Fizika va astronomiya tarixi fanidan mustaqil ta’lim mavzulari bo’yicha
TOPSHIRIQ-1.
IZOH:Har bir talaba 5 tadan referat yozib tayyorlaydi va himoya qilib baho
olgandan
so’ng Pdf qilib tizimga joylaydi.Urunishlar soni 5ta, har bir urunishga 1ta
referat
joylanadi. 5 listdan kam bo’lmasin har bir referat. ELEKTRON VARIANTINI
MENGA JUNATASIZ.
1. Qadimgi grek olimlarining natura-falsafiy qarashlari.
2. Evropa uyg’onish davridagi fizik qarashlarning rivojlanishi.
3. Leonardo da Vinchining ilmiy izlanishlari.
4. XVII-asrdagi ilmiy inqilob.
5. N.Kopernik, G.Galiley, I.Kepler va boshqa olimlarning ishlari va eksperimental
metodlarning rivojlanishi.
6. Buyuk Isaak Nyuton ishlari.
7. I.Nyuton ishlari.”Natural falsafaning matematik asoslari” asari.
8. XVIII-XIX asr olimlari tomonidan klassik mexanikaning rivojlanishi.
9. Harakatga keluvchi par mashinasi Djeyms Uayt tomonidan 1784 yili ixtiro
qilinishi.
10. Issiqlik haqidagi ta’limotning rivojlanishi.
11. Issiqlik ta’limoti,termodinamika,modda tuzilishi haqidagi ta’limotning
rivojlanishi.
12. Issiqlik hodisalari va elektr hodisalari haqidagi ta’limotning rivojlanish tarixi.
13. Energiyaning saqlanish qonunining yuzaga kelish tarixi.
14. M.V.Lomonosov ishlari.
15. Rossiyada fizika fanining rivojlanishi.
16. Termodinamika,modda tuzilishi haqidagi nazariyalarning yuzaga kelish tarixi.
17. Issiqlik hodisalari haqidagi ta’limotning rivojlanish tarixi.
18. XVIII-XIX asrlarda termometriyaning rivojlanishi.
19. Klassik termodinamikaning shakllanishi.
20. XVIII asrning oxiri XIX asrning boshlarida teplorod(issiqlik)
nazariyasi
bilan issiqlikning kinetik nazariyasi o’rtasidagi kurash.
21. Atom molekulyar gipotezaning asoslanishi.
22. Statistik fizikaning yuzaga kelishi.
23. J.Dalton,J.Gey-Lyussak,A.Avagadro ishlari,
24. Statistik fizikaning yuzaga kelishi,K.Maksvell,J.Bolsman,Gibbs ishlari.
25. A.Eynshteyn va Smoyluxovskiy tomonidan Broun harakati
nazariyasining
yaratilishi va uning J.Perren tomonidan eksperimental tasdiqlanishi.
26. Elektrodinamika va Optikaning rivojlanish tarixi
27. Elektrodinamika asosiy qonunlarining ochilishi. 28. Elektrodinamika asosiy
qonunlarining ochilishi.
29. Sh.Kulon qonunining asoslanishi.
30. L.Galvani va A.Volta ishlari.
31. X.Ersted ochgan yangilik.
32. A.Amper elektrodinamikasi.
33. Amper tok tasirida magnit strelkasining og’ish yo’nalishini aniqlaydigan
«qalqovich qoidasini» taklif etishi.
34. Maksvellning elektromagnit maydon nazariyasining yaratilishi.
35. Georg Om tajribasi.
36. Om o’zining elektr zanjirining asosiy qonunini ochishi.
37. Vilyam Gilbert tomonidan yozilgan “Magnit to’g’risida” magnitli jism va
ulkan
yerning magniti» asari haqida.
38. M.Faradeyning izlanishlari.
39. J.K.Maksvell tomonidan elektromagnit maydon nazariyasining yaratilishi.
40. Optikaning rivojlanish tarixi.
41. Optikaning eng asosiy muammosi - yorug'likning tabiati haqi¬dagi masaladir.
42. Yorug'likning tabiati haqidagi boshlang'ich tasavvurlar.
43. Antik dunyo mutafakkirlari yorug'lik hodisalarini ko'rish sezgilariga
asoslanib
tushuntirishi.
44. Pifagor, Yevklid, Aristotel nazariyalari.
45. O'rta asrlardagi optika.
46. Uyg'onish davri optikasi.
47. Optikaning XVII va XVIII asrlardagi taraqqiyoti.
48. Nyutonning yorug'lik haqidagi korpuskulyar nazariyasi.
49. Yorug'likning Gyuygens yaratgan to'lqin nazariyasi.
50. Yorug'lkning elektromagnit nazariyasi.
51. XIX asrning oxiri va XX asrning boshlaridagi zamonaviy fizikaning
yuzaga
kelish tarixi
52. XIX-asrning oxiridagi eksperimental yangiliklar:
53. Rentgen nurlari, radioaktivlik, elektron, atom tuzilishini o’rganish.
54. Per va Mariya Kyurilar tomonidan radioaktivlikning ochilish tarixi.
55. Kvant nazariyasining yuzaga kelish tarixi.
56. Plank gipotezasi. Nurlanishning kvant nazariyasiga oid A.Eynshteyn ishlari.
57. Kompton effektining ochilishi.
58. Kvant statistikasining yuzaga kelishi va termodinamikaning rivojlanish tarixi.
59. Atom yadrosi va elementar zarralar fizikasi tarixi. Sun’iy radioaktivlik.
60. O’zbekistonda fizikaning rivojlanishi.
61. O’zbekistonda fizikaning taraqqiyoti va rivojlanishi.
62. O’zbekistonda fizikaning rivojlanishi. 63. O’zbekiston Fanlar Akademiyasi
(O’z R FA)ning fizika ilmiy tadqiqot
institutlari.
