| 1.2. Operatsion tizim va uning tarkibiy qismlari.
Tashkilot faoliyatining tulik yaxlitligi operatsion tizim deyiladi va u kichik tizim(podsistema) lardan tashkil topgan(1 -chizma). Kayta ishlov- chi kichik tizim kirishdagi resurslarni va boshka omillarni chikishdagi natijalarga aylantirish bilan boglik unumli ishni bajaradi.
Ta’minot kichik tizimi chikishdagi ishlab chiqarish bilan to’g’ridan-to’g’ri boglik bulmasa xam, kayta ishlash kichik tizimini ta’minlash bo’yicha zarur vazifalarni bajaradi.
Bir tashkilotda ta’minot kichik tizimining qismi xisoblangan funksiya boshka tashkilotda kayta ishlovchi tizim tarkibiga kirish mumkin. Masalan, universitetda tipografiya ta’minot vazifasini bajaradi, tijorat faoliyati bilan shugullanuvchi korxonada u asosiy kayta ishlovchi tizim bulishi mumkin.
Rejalashtirish va nazorat kilish kichik tizimi kayta ishlovchi ti-
zimchadan tizim xolati to’g’risidagi xamda tugallanmagan ishlab chiqarish to’g’risidagi ma’lumotlarni oladi. Axborotlar ichki muxitdan xam (maksadlar, siyosat, asosiy yunalishlar va boshka ichki omillar xakida) tashki muxitdan xam (mahsulotga bulgan talab to’g’risida, resurslarni narxlari uzgarishi, texnologiyalarning rivojlanishi va boshka omillar to’g’risida) olinadi. Rejalashtirish va nazorat kilish tizimchasi bu katta xajmdagi murakkab axborotlarni kayta ishlab va taxlil kilib, kayta ishlash tizimchasi kanday ishlash kerakligi to’g’risida karor kabul kilishi zarur. Xal kilinishi kerak bulgan konkret masalalarga kupincha ishlab chiqarish quvvatlarini rejalashtirish, dispetcherlashtirish, moddiy ishlab chiqarish zaxiralarini boshqarish, sifat nazorati kabilar kiradi. Institutlarda rejalashtirish va nazorat kilish funksiyalarini institut ma’muriyati, shu jumladan dekanatlar, ukuv bulimi, kabul komissiyasi bajaradilar.
tashki muxitdan rejalashtirish va nazorat ichki muxitdan
inforatsiya kilish kichik tizimi informatsiya
> <
tizim xolati rejalar, karorlar, tartibga
xakida axborot soluvchi munosabatlar
kayta ishlash kichik
kirishda tizimi chikishda
mexnat,materiallar, ta’minlash kichik mahsulotlar va
kapital,informatsiya, tizimi xizmatlar
energiya
1-chizma.Operatsion tizim.
| 