Jamiyat hayotida tv ning ahamiyati

Televideniya tarixi

• Ma’lumki, o‘tgan asr boshlarida, aniqrog‘i, 1907-yilda Peterburg texnologiya instituti professori B. L. Rozing «elektr teleskopi» bilan juda ham qiziqib, tasvirni ekran orqali ko‘rinish tamoyillarini o‘zlashtirdi. 1911-yilda olim elektron nurli trubka ekraniga ko‘chmas panjara ko‘rinishini tushirishga erishdi. Keyinchalik televideniye sohasining rivojlanishi Toshkent shahri bilan bog‘liq bo‘ldi. O‘tgan asrning o‘ttizinchi yillari arafasida Toshkent shahrida aholi endigina simyog‘ochlarga o‘rnatilgan radiokarnaylarga oddiy holatdek ko‘nika boshlagan davr edi.
• Hali biror xonadonda zamona mo‘jizasi — radio ham mavjud emasdi. Kutilmaganda xalq saroylaridan birida — «Radio ko‘rsatadi» mavzusida ma’ruza e’lon qilinadi. Zal — talabalar, hunarmandlar va ishchi-xodimlar bilan to‘liq edi. Radio qanday ishlashi haqida ko‘pchilik xabardor emasdi. Agar odamlar radiodan taralayotgan ovozga endigina ishona boshlagan bo‘lsalar, «radio ko‘rsatishi» mumkinligini tasavvur ham qila olmaganliklarini tushunish qiyin emasdi. Ma’ruzani yosh muhandis Boris Grabovskiy o‘qidi. U holat go‘yo ertakka o‘xshardi. Grabovskiy juda ajoyib qurilma «telefot»ni yaratgan va u masofadan turib, tasvirni namoyish etishga qodir edi.

Yosh olimga u faoliyat yuritadigan dorilfununda barcha laboratoriyalar eshigi keng ochildi. Rossiyaning «Svetlana» zavodida harakatdagi tasvirlar namoyish etiladigan dastlabki elektron-nurli trubkalar ishlab chiqarila boshladi. 1928-yil 26-iyul kuni soat 12:00 da birinchi rasmiy televizion seans namoyish etildi: komissiya a’zolari «telefot» ekranida harakatlanayotgan tasvirni ko‘rdilar.

• Yosh olimga u faoliyat yuritadigan dorilfununda barcha laboratoriyalar eshigi keng ochildi. Rossiyaning «Svetlana» zavodida harakatdagi tasvirlar namoyish etiladigan dastlabki elektron-nurli trubkalar ishlab chiqarila boshladi. 1928-yil 26-iyul kuni soat 12:00 da birinchi rasmiy televizion seans namoyish etildi: komissiya a’zolari «telefot» ekranida harakatlanayotgan tasvirni ko‘rdilar.
• Shundan keyin dastlabki telereportaj namoyish etilgan. Apparaturalarni chorrahaga yaqin «Xiva» kinoteatri yoniga o‘rnatganlar. Ikki tomonga tramvay harakati va o‘tib borayotgan yo‘lovchilar «telefot»ning kichik ekranida namoyish etildi. Shunday qilib, Toshkent televideniyesi — jahonda birinchi bo‘lib o‘zini ko‘rsatdi va ekranda harakatli tasvir namoyish etildi. Biroq 1950-yilgacha jahondagi o‘zgarishlar televideniye taraqqiyotini ortga surdi. Faqat tinchlik hukm sura boshlagan davrlarga kelibgina xonadonlarda «KVN-49» televizori paydo bo‘ldi.