64. Fizika-Quyosh ilmiy-tekshirih birlashmasi.
65. Astronomiya ilmiy tekshirish instituti.
66. Ozbekistondagi astronomik observatoriyalar.
67. Maydanak ilmiy observatoriyasi.
68. Sufadagi observatoriyaning qurilishi va ahamiyati.
69. Astronomiyaning shakllanish tarixi.
70. Astronomiyaning ijtimoiy jamoa davridagi rivojlanishi
71. Astronomiyaning jamiyat ijtimoiy hayoti ehtiyojlaridan kelib chiqishi.
72. Qadimiy yodgorliklarning dunyoning tomonlari bo’yicha orientirlanishi.
73. Osmon jismlari harakatlari va o’zgarishlaridagi oddiy qonuniyatlarning
ochilishi
(Oy fazalari, planetalarning siljishlari, yulduzlar osmonining aylanishi).
74. Qadimgi Evropa, Xitoy, Misr, Vavilon, Gresiyada astronomiya.
75. Misr piramidalarining astronomik versiyalari.
76. Stounxendj astronomik qurilmalarining qoldiqlari (Angliya).
77. Qo’y qirilgan qal’a (Xorazm) astronomik rasadxonasi IV a.e.o.
78. Qadim Xitoy, Misr, Vavilon, Gresiyada astronomiya.
79. Mayya qabilalarining astronomiyasi.
80. Vaqtni o’lchash. Gnomon.
81. Quyosh soatlari.
82. Boshqa xil soatlar.
83. Quyosh, Oy va Quyosh – Oy kalendarlari.
84. Pifagor maktabining Yerning sharsimonligi haqidagi fikrlari
85. Qadim quldorchilik va feodal krepostnoy tuzum davridagi
astronomiyaning
rivojlanishi.
86. Pifagor maktabining yerning sharsimonligi haqidagi fikrlari (Ye. Knidskiy
Oy,
Quyosh va planetalarning qo’zg’almas Yer atrofidagi harakati haqida.
87. Aristotel kosmologiyasi (IV a.e.o.).
88. Aleksandriya bibliotekasining tashkil topishi (IV a.e.o.), uning qoshida
observatoriya qurilishi.
89. Erotosfen (III a.e.o.), Aristarx Samosskiy (III a.e.o.) va Gipparxlarning (e.o. II
a.)
astronomiya sohasidagi ishlari.
90. Xitoy va Xindiston Braxmagupta (VII a.) larning astronomiyaga oid ishlari.
91. Aristotel Yerning shar shaklida ekanligini aniqlash usuli.
92. Aristarx Samosskiyning Oy va Quyoshning Yerdan uzoqiklarini solishtirish
usuli.
93. Ptolemeyning geosentrik astronomiyasi sistemasi IV-VIII a.
94. Xitoy va Xindiston (V asr) Braxmagupta (VII a.) larning astronomiyaga
oid
ishlari. 95. Arab astronomiyasi va uning tarixi
96. Sobit Ibn Qurra (IX a.), Al-Battoniy (IX-X a) Vafo Buzjoniy , Ibn
Yunus –
«hikimat jadvallari» muallifi.
97. Sobit ibn Qurra matematik va astronom.
98. Abul Vafo Buzjoniy va Beruniyning o’zaro xamkorligi haqida.
99. Nasriddin Tusiy va uning Maragidagi observatoriyasi (XIII a).
100. Mashhur o’rta Osiyolik astronomlar hayoti va ijodi.
101. Al-Xorazmiy va uning "Ma’mun ziji".
102. Bog’dod astronomik rasadxonalari.
103. Al-Farg’oniy va uning "Astronomiya elementlari", "Astrolabiya yasash"
asarlari.
104. Abu Rayhon Beruniy (973- 1048) "Qonuni Ma’sudiy", "Yulduzlar haqidagi
fan
(astrologiya)" va "Xronologiya" asarlari.
105. Umar Xayyom va Isfaxon astronomik rasadxonasi (XI a.).
106. Nasriddin Tusiy va uning Maragidagi observatoriyasi (XIII a).
107. Ulug’bek va uning astronomik maktabi.
108. Geliosentrik ta’limoti va uning XVI-XVII asrlardagi taraqqiyoti
109. Geliosentrik ta’limoti va uning taraqqiyoti
110. Kopernik, Jordano Bruno, Galiley, Tixo Brage, Kepler va geliosentrik
ta’limotning taraqqiy etishi.
111. Nyuton Quyosh sistemasi dinamikasi to’g’risida.
112. Galley va D. Jeyms Bradley ishlari.
113. Astrofizikaning shakllanishi va rivojlanishi
114. Quyosh fizikasining shakllanishi va rivojlanishi.
115. Bredixin va Bepolskiy ishlari.
116. Fotografik kuzatishlar, spektral analiz Dopler prinsipi.
117. Quyosh fizikasining shakllanishi.
118. Yulduzlar astronomiyasining rivojlanishi (Gershel, Struve, Bessel ishlari).
119. Kosmogonik gipotezalar.
120. Zamonaviy astrofizik metodlarining shakllanishi.
| 