SO’NGI ILMIY TADQIQOTLAR NAZARIYASI 7-SON
RESPUBLIKA ILMIY-USLUBIY JURNALI 13.02.2023
101
IQTISODIY SAMARADORLIKNI OSHIRISHDA INNOVATSION OMILLAR TA’SIRI
Bobonazarov Jonibek Usmon o'g'li
АТ
Аloqabank Samarqand hududiy kompleks xizmat ko'rsatish markazi bank
operatsiyalarini hisobga olish va nazorat qilish bo'limi yetakchi menedjer
Annotatsiya: ushbu maqolada innovatsiyalarning markaziyligi va ahamiyati
yangilanish, davlat ta’lim standartlarining ko‘pgina yo‘nalish va mutaxassisliklari tarkibiga
kiritilishi, yangi yoki takomillashtirilgan texnologik jarayonlar, ishlab chiqarishni tashkil
qilishning amalda qo‘llaniladigan yangi usullari, bozorlarga kiritilgan yangi yoki
takomillashtirilgan mahsulotlar, xizmatlar, tadbirkor-innovator ixtiro, innovatsiya
o‘rtasidagi bog‘liqlik va boshqalar to’g’risida yozilgan.
Kalit so’zlar: innovatsiyalar, yangilanish, davlat, ta’lim, standartlar, mutaxassisliklar,
texnologik jarayonlar, ishlab chiqarish, bozorlar, mahsulotlar, xizmatlar, tadbirkor-innovator,
ixtiro.
Innovatsiya" so'zi lotincha innovationem so'zidan kelib chiqqan bo’lib -
"o'zgartirish yoki modernizatsiya qilish" ma'nosini anglatuvchi innovare fe'lidan olingan.
Shunday qilib, innovatsiyalarning markaziyligi va ahamiyati yangilanish bilan bog'liq.
Bunday yangilanish faqatgina odamlar qaror qabul qilish uslubini o'zgartira
oladigan,
standart usullardan voz kechadigan va mavjud me'yor va qoidalar doirasidan
tashqarida tanlov qilishni o'rgangan taqdirdagina bo'lishi mumkin.
“Innovatsiya” tushunchasi umumiy toifalarga kiradi. Nihoyatda keng va tarkibiy
jihatdan murakkab bo‘lib, uning mazmunini ochib berishga doir ko‘plab yondashuvlar
mavjud.
Iqtisodiy samaradorlikni oshirishda innovatsion omillar ta’siri:
1.Iste’molchi hali tanish bo‘lmagan yangi mahsulotni
yoki mavjud mahsulotlar
uchun yangi sifat darajasini joriy etish.
2.Ilmiy kashfiyotlarga asoslangan mahsulot yoki xom ashyoni tijoratlashtirishning
yangi usulini anglatadigan yangi ishlab chiqarish usullarini joriy etish.
3.Ushbu bozor ilgari mavjud bo‘lganligidan qat’iy nazar, ma’lum bir
mamlakatning ma’lum bir sohasi tomonidan hali kirib kelmagan yangi bozorning
ochilishi.
4.Ushbu manbaning mavjudligidan yoki u yangi yaratilganligidan qat’iy nazar,
yana yangi xom ashyo yoki yarim tayyor mahsulotni qo‘lga
oling
5.Muayyan sanoatni tashkil qilishdagi o‘zgarishlarni amalga oshirish, xususan,
monopol mavqega ega bo‘lish (masalan, trestlarni yaratish orqali) yoki uni yo‘qotish
Olimlar,
iqtisodiy tarixchilar, iqtisodchilar hamda siyosatchilar har doim turli
mamlakatlarning iqtisodiy rivojlanishiga ta’sir etuvchi omillarga qiziqish bildirishgan.
Ularning bu sohadagi bahs-munozaralarida texnologiyaning o‘rni doimo ustun bo‘lib
