|
IoT penen ózara baylanıs ornatıw usılları
|
| bet | 4/20 | | Sana | 18.05.2024 | | Hajmi | 231,35 Kb. | | #241381 |
Bog'liq IOT ozbetinshe jumis Saribaeva AIoT penen ózara baylanıs ornatıw usılları
Ceriyali baylanısqa kirisiw
Qurılmalar bir-biri menen úzliksiz baylanısda bolıp, turmısımızdıńǵa avtomatlastırıw hám qolaylıq keltiretuǵın ıshqı ketkenkor IoT álemine xosh kelipsiz. Bul óz-ara baylanısqan tarmaq arqasında izbe-iz baylanıs dep atalıwshi zárúrli element jatadı. Sanalı úy sistemasın quryapsizmi yamasa sanaat avtomatlastırıw sheshimlerin islep chiqyapsizmi, IoT qurılmalaringiz ortasında nátiyjeli maǵlıwmatlar almasınıwın támiyinlew ushın izbe-iz baylanıs protokolların túsiniw júdá zárúrli bolıp tabıladı.
Bul blog postida biz izbe-iz baylanıs protokolları tarawına tereń kirip baramız hám olardıń hár túrlı túrleri hám qosımshaları boyınsha sizge jol-joba beremiz. Oxir-aqıbet, siz qurılmańızde úzliksiz jalǵanıwdı támiyinleytuǵın tuwrı protokoldı qanday tańlawdı anıq túsinesiz. IoT ekotizimlari. Sonday etip, biz birgelikte bul qızıqlı sayaxatqa shıǵıp atırǵanımızda qawipsizlik qamarlarıńızdı bekkemlang!
Sinxron ceriyali baylanıs protokolları
SPI protokolı SPI (Serial Peripheral Interface) - bul bir neshe qurılmalardıń qısqa aralıqlarda bir-biri menen baylanıs etiwine múmkinshilik jaratıwshı sinxron izbe-iz protokol. Ol tórtew simdan ibarat - MOSI (Master Out Slave Ín), MISO (Master Ín Slave Out), SCK (Serial Clock) hám SS (Slave Select). SPI joqarı tezlikte maǵlıwmatlardı uzatıw hám ápiwayılıǵı zárúrli bolǵan qosımshalarda keń qollanıladı. Onıń tiykarǵı abzallıqlarınan biri - bir waqtıniń ózinde bir neshe tuwrıdan-tuwrı qurılmalar menen baylanıs etetuǵın bir tiykarǵı apparatqa ıyelew qábileti, bul onı real waqıtta baylanıstı talap etetuǵın stsenariyler ushın ideal etedi. SPI protokolı tolıq dupleks rejiminde isleydi, yaǵnıy maǵlıwmatlardı bir waqtıniń ózinde uzatıw hám qabıllaw múmkin. Bul óz-ara baylanıs quramalı qol qısıw tártip-qaǵıydaların talap etpesten qurılmalar ortasında nátiyjeli maǵlıwmatlar almasınıwın támiyinleydi. SPI dıń taǵı bir itibarǵa iyelik etiw ózgesheligi - bul maǵlıwmatlar formatı hám saat tezligine kelip onıń maslasıwshılıǵı. Protokol hár qıylı saat polaritesi hám faza konfiguratsiyasi ortasında tańlaw qılıw, túrli mikrokontrollerlar hám átirap -ortalıq birlikleri menen uyqaslıqtı támiyinlew sıyaqlı sazlaw variantlarına múmkinshilik beredi. Bunnan tısqarı, SPI dıń tuwrıdan-tuwrı ámelge asırılıwı onı ornatılǵan sistemalar dizaynerlari arasında júdá ataqlı etedi. Onıń minimalistik dizayni I2 C yamasa UART sıyaqlı basqa protokollarǵa qaraǵanda kemrek pinlarni talap etedi, bul ıqsham dızaynlarda qımbat bahalı taxta maydanın tejeydi. SPI protokolı sinxron izbe-iz baylanısqa kelip úlken kóp qırlı hám nátiyjelililikti usınıs etedi. Kóp qurılma qábileti, joqarı tezliktegi maǵlıwmatlardı uzatıw tezligi hám ámelge asırıw qolaylıǵı menen SPI kóplegen tarawlarda qurılmadan apparatqa úzliksiz jalǵanıw ushın ábzal etilgen tańlaw bolıp qalıp atır.
I2 C ceriyali baylanıs I2 C Serial Communication, sonıń menen birge, Inter-Integrated Circuit dep atalıwshi, elektronika salasında keń qollanılatuǵın sinxron izbe-izlik protokolı. Ol 1980-jıllardıń basında Philips Semiconductors (házirgi NXP Semiconductors) tárepinen islep shıǵılǵan hám sol waqıttan baslap integral mikrosxemalar arasındaǵı baylanıs standartına aylandı. I2 C dıń tiykarǵı qásiyetlerinen biri onıń ápiwayılıǵı bolıp tabıladı. Ol tek eki simdan paydalanadı - biri maǵlıwmat ushın (SDA) hám ekinshisi saat sinxronizatsiyasi ushın (SCL). Bul ámelge asırıwdı ańsatlashtiradi hám sımlardıń quramalılıǵın azaytadı. Óziniń ápiwayılıǵına qosımsha túrde, I2 C qurılmalardı mánzillew kózqarasınan maslasıwshanlıqtı usınıs etedi. 7-bitli hám 10 -bitli mánzillew rejimlerin qollap -quwatlaǵan halda, ol birdey avtobusga kóp sanlı qurılmalardı sig'dira aladı. I2 C dıń taǵı bir abzallıǵı onıń multi-master qábileti bolıp tabıladı. Bul sonı ańlatadıki, bir neshe qurılmalar avtobusda baylanıstı baslawı múmkin, bul bolsa quramalı sistemalarda jáne de nátiyjeli maǵlıwmatlardı uzatıw imkaniyatın beredi. Bunnan tısqarı, I2 C sistema talaplarına qaray hár qıylı maǵlıwmatlardı uzatıw tezligin qollap -quwatlaydı. Ol sekundına bir neshe kilobitdan bir neshe megabitgacha bolǵan tezlikte isley aladı.
I2 C Serial Communication elektron sistemalar ishinde integral mikrosxemalarni óz-ara bólew ushın nátiyjeli hám kóp qırlı sheshimdi usınıs etedi. Onıń ápiwayılıǵı, maslasıwshılıǵı, kóp masterli qábileti hám ózgeriwshen maǵlıwmatlar uzatıw tezligi onı xojalıq elektronika hám avtomobil texnologiyası sıyaqlı túrli tarawlar daǵı qosımshalar ushın ideal tańlaw etedi.
USB (Universal Serial Bus) - keń qollanılatuǵın sinxron izbe-iz protokol bolıp, ol qurılmalardı bir-biri menen jalǵaw hám ushırasıw imkaniyatın beredi. Ol klaviaturalar, tıshqanshalar, printerler hám sırtqı yad qurılmaları sıyaqlı sırtqı qurılmalardı kompyuterlerge jalǵaw standartına aylandı. USB-dıń tiykarǵı abzallıqlarınan biri onıń kóp qırlılıǵı bolıp tabıladı. Ol 1. 5 Mbit / s (USB 1. 0) den 20 Gbit / s (USB 3. 2) ge shekem bolǵan maǵlıwmatlardı uzatıw tezligin qollap -quwatlaydı. Bul onı ápiwayı maǵlıwmatlardı uzatıwdan tartıp, joqarı tezliktegi multimedia aǵımına shekem bolǵan keń kólemli qosımshalar ushın uyqas etedi.
USB-dıń taǵı bir abzallıǵı - onı jalǵaw hám oynaw qábileti. Qurılmalar kompyuterdi qayta jumısqa túsiriw yamasa qayta sazlaw zárúrshiligisiz ıssı rejimde almastırılıwı múmkin. Bul qolaylıq jolda hesh qanday qıyınshılıqsız qurılmalardı qosıw yamasa alıp taslawdı ańsatlashtiradi. USB sonıń menen birge, óz kabellari arqalı quwat beredi, bul kóplegen qurılmalar ushın bólek quwat adapterlerine mútajlikti joq etedi. Bul ózgeshelik kabelni basqarıwdı ápiwayılastıradı hám stollar yamasa jumıs stanciyalaridagi tártipsizliklerdi azaytadı. Hár túrlı túrdegi USB jalǵawshıları ámeldegi bolǵan halda - Type-A, Type-B, Mini-USB hám Micro-USB - waqıt ótiwi menen qurılmalar ortasındaǵı muwapıqlıq sezilerli dárejede jaqsılandi. USB hár qıylı elektron qurılmalar ortasında tez hám isenimli baylanıs interfeysin támiyinlew arqalı cifrlı dúnyamız menen qanday baylanısıwımız hám óz-ara baylanısmızda revolyuciya etdi!
JON
CAN (Controller Area Network) daslep avtomobil sanaatında paydalanıw ushın mólsherlengen sinxron izbe-iz baylanıs protokolı. Sondan berli ol túrli sanaat tarmaqlarında, atap aytqanda sanaat avtomatizatsiyasi hám medicinalıq ásbaplarda qosımshalardı taptı. CAN dıń tiykarǵı qásiyetlerinen biri bul bir tarmaqtaǵı bir neshe túyinlerdi qollap-quwatlaw qábileti bolıp tabıladı. Bul sonı ańlatadıki, bir neshe qurılmalar bir waqtıniń ózinde bir-biri menen, hesh qanday oraylıq basqarıwshı yamasa tiykarǵı túyinsiz baylanısıwı múmkin. Tarmaqqa jalǵanǵan hár bir qurılma maǵlıwmatlardı jiberiw hám qabıllaw ushın teń huqıqlarǵa iye. CAN waǵırlını kemeytiw hám uzaq aralıqlarda signal pútinligin jaqsılawǵa járdem beretuǵın differentsial signalızatsiya sxemasınan paydalanadı. Bul, ásirese, elektromagnit parazit ámeldegi bolıwı múmkin bolǵan qattı ortalıqlar ushın sáykes keledi. CAN dıń taǵı bir zárúrli tárepi - bul qátelerdi anıqlaw hám qátelerge shıdamlılıq mexanizmleri. Ol jiberiwshi hám qabıl etiwshi ortasındaǵı sinxronizatsiyani támiyinlew ushın bitni toltırıw texnikasınan, sonıń menen birge qátelerdi anıqlaw ushın CRC (Cyclic Redundancy Check) kodlarınan paydalanadı. CAN - bul tómen keshigiw menen joqarı tezliktegi baylanıstı usınıs etiwshi bekkem hám isenimli protokol. Onıń túrli tarawlarda keń qollanılıwı onıń natiyjeliligi hám hár qıylı qosımshalar daǵı kóp qırlılıǵı haqqında gápiradi.
Mikrotel
hám aqır-aqıbetde, keling, Microwire sinxron ceriyali protokolın kórip shıǵayıq. National Semiconductor (házirgi Texas Instruments) tárepinen islep shıǵılǵan Microwire ápiwayı hám nátiyjeli baylanıs protokolı bolıp, ádetde kem pin sanı hám kem quwat sarpın talap etetuǵın qosımshalarda qollanıladı.
SPIga uqsap, Microwire master-qul arxitekturasınan paydalanadı, bul erda tiykarǵı qurılma bir yamasa bir neshe baǵınıqlı qurılmalar menen baylanıstı baslaydı hám basqaradi. Ol uzatıw ushın ush simdan paydalanadı: saat, maǵlıwmatlardı kirgiziw hám maǵlıwmatlardı shıǵarıw.
Microwire-dıń ayriqsha qásiyetlerinen biri onıń jılısıw registriga tiykarlanǵan dúzilisi bolıp tabıladı. Maǵlıwmatlar ózgeriwshen registr mexanizmi járdeminde bitma-bıyt uzatıladı, bul waqtın anıq baqlaw hám qurılmalar ortasında sinxronizatsiya qılıw imkaniyatın beredi. Óziniń ıqsham dizayni hám tuwrıdan-tuwrı ámelge asırılıwı menen Microwire túrli tarawlarda, atap aytqanda avtomobil elektronikasi, telekommunikatsiya úskeneleri, sanaat avtomatlastırıw sistemaları hám basqalarda keń qollanılıwın taptı.
|
| |
