifasi C. Tanlangan filtrning eskizi D. Filtr eskizlarini ko‘rsatish/yashirish 
E. Filtrlar qalqib chiquvchi menyusi F. Tanlangan filtr uchun imkoniyatlar G. Qo‘llash yoki 
tartibga solish uchun mavjud filtr effektlari ro‘yxati H. Filtr effekti tanlangan , lekin 
qo'llanilmagan I. Filtrlarni qo'llash natijasi jami qabul qilinadi, lekin tanlanmagan J. Yashirin 
filtr effekti 

Download 10,15 Mb.
1   ...   83   84   85   86   87   88   89   90   ...   263




Download 10,15 Mb.
Pdf ko'rish