|
Ishlatilgan shpris va sistemalarni zararsizlantirish. Reja
|
| bet | 1/8 | | Sana | 11.10.2024 | | Hajmi | 286,15 Kb. | | #274436 |
Bog'liq Ishlatilgan shpris va sistemalarni zararsizlantirish.
Ishlatilgan shpris va sistemalarni zararsizlantirish.
Reja:
Issiq sterilizatsiya.
Quruq issiq sterilizatsiya
Kimyoviy sterilizatsiya
Sterilizatsiya — turli moddalar, xirurgiya asboblari, bogʻlov materiallari, oziq-ovqat mahsulotlari va boshqalarni mikroorganizmlardan va viruslardan butunlay tozalash. Tibbiyotda aseptikaning muhim usullaridan. Sterilizatsiya fizik va kimyoviy usullar yordamida amalga oshiriladi. Fizik usullarga termik (issiqlik) va nur bilan sterilizatsiya qilish kiradi. Kimyoviy sterilizatsiya sovuq sterilizatsiya deb ham yuritiladi, bunda sunʼiy materiallar yoki issiqlikka chidamsiz asboblar mikroblarni oʻddirish taʼsiriga ega boʻlgan kimyoviy moddalar yordamida sterilizatsiya qilinadi.
Issiq sterilizatsiya
Issiq sterilizatsiya suv bugʻi va quruq issiq yordamida amalga oshiriladi. Suv bugi bilan sterilizatsiya qilish avtoklavlarda 110 dan 140 °C gacha haroratda 2—4 atm bosim ostida oʻtkaziladi. Bogʻlov materiallari, matolar, jarroxlik asboblari, suyuqliklar, suyuq dorilar, rezina buyumlar suv bugi yordamida sterilizatsiya qilinadi.
Quruq issiq sterilizatsiya
Quruq issiq sterilizatsiya maxsus quritkich shkaflarda 160—200 °C quruq issiq havo yordamida bajariladi. Bu usul shisha, chinni va metall asboblarni sterilizatsiya qilishda qoʻllanadi. Nur bilan sterilizatsiya qilish ionlovchi nurlar yordamida bajariladi. Amaliyotda r va u nurlaridan foydalaniladi, bunda nurlanish dozasi 25000 greydan kam boʻlmasligi lozim.
Kimyoviy sterilizatsiya
Kimyoviy sterilizatsiyada etilen oksid gazi, spirt, formalin buglaridan foydalaniladi. Optik asboblar, fibrin tolali asboblar, sunʼiy materiallar, jarroxlik iplari, maxsus jarroxlik asboblari (skalpellar) kimyoviy usulda sterilizatsiya qilinadi.
S teriliza tsiy a — mikrob va ularning sporalarini batamom yo'qotish yoki qatronlashdir. Sterillash turli usullar: kuydirish, cho'g'lantirish, qaynatish. avtoklavlash, gamma-nurlar va kimyoviy moddalar bilan qayta ishlash orqali amalga oshiriladi. 1. K u yd irib sterillash usulida sterillik ishonchli bo'lm aydi va asboblar tez ishdan chiqadi. Bunday asboblar tayyor steril asbob bo'lm agan shoshilinch operatsiyalarda qo'llaniladi. Shu m aqsadda sterilizator q o p q o g 'ig a yoki to g 'o ra c h a g a a sb o b lar solinib, ozroq m iq d o rd a 9 6 % li spirt quyiladi va yoqiladi. Spirt yonib bo'lgandan so'ng asboblar ishlatish uchun tayyor hisoblanadi. 2. Q u ru q issiq lik b ilan sterillash (cho'g'lantirish) metall asboblar uchun qo'llaniladi. Bu usulda quruq issiqlik beradigan maxsus shkaflardan foydalaniladi. Sterillash ishonchli bo'lgani bilan asboblar qaynatishdagiga nisbatan tezroq ishdan chiqadi. Quruq issiqlik beradigan shkaflar va avtoklavlar sterilizatorlar, qaynash y o 'li bilan steril lay digan sterilizatorlar es a qay n a tg ic h la r deb ataladi. 