|
İntellektual öLÇMƏ vasiTƏLƏRİ fənnindən mühüzirələr toplusu
|
| bet | 8/15 | | Sana | 04.12.2023 | | Hajmi | 0,92 Mb. | | #110651 |
Bog'liq İntellektual mühazirə İntellektual teqdimatf(хb) – хb = м, buradan: хb = f(хb) – м.
Additiv xətdiləşdirmə prosesinin riyazi modeli
Additiv xətdiləşdirmə prosesinin riyazi modeli bu şəkildə olur
Zk = )
Burada:
– ÖV-nin çıxış kəmiyyəti;
– məntiqi funksiyadır; , = 1, əks halda = 0;
Аi – qeyri-xətti xarakteristikanın i-ci bölmə parçasında ÖV-nin çıxış kəmiyyətinə daxil edilən additiv düzəlişdir.
Additiv xətdiləşdirmə üsulunun funksional-struktur modeli
Additiv xətdiləşdirmə üsulunun funksional-struktur modeli şəkil 9.2-də göstərilmişdir.
Funksional operatorların məzmunu aşağıdakı kimi izah edilir.
– ölçmə nəticəsinin mikroprosessora və müqaisə qurğusuna
ötürülməsi;
İ1(S:Zi); i = 1, s – qeyri-xətti xarakteristikanın bölmə parçaların sərhəd
qiymətlərinin yaddaşda saxlanması;
İ2 (Zi), İ5(Аi), İ7(Zк) – bölmə parçalarının sərhəd qiymətlərinin ÖV-nin
çıxış kəmiyyəti ilə müqaisə edilməsi üçün ötürülməsi; additiv düzəlişlərin ədədi qiymətlərinin və mikroprosessorda korreksiya edilmiş ölçmə nəticəsinin uyğun modullara ötürülməsi;
İ3(CR: Z, Zi) – ÖV-nin çıxış kəmiyyətinin bölmə parçalarının Zi sərhəd
qiymətləri ilə müqaisə edilməsi;
İ4 (S: Аi); i = 1, s – qeyri-xətti xarakteristikanın bölmə parçaları üçün
additiv düzəlişlərin ədədi qiymətlərinin yaddaşda saxlanması;
I6(Σ:Ai; z) – additiv Аi düzəlişi ilə ölçmə nəticəsi arasında toplama
əməliyyatının yerinə yetirilməsi;
Zk – ÖV-nin ölçmə nəticəsinin korreksiya olunmuş qiyməti;
I8 (R:Zk) – ÖV-nin ölçmə nəticəsinin korreksiya olunmuş qiymətinin
rəqəmli indikasiyası.
Additiv xəttiləşdirmə üsulunun tətbiqi metodikası
Qeyd etmık lazımdır ki, additiv xəttiləşdirmə üsulunu tətbiq edərkən əvvəlcədən araşdırma aparılaraq aşağıdakılar müəyyən edilməlidir:
Ölçmə vasitəsinin qeyri-xətti çevirmə xarakteristikasının xətti xarakteristikaya nəzərən yuxarıda və yaxud aşağıda yerləşməsi;
Ölçmə vasitəsinin qeyri-xətti çevirmə xarakteristikasının qabarıq və ya çökük olması;
Bölmə parçası intervalında qeyri-xətti xarakteristikanın artımının xətti xarakteristikanın artımından böyük və ya kiçik olması.
Sonra bölmə parçası intervalında qeyri-xətti xarakteristikanın xətti
xarakteristikadan müsbət və mənfi yayınmalarının maksimal qiymətlərinin bərabər alınması şərtini təmin edən tənlik tərtib edilməlidir. Həmin tənliyə əsaslanaraq qeyri-xətti çevirmə xarakteristikasının i-ci parçasının yerdəyişməsinin (additiv düzəlişin) ədədi qiyməti Ai , qeyri-xətti xarakteristikanın korreksiya olunmuş - ci bölmə parçasının xətti xarakteristikadan mütləq yayınmasının maksimal qiyməti – , qeyri-xətti xarakteristikanın bölmə parçalarının yuxarı sərhəd qiymətləri – xi və Zi təyin edilməlidir.
Mövzu 10. İntellektual ölçmə vasitələrinin çevirmə xarakteristikasını multiplikativ xəttiləşdirmə üsulu
Multiplikativ xəttiləşdirmə üsulunun mahiyyəti
Multiplikativ xəttiləşdirmə üsulunun mahiyyəti səkil 10.1-də verilmiş qrafik təsvirə müraciət etməklə izah edilir [1].
ÖV-nin qeyri-xətti xarakteristikası z ordinat oxu üzrə parçalara bölünür. Hər bölmə parçası üçün Мi korreksiya əmsalı təyin edilir. ÖV-nin çıxış kəmiyyətlərini bu əmsala vurmaqla bölmə parçası z = x xətti xarakteristikasına yaxınlaşır.
Multiplikativ üsulla xəttiləşdirilmiş qeyri-xətti xarakteristika parçasının qrafiki təsviri
Şəkil 10.1-də qeyri-xətti xarakteristikasının multiplikativ üsulla xəttləşdirilmiş parçası göstərilmişdir.
Şəkil 10.1-də funksiyası ilə qeyri-xətti xarakteristikasının multiplikativ üsulla xəttləşdirilmiş parçası ifadə edilmişdir.
Burada Мi - ÖV-nin qeyri-xətti xarakteristikasının multiplikativ üsulla [zi-1, zi ] intervalında xəttləşdirilməsi üçün korreksiya əmsalıdır.
ÖV-nin qeyri-xətti xarakteristikası qalan bölmə parçalarında da uyğun qayda üzrə xəttləşdirilir.
ÖV-nin korreksiya olunmuş parçalarının xətti xarakteristikaya nəzərən aldığı vəziyyət korreksiya əmsallarinin qiymətindən asılıdır.
Qeyri-xətti və xətti xarateristikanın bib-birinə nəzərən tutduğu başlanğıc vəziyyətdən asılı olaraq Мi əmsalı 1-dən böyük və yxud, 1-dən kiçik qiymətlər ala bilər. Əgər ÖV-nin çevirmə xarateristikası xətti xarateristikadan yuxarıda yerləşirsə,
|
| |
