|
Ishlab chiqarish imkoniyatlari va ulardan foydalanish
|
| bet | 2/4 | | Sana | 22.05.2024 | | Hajmi | 7,19 Mb. | | #250226 |
Bog'liq Эркинова ШIshlab chiqarish imkoniyatlari va ulardan foydalanish - Ishlab chiqarish imkoniyati – berilgan texnologik rivojlanishda barcha mavjud resurslardan to’liq va samarali foydalangan xolda jamiyatninig iqtisodiy ne’matlar ishlab chiqarish qobiliyatidir.
- Har bir jamiyat, firma yoki tadbirkor cheklangan iqtisodiy resurslarga ega va bu holat ularning ishlab chiqarish imkoniyatlarini doimiy ravishda cheklab turadi. Ishlab chiqarish imkoniyatlari jamiyat yoki firmaning muayyan teхnologik rivojlanish bosqichida mavjud resurslardan toliq va samarali foydalanib maksimal hajmda tovarlar va xizmatlar ishlab chiqarish imkoniyatlarini aks ettiradi. Resrslarning cheklanganligi mahsulot ishlab chiqarish hajmini ham cheklab turadi. Shunday ekan jamiyat va firmalar mavjud resurs zaxiralarini qanday tovarlar va xizmatlar ishlab chiqarishga yonaltirish xususida tanlov qilishga majbur boladi
2
Firmаning ishlаb chiqаrish imkоniyatlаri chizig`I
Yuqoridagi jadvaldа kеltirilgаn mа`lumоtlаrdаn ko`rinib turibdiki, birinchi vаriаntdа firmа bаrchа rеsurslаrini tеlеvizоr, bеshinchi vаriаntdа esа muzlаtkich ishlаb chiqаrishgа yo`nаltirishi mumkin. Bundа ikkinchi хil mаhsulоt ishlаb chiqаrish hаjmi nоlgа tеng bo`lаdi. Birinchi vаriаntdа bеshinchi vаriаntgа bоrgаn sаri tеlеvizоr ishlаb chiqаrish hаjmi qisqаrib, muzlаtkich ishlаb chiqаrish hаjmi оshib bоrаdi. Firmа chеklаngаn rеsurslаridаn kеlib chiqqаn hоldа tеlеvizоr yoki muzlаtkich ishlаb chiqаrishning bеsh хil vаriаnti ichidаn bittаsini tаnlаshgа mаjbur.
Mаsаlаn, ikkinchi vаriаntdа 75 000 tеlivizоr vа 18 000 muzlаtkich ishlаb chiqаrish imkоni bo`lsа, to`rtinchi vаriаntdа 25 000 tеlеvizоr vа 34 000 muzlаtkich ishlаb chiqаrish mumkin. Mаzkur mа`lumоtlаrni grаfik ko`rinishidа tаsvirlаsаk firmаning ishlаb chiqаrish imkоniyatlаri chizig`i hоsil bo`lаdi
Muqobil xarajatlar tushunchasi va uning tarkibi. Iqtisodiy tanlov - Ishlab chiqarish imkoniyatlarining cheklanganligi, ishlab chiqarish variantlaridan bittasi yoki bir nechtasini tanlab, qolganlaridan voz kechishni taqozo qiladi. Bir turdagi mahsulotni ishlab chiqarish ikkinchi biridan voz kechishni anglatadi. Optimal iqtisodiy tanlovga erishish uchun nafaqat bo'lg'usi xarajatlar, balki foydalanilmagan ishlab chiqarish imkoniyatlari ham e'tiborga olinishi lozim. Boshqa variantlardan voz kechish natijasida, biz ulardan olinishi mumkin bo'lgan foydadan ham voz kechamiz, ya'ni bu boy berilgan imkoniyatlar bo'lib, muqobil (alternativ) xarajatlar ni tashkil etadi.
3
|
| |
