-rasm. Iqtisodiyot nazariyasi fani shakllanishi jarayonida bir qancha g’oyaviy oqimlar, maktablar9. Jadval talaba tomonidan tayyorlandi

Download 100,54 Kb.
bet	4/7
Sana	16.05.2024
Hajmi	100,54 Kb.
	#238532

1 2 3 4 5 6 7

Bog'liq
IQTISOD NAZARIYASINING FAN SIFATIDA SHAKLLANISHI

2-rasm. Iqtisodiyot nazariyasi fani shakllanishi jarayonida bir qancha g’oyaviy oqimlar, maktablar⁹. Jadval talaba tomonidan tayyorlandi.
Bunday iqtisodiy oqimlardan dastlabkisi merkantilizm deb atalgan. Bu oqim tarafdorlari odamlaming, jamiyatning boyligi puldan, oltindan iborat, boylik savdoda, asosan, tashqi savdoda - muomala jarayonida paydo bo’ladi, ko’payadi, savdoda band bo’lgan mehnat unumli mehnat, boshqa mehnatlar esa unumsizdir, deb tushuntirib keldilar. Keyinchalik, iqtisodiy bilimlar rivojlanib, takomillashib borgan sari, ayirboshlash, ya’ni bevosita savdo jarayonida mahsulot yaratilmasligi, faqat ishlab chiqarish bilan bog’liq bo’lgan jarayonlarda (tashish, qadoqlash, saralash, saqlash) qiymatning ko’payishi ma’lum bo’lib qoldi. Ulaming fikricha, iqtisodiyotda ijobiy savdo balansiga erishilishi uchun davlat iqtisodiyotga faol aralashishi, ya’ni milliy ishlab chiqarish va savdoni o’z panohiga olishi zarur deb hisoblaydi.
3.Zamonaviy iqtisodiy qarashlar va ularning rivojlanish yo`nalishlari.

XIX asrning 70-yillaridan boshlab “siyosiy iqtisod”, “iqtisod” fani sifatida talqin qilinib, iqtisodiyot nazariyasida yangi yo’nalish “ekonomiks” (inglizcha ―ekonomiks‖ – iqtisod, xo’jalik hayoti, iqtisodiy fan) shakllandi. Iqtisodiyot nazariyasidagi yangi yo’nalish – monetarizm, yangi klassik maktab va neoinstitutsionalizm: Monetarizm – iqtisodiyotni barqarorlashtirishda pul omillari hal qiluvchi rol o’ynashini asoslashga qaratilgan nazariya. Monetarizm erkin raqobat va narxning erkin shakllanishini bozor iqtisodiyotining asosi va uning muvozanatlikka erishish sharoiti deb hisoblaydi. Ular fikricha, bozor o’z-o’zini tartibga soluvchi tizim bo’lib, davlatning aralashuvini esa

3-rasm Iqtisodiyot nazaruyasining yangi yo`nalishlari. Ushbu jadval talaba tomonidan darslik asosida tayyorlandi ¹⁰.
faqat pul sohasi bilan cheklash lozim. M. Fridmanning fikricha, pul iqtisodiy jarayonlarni tartibga solishning asosiy dastagi bo’lishi mumkin. Uning iqtisodiy qarashlaridan Pinochet davlat boshqaruviga kelgan davrda Chilida, R. Reygan iqtisodiy siyosatini asoslash uchun AQShda foydalanilgan.
XX asrning 50–60-yillarida neoklassik yo’nalishida bir qator yangi oqimlar vujudga keldi. Ularning asosiylari quyidagilar:
Neoliberalizm (F. Xaek, Shumpeter, L. Erxard) – asosiy e’tiborni davlatning iqtisodiyotga aralashuvini eng kam darajaga keltirishga, xususiy tadbirkorlikni rivojlantirishga qaratish lozimligini uqtiradi.

Download 100,54 Kb.

1 2 3 4 5 6 7

Download 100,54 Kb.