qarab harakatlanganida neftni m untazam yuqoriga qarah
harakatlanishi ta’minlanadi. Bunga sabab ikki yoqlama ta'sir
etuvchi nasosning konstruktiv tuzilishida.
N asos porsheni
9
yuqoriga harakatlanganda porshen yuqorisida joylashgan
so ‘ruvchi to ‘siq 72yopiladi, haydovchi to ‘siq
13
ochiladi
va shu vaqtning o ‘zida porshen ostki qismidagi so£ruvchi
to ‘siq /4 ochiladi va dam lovchi to'siq /5yopiladi. Bundan
k o ‘rinib turibdiki, nasos porsheni
9
ning ustki va ostki
qism ida h ar doim neft b o ‘lib,
porshen yuqoriga harakat
qilganida uning ustidagi neft, pastga harakat qilganida
porshen
9
ning ostidagi neft N K Q siga uzluksiz ravishda
haydalib tu rar ekan. D em ak, ikki yoqlam a ta ’sir qiluvchi
nasosning ish unum i bir yoqlam a ta ’sir qiluvchi nasosga
nisbatan deyarli ikki baravar ortiq ekan.
2 - jadval
C ho‘kma markazdan qochma elektr nasoslarning
texnik k o ‘rsatkichlari
CH M Q E
Yaxlitlan-
gan ish
unumi
Bosim
Tavsiya etilgan ish
ko‘rsatkichlari
turi
mVkun
Pa
ish unumi,
m3/k u n
bosim, Pa
1
2
3
4
5
5 -g u ru h
C H M Q E
5 -4 0 -1 4 0 0
40
1400
2 5 - 7 0
1 4 2 5 -1 0 1 5
C H M Q E
5 -8 0 -1 2 0 0
80
1205
6 0 - 1 1 5
1 2 8 5 -7 1 5
C H M Q E
5 -1 3 0 -1 2 0 0
130
1165
1 0 0 - 1 5 5
1 3 3 0 -8 7 0
C H M Q E
5 -2 0 0 -8 0 0
200
795
1 4 5 - 2 0 0
9 6 0 - 5 4 6
C H M Q E
5 -8 0 -1 5 5 0
80
1600
6 0 - 1 1 5
1 6 8 0 -9 7 0
_
__ - •
58
Davomi
C H 2 M Q E
6 -1 6 0 -1 4 5 0
160
1590
1 4 0 - 2 0 0
17
15 -1 2 3 0 "
C H 4 M Q E
6 -2 5 0 -1 0 5 0
250
1185
1 9 0 - 3 4 0
1 1 0 0 ^ 8 2 0 ^
C H 2 M Q E
6 -2 5 0 -1 4 0 0
250
1475
2 0 0 - 3 3 0
1 5 9 0 -1 0 4 0
C H M Q E
6 -2 5 0 -1 6 0 0
250
1580
2 0 0 - 3 3 0
1 7 0 0 -1 0 7 5
C H 2 M Q E
6 -3 5 0 -8 5 0
350
890
2 8 0 - 4 4 0
1 0 3 5 -5 6 0
C H M Q E
6 -3 5 0 -1 1 0 0
350
1120
2 8 0 - 4 4 0
1 2 8 0 -7 0 0
C H M Q E
6 -5 0 0 -7 5 0
500
785
3 5 0 - 6 8 0
9 3 0 -4 9 0
6 A -g u ru h i
C H 1 M Q E
6 A - 5 0 0 - 1 100
500
1000
3 5 0 - 6 8 0
1 3 5 0 -6 0 0
C H 1 M Q E
6 A -7 0 0 -8 0 0
700
800
5 5 0 - 9 0 0
8 5 0 -5 5 0
D ifferensial ta ’sir etuvchi G P N Q ning ishlash prinsipi
ham xuddi ikki yoqlam a ta ’sir etuvchi nasosga o ‘xshash,
faqat porshen
9
yuqorisidagi so ‘ruvchi
12 va damlovchi
13
to ‘siqlar o ‘rniga (2 6 -rasm ,
b)
porshen P n i o ‘ziga dam
lovchi to ‘siq
13
o ‘rnatilgan (2 6 -rasm ,
d).
N cftni
yuqoriga
haydash jarayoni yuqoridan haydalayotgan ish suyuqligj
bilan yuqoriga k o ‘tarilayotgan neft bosim lari
ayirm asi
hisobiga kechadi.
K o 'p in ch a ikki yoqlam a t a ’sir ctuvchi nasosiar
ishlab
chiqariladi. U lar neftning bir m arom da uzluksiz
chiqishjni
ta ’minlaydi, bundan tashqari, bunday quduqlarni
ishJatish
ancha qulay va osondir.
60
GPNQ laming um um iy kamchiligi ularni ishlatish uchun
uduqqa
4ator N K Q yoki bir qator N K Q
ham da pakcr
tushirish
zaair. Q uduqqa ikki qator N K Q tushirishning o ‘zi
m u rak k a b
ja ra y o n , b u n in g ustiga b un d ay q u d u q la rn i
ta’mirlash
ishlari qiyin kechadi. Shunday kamchiliklari tufayli
GPNQ
la r ishlab
chiqarishda keng q o ‘llanilgan.
8.3)Tebratma nasosning tuzilishi
Tebratma nasos (T N ) quduqqa tushiriladigan N K Q
ning iehiga o ‘rnatilgan sharsim on to ‘siqlar 7, N K Q ning
tashqarisiga o ‘rnatilgan va ularning tebranm a harakati
nati-
jasida bir-biridan ajralib ketmasligini ta ’m inlovchi tiqin
5,
markazlashtirgich (yer yuzida) maxsus tebratgichdan
1
iborat (27-rasm ).
TN ning ishlash prinsipi quyidagicha: tebratgichlar elektr
dvigatel orqali harakatga keladi va bu harakatni N K Q lar
birik m asiga u z a ta d i. O d a td a ,
tebranishlar amplitudasi 7—19 mm
bo‘lib,
ana shu tebranishlar nati-
jasida m a’lum bir miqdordagi su
yuqlik eng pastda joylashgan birin
chi NKQ ichiga kiradi. Tebranm a
harakat uzluksiz b o ‘lganligi tufayli
birinchi quvur sekin-asta suyuqlik-
ka to‘ladi va keyingi quvurga o'tadi.
Ana shunday asosda N K Q ichidagi
sharsimon to ‘sqichlar quvur ichi
dagi neftning pastga oqib tushishiga
yo‘I qo‘ymaydi.
S7777T/
27-rasm .
Tebratma nasos sxemasi:
1
'v ib ra to r (tebratgich); 2 - p l i t a ;
3
-v in tli
Pmjina;
4
— kolonna kallagi; 5 — qotirib
4°yish moslamasi;
6 -
NKQ; 7 — sharikli
Wapanlar;
8 —
markazlagich.
Bu turdagi nasosiar faqat
sinov tariq asida ishlatib
ko'rilgan, asosiy ko'rsatkichlari boshqa turdagi nasoslardan
an ch a past b o ‘lganligi tufayli ishlab chiqarishda ken°
q o ‘llanilm adi.
