|
Islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika universiteti olmaliq filiali
|
| bet | 1/4 | | Sana | 04.12.2023 | | Hajmi | 1.23 Mb. | | #111084 |
Bog'liq zuhra 5 мактаб китобча, ПКМ 271|
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM
VAZIRLIGI
ISLOM KARIMOV NOMIDAGI TOSHKENT DAVLAT TEXNIKA UNIVERSITETI
OLMALIQ FILIALI
«Metallurgiya » kafedrasi
« Og'ir rangli metallar metallurgiyasi » fanidan
Kurs ishi
Mavzu: Nikel shteynerlarini konverterlash jarayoni amaliyoti
Bajardi: 1-b 20 MET
Lapasova Zuhra Keldiyor qizi
Qabul qildi: Mamaraximov S
Olmaliq 2023
Mundarija
Kirish
I.Jarayon nazariyasi
1.1. Nikel shteynlarini konvertirlash jarayoni
1.2.Nikelni elektrolitik tozalash
II.Texnologik hisoblar
2.1.Material balansi
2.2.Issiqlik balansi
2.3.Asosiy qurilmani tanlash va xisoblash
III.Texnika xavfsizligi
Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar
Kirish
Nikel og'ir rangli metalldir. U nisbatan yaqinda ochilgan. Ammo qisqa vaqt ichida u odamlar tomonidan faol foydalanila boshlandi. Nikelning taxminan 50% nikel po'latlari ishlab chiqarishga, 30% dan biroz ko'prog'i issiqlikka chidamli va rangli qotishmalar ishlab chiqarishga ketadi.
Nikel batareyalar, elektr gitara torlari, zanglamaydigan po'lat va hatto tangalar zarb qilish uchun ishlatiladi. U qurilish, oshxona anjomlari, kimyo va transport sanoatida keng qo'llaniladi. Bir so’z bilan aytganda, nikel mamlakat iqtisodiyotiga yaxshi hissa qo’shmoqda. Shuning uchun, ushbu maqolada biz Rossiya va jahon amaliyotidagi eng yirik nikel ishlab chiqaruvchilarni, shuningdek, bunday metallni ishlab chiqarish usullari va asoslarini ko'rib chiqamiz.
Nikel oksidlovchi nikel va sulfid-nikel rudalaridan olinadi.
Birinchi shaklda nikel silikatlar shaklida mavjud. Bu yerda nikelning umumiy ulushi 1-7% ni tashkil qiladi. Nikel sulfid rudalarida NiS shaklida bo'ladi.
Sulfidli rudalarda sof nikel 0,5-5,5% ni tashkil qiladi. Bundan tashqari, sulfid rudalarida mis (2,5%), platina, kobalt, iridiy va ba'zi platina guruhi metallari mavjud.
Xomashyo boshqa tarkibga ega bo'lishi mumkin. Shuning uchun sof nikel olish uchun turli texnologiyalardan foydalanish mumkin.
Ishlab chiqaruvchi mamlakatlardan eng ko'p nikel Xitoy, Kanada, Rossiya, Yaponiya va Avstraliyada ishlab chiqariladi.
Eng yirik nikelni qayta ishlash korxonasi Inko xorijiy kompaniyasi hisoblanadi. Uning Cop-per-Cliff nikel eritish zavodi yiliga 291 ming tonnaga yaqin xomashyoni qayta ishlashga qodir.
Nikel ishlab chiqaruvchisining ikkinchi sharafli o'rnini MMC Norilsk Nikel (266 ming tonna xom ashyo) egallaydi. Uchinchi o'rinda xorijiy korxona: Jinchuan Group Co. Ltd (150 ming tonna xomashyo). Bu Xitoy korxonasi. Bosh ofis Jinchang (Gansu) shahrida joylashgan. Korxonada nafaqat nikel, balki selen, kumush, mis, oltin, kobalt, palladiy va platina ham ishlab chiqariladi. Ishlab chiqaruvchi Jinchuan Group Co. Ltd Xitoyda nikelni qayta ishlashning 90 foizini tashkil qiladi. Bu kompaniya Osiyodagi eng yirik hisoblanadi.
To'rtinchi o'rinda Glencore International AG (96 ming tonna).
Beshinchi o'rinni BHP Billiton korxonasi egalladi (78,5 ming tonna). Bu eng yirik korxona 2001 yilda tashkil etilgan. BHP Billiton shtab-kvartirasi Avstraliyaning Melburn shahrida joylashgan va Londonda qo'shimcha shtab-kvartirasi mavjud. Yuridik nuqtai nazardan, tavsiflangan korxona ikkita kompaniyadan iborat bo'lib, ularning har biri alohida egasiga ega. Qimmatli qog'ozlar bozorida ular bir-biridan mustaqil ravishda mavjud.
Rossiyada yana bir nechta nikelni qayta ishlash korxonalari mavjud. Bular "Kombinat Yuzhuralnikel" OAJ va "Ufaleynikel" OAJ.
MMC Norilsk Nikel OAJ bir nechta filiallarga ega. Bular G'arbiy filiali, Kola KMK va OAJ MMC Pechenganikul. Norilsk Nikel asosan sulfid rudalarini qayta ishlaydi, ular qo'shimcha ravishda platinoidlar, mis, kobalt va ba'zi qimmatbaho metallarni o'z ichiga
oladi. Kola MMC ularga tashqaridan etkazib beriladigan mis-nikel matini qayta ishlaydi. Ushbu filialning o'z resurslari yo'q.
Yuzhuralnickel Orenburg viloyatida joylashgan. Kompaniya quyidagi konlarda ruda
qazib oladi: Buruktalskoye va Saxarinskoye. Ruda Orsk zavodida qayta ishlanadi. Yuzhuralnikel eskirgan ishlab chiqarish texnologiyasidan foydalanadi (ular koksdan foydalanadilar). Shuning uchun kompaniyaning rentabelligi ko'mir narxiga juda bog'liq. .
|
| |
