178
Mavzu:Autentifