|
TCP/IP - uzatishni boshqarish protokoli/Internet protokoli Bu allaqachon TCP va IP protokollari to'plami. TCP
|
| bet | 2/2 | | Sana | 25.01.2024 | | Hajmi | 10,88 Mb. | | #145733 |
Bog'liq IP - Umurova ShaxnozaTCP/IP - uzatishni boshqarish protokoli/Internet protokoli Bu allaqachon TCP va IP protokollari to'plami. TCP ma'lumotlar uzatishni osonlashtiradi va nazorat qiladi va ishonchliligi va yaxlitligini nazorat qiladi. IP marshrutlash uchun javobgardir. TCP protokoli ko'pincha boshqa, murakkabroq protokollar tomonidan qo'llaniladi. - UDP - Foydalanuvchi Datagram Protocol
- Ular o'rtasida dastlabki aloqani yaratmasdan ma'lumotlarni uzatishni ta'minlaydi. UDP yetarlicha ishonchli emas, chunki paketlar nafaqat yetib kelmasligi, balki takrorlanishi yoki ishdan chiqishi ham mumkin.
- Ammo afzallik ham bor: ma'lumotlarni uzatish tezligi. Shuning uchun UDP ko'pincha tarmoq kechikishlariga ayniqsa sezgir bo'lgan ilovalarda qo'llaniladi.
- FTP - fayl uzatish protokoli
- Fayllarni uzatish uchun ishlatiladi. Ushbu protokol yangi emas - u IP paydo bo'lishidan ancha oldin muvaffaqiyatli ishlatilgan. Xosting saytlariga masofaviy kirishni tashkil qilish uchun bugungi kunda ham foydalaniladi. Bu ishonchli, ma'lumotlar uzatishni kafolatlaydi, mijoz-server arxitekturasi printsipi asosida ishlaydi. Server fayl tizimi bilan ishlash uchun foydalanuvchi autentifikatsiyadan o'tadi (anonim variant ham mumkin) va keyin kirish huquqiga ega bo'ladi.
- HTTP - gipermatnni uzatish protokoli
- Dastlab bu HTML hujjatlarini uzatish protokoli edi. Endi u tarmoq orqali o'zboshimchalik bilan ma'lumotlarni uzatish uchun ishlatiladi. Bu oraliq holatni saqlamasdan mijoz-server o'zaro aloqasi uchun protokol hisoblanadi. Mijoz odatda veb-brauzerdir, garchi u qidiruv roboti ham bo'lishi mumkin. Ma'lumot almashishda HTTP protokoli ko'pincha TCP/IP dan foydalanadi. HTTP protokoli shifrlashni qo'llab-quvvatlaydigan HTTPS kengaytmasiga ega. Unda ma'lumotlar allaqachon TLS kriptografik protokoli orqali uzatiladi.
- NTP - Tarmoq vaqt protokoli
- Aslida, barcha uzatish protokollari klassik ma'lumotlarni almashish uchun ishlatilmaydi. NTP protokoli qurilmaning mahalliy soatini global/mahalliy tarmoqdagi vaqt bilan sinxronlashtirish uchun ishlatiladi. NTP eng aniq vaqt manbasini tanlash uchun Marzullo algoritmidan foydalanadi. NTP ham UDP ustida ishlaydi, bu esa maksimal ma'lumotlarni uzatish tezligiga erishish imkonini beradi. Umuman olganda, protokol WAN/LANdagi kechikishlarning o'zgarishiga ancha chidamli.
- ICMP
- Internetni boshqarish xabari protokoli qurilmalarning o'zaro ta'sirida xatolarni kuzatish uchun zarur bo'lgan muhim protokoldir. U muammolarni tashxis qiladi va ma'lumotlar jo'natuvchi tomonidan qabul qilinganligini aniqlaydi. Agar yo'q bo'lsa, ICMP jo'natuvchi qurilmaga yuboriladigan xatolikni yaratadi. Ushbu protokol ba'zan tajovuzkorlar tomonidan katta hajmdagi ICMP xabarlarini yaratish orqali tarmoq hujumlari uchun ishlatiladi.
- Provayder (ing . provider) — kompyuterlarni internet tarmogʻiga ulash va axborotlar almashinishni tashkil qilish bilan shugʻullanadigan vositachi tashkilot. Internet axborotlari isteʼmolchilari soni koʻpaygan sari Provayderlar xizmatiga ehtiyoj ham ortib bordi. Telefon aloqadan tashqari optik tolali kabellar, radio tarmogʻi yoki sunʼiy yoʻldosh orqali internet bilan bogʻlanish mumkin boʻldi. Oʻzbekistonda internet bilan ulanishga doyr axborot xizmatlari Provayderlar 1997 yildan koʻrsatila boshladi.
- O‘zbekistonda eng ommabop bo‘lgan internet-provayderlar
|
| |
