Международный
научный
журнал
№
10
(100),
часть
2
«
Новости
образования
:
исследование
в
XXI
веке
»
май
, 2023
690
TELEVEDINIYA -KO'NGILOCHAR SANOAT SIFATIDA
Achilova Shabnam Ilhombek qizi
Urganch davlat pedagogika instituti ,Milliy g'oya ma'naviyat
asoslari va huquq ta'limi yo'nalishi 1-bosqich talabasi
Anotatsiya:
Ushbu maqolada Televidiniyaning mazmun -mohiyati ,uning yaratilish
tarixi va etimologiyasi haqida malumotlar beriladi.Televidiniyaning jahon hamjamiyati va
mamlakatimizda tutgan o'rni yoritiladi.
Kalit so'zlar:
Axborot,Televidiniya,jamiyat,ijtimoiy,televizion,xalqaro,kadr,televi
zor,elektrotexnika,muhandislik,axborotlashuv.
Televediniya hozirgi kunda insonlarning ijtimoiy,siyosiy,iqtisodiy va madaniy-manaviy
hayotida muhim o'rin eggallagan axborot vositasidir.Inson mavjud ekan unda o'zini
qiziqtirgan atrof-olam undagi voqea -hodisalar,jarayonlar va narsalar haqidagi malumot va
axborotlarni bilishga bo'lgan qiziqish va ehtiyoj har doim ham mavjud bo'lgan.Hozirgi
kunda insonlarning axboriy extiyojini qondiradigan vositalarniga
eng kattasi bu Ommaviy
axborot vositalari,OAV o'z tarkibi insonlarni turli axborotlar bilan ta'minlaydigan ko'plab
tarmoqlarni qamrab olgan.Bular Televidiniya ,radio,gazeta, junallar,internet tarmoqlari ,tur
xil ko'rinishdagi ijtimoiy tarmoqlar shular jumlasidandir.Shulardan
Televediniya OAV
tizimida eng kenjasi hisoblanadi.Insonda mavjud bo'lgan moddiy va ma'naviy ehtiyojlarni
qondirishda televediniyaning ahamiyati kattadir.Televidiniyaning inson ma'naviy
dunyosini shakllantirishda va tarbiyalashdagi o'rni beqiyosdir.Har
bir davlat
televidiniyasining maqsad va vazifalari shu davlat milliy va ma'naviy manfaatlaridan kelib
chiqib belgilanadi.Endi esa Televidiniya nima? Uning funksiyalari qanday?kabi
savollarga
to'xtaladigan bo'lsak.Dastlab Televediniya so'zining leksikasiga ya'ni ma'no ,mazmuniga
to'xtaladigan bo'lsak, televediniya o'zi "Televizion"so'zidan olingan bo'lib g'arb manbalarida
qayd etilishicha yunonchadan olingan so'z bo'lib ,"tele" uzoq va lotincha "visio"ko'rish
degan manolarni anglatadigan, tasvir va tovushlarni uzoq
masofaga uzatib beruvchi
vositadir."Televizion" atamasi birinchi marta 1900-yilda fransuz tilida Parijdagi Butun jahon
ko'rgazmasi doirasida o'tkazilgan 6-Xalqaro elektrotexnika kongressida rus olimi Konstantin
Perskiy tomonidan qo'llangan.Televidiniya so'zi hali u paytda qo'llanilmagan,faqat SSSRda
bo'lgan va 1930-yillarning o'rtalariga kelib kengroq atamalar bn qo'llanila
boshlagan.Tabiiyki , sizni televediniyaning qanday funksiyalari mavjudligi qiziqtirsa kerak ,
bu albatta tabiiy holdir.
Uning eng asosiy bajaradigan vazifasi harakatlanayotgan tasvir va tovushni
masofadan uzatish tizimidir.Televediniyaning ishlash prinsipi tasvir
kadrlarlarini satrlarga
bo'lib uzatishga asoslangan.Kadrlar almashinish chastotasi tasvir o'zgarish tezligiga qarab
tanlanadi.Televediniya fan, texnika va madaniyatning ko'rinadigan
axborotlar,
harakatlanuvchi tasvirlarni radioelektron vositalar yordamida muayyan masofaga uzatish