3. Bosim ostidagi bug' bilan sterillash avtok lavlash deyiladi. Operatsion choyshablar. asboblar. qon quyish uchun sistem a va jarrohlikda ishlatiladigan boshqa asbob-anjomlar avtoklavlash yo'li bilan sterillanadi. Sterillanadigan narsalar maxsus qutilar(bikslar)ga solinib avtoklavga qo'yiladi. Avtoklavdagi suv qaynab bug' holiga o'tgach, unga bosim beriladi va qancha ko'p b osim berilsa avtoklav ichidagi harorat sh u n c h a ko'tariladi. 1 atm osfera bosimi 120° C, 1,5 atm 127°C, 2 atm 134° С ga teng. 4. Q a y n a tib sterillash . Bu usul bilan odatda metall asboblar, shisha va rezina buyum lar sterillanadi. Asboblarni eho'tka va sovun bilan yuvgandan so'ng 2 foizli ichimlik sodasi eritmasida suv qaynab chiqqan vaqtdan boshlab 45 minut davomida qaynatiladi. Yiringli infeksiya va ayniqsa anacrob mikroorganizmlarda ifloslangan asboblar bo'lib-bo'lib, 2-3 marta 45 minutdan qaynatiladi. Sterillash qopqog'i zich berkitiladigan va e le k tr is itg ic h i b o 'lg a n m e ta ll q u tid a n ib o ra t m a x s u s qaynatgich(sterilizator)larda o'tkaziladi. Shpris, ignalar va boshqa buyumlarni sterillashdan oldin ularni fizik va kimyoviy tozalashga katta ahamiyat beriladi. Asboblar foydalanilgandan so'ng oqar suvda yuviladi va issiq (50° C ) tozalovchi eritm aga 15 daqiqagacha solib qo'yiladi. Asboblar 45 q o n d an ifloslanganda 0.5% li tozalovchi eritm a (20 ml 30% li pergidrol eritmasi, 975 ml suv, 5 g «Novost» kukuni), yiringdan ifloslanganda 1% li tozalovchi eritm a (40 ml 30% li pergidrol eritm asi, 9 5 0 m l suv, 10 g «Novost» kukuni)dan foydalaniladi (530-buyruqqa qarang). 5. N u r b ilan sterillash - Д va у nurlar yordamida amalga oshiriladi. N u r bilan sterillash katta energetik ku ch g a ega boMib, /3 va у nurlarning kuchi materiallarning istalgan chuqurliklarigacha yetib boradi. Bu usul katta davolash-profilaktika muassasalarida amalga oshiriladi. 6. U ltratovu sh b ilan sterillash maqsadida sterilizatorlarga quyilgan kuchsiz antiseptik vositalar ultratovush to ‘lqinlari ta’sirida jarrohlik asboblari, kichik hajmdagi plastmassa buyumlar yoki jarrohning barmoqlarini yuqumsizlantiradi. 7. K im yoviy vositalar y ord am id a sterillash. Kesadigan asboblar ishqorli suvda yuvilgandan so'ng oqar suvda chayiladi, qaynab turgan suvga solib 5 daqiqa sterillanadi, so'ngra spirtda (30 daqiqa) yoki tarkibida 3 xil modda bor eritmada (3 soat) saqlanadi. O ptik sistem ali asboblar (sistoskop, rektoskop va boshqalar)ni sterillashda uning har bir qismini 1: l()(K) konsentratsiyadagi sim ob oksisianid eritmasi bilan yuvib, so'ngra spirt va natriy xloridning izotonik eritmasi bilan (optik qism iga tegmasdan) artiladi. Bir qancha asboblarni sterillaganda ularni zararsizlantiradigan 1:5000 nisbatdagi diosid eritmasiga (3-4 soatga) solib qo'yish mumkin. H ozirda tibbiyot xodim lari ishiga yengillik yaratish va tibbiy ham shiraning bem or bilan ko'proq m uloqotda bo'lishini ta'm inlash maqsadida m a rk azlash gan sterilla y d ig a n hoM im lar tashkil etilgan. Bu olib kelingan asboblarni bir vaqtning o 'z id a va yetarli darajada yuqumsizlantirishga imkon beradi. Hamshiralar ertalab asboblarni sterillash boMimiga topshiradilar va sterillangan asboblarni topshirilgan miqdorda qabul qilib oladilar. Ushbu bo'limlardagi ish faoliyati 530-buyruq asosida olib boriladi.
|
| |
