N atijada h am m a halqalardan o ‘tgan suyuqlik
nasosdan
chiqqan paytda boshlang'ich katta tezlikka ega
b o ‘ladi v-*
N K Q lar bo 'y ich a yuqoriga k o ‘tariladi.
iMarkazdan qochm a nasosning elektr dvigateliga elektr
toki maxsus sim orqali keladi. Bu sim yer yuzidan
nasos^a
qadar dum aloq kesimli b o ‘lsa,
nasosdan elektr dvigatel-
gacha b o ‘lgan m asofada yassi shaklda bo'ladi. Odatda bu
sim eng qiyin sharoitlarda (yuqori bosim va yuqori harorat
suyuqlik bor holat, agressiv gazlar ta ’siri va h.k.) ishlashga
moMjallangan.
Yer usti jihozlari, avvalo, quduq usti moslamalaridan
iborat bo'ladi. Bu m oslam a faw oraviy m oslam aning ba’zi
bir elem entlari b o lish i h am m um kin. Sim g‘altagi
maxsus
o ‘rnatgichga o ‘rnatilgan h olda g 'altak n in g aylanishini
bem alol ta ’m inlashi kerak. Yer usti jihozlarining eng aso-
siysi—kuch transform atori va uni boshqarish stansiyasidir.
Y u q o rid a ay tib o ‘tg a n im iz d a k , C H M Q E lar ish
sharoitiga qarab, turli xilda ishlab chiqariladi (25-rasm).
O datda, C H M Q E diam etri b o ‘yicha to ‘rt guruhga ajrati-
ladi: 5, 5A, 6 , 6A. Bu guruhlardagi
nasoslarning ham ish
usuli va hosil qiladigan bosimi bo'yicha bir necha turi mav
ju d (2 -jadval).
M arkazdan qochm a chuqurlik nasoslari oddiy, zang-
lashga va yemirilishga chidamli qilib tayyorlanadi. CHM QE
larni ishlatish chegarasi ularn i
q an ch alik chuqurlikka
tushirish va ish unum i bilan farq qiladi.
C H M Q E lar 1920 m g ach a ch u q u rlik d a ishlashi
mumkin. Ish unumiga ko‘ra 25 dan 900 m /kungacha bo‘lgan
o raliq d a ishlaydigan q u d u q larg a tu sh irilish i m um kin.
C H M Q E larni ishlatish uch un neft qazib chiqarish kor-
xonalari rivojlangan va yaxshi ta ’m inlangan ta ’mirlasb
ustaxonasiga ega b o ‘lishi kerak. C hunki C H M Q E larni
ishlatish jarayonida asosiy ta ’m irlash ishlari:
elektr dvi-
gatelning elektr o ‘tkazuvchi o ‘ram larini q o ‘yib ketish,
dvigatel o ‘ram larini tiklash, nasosning yem irilgan halqa-
larini yangisiga alm ashtirishdan iborat.
54
25
-rasm. Ko‘p bosqichli markazdan qochma cho'ktirma nasos:
kallaaj3
4
'Sm; 2 _ t u t 4ich asbob ulanadigan joy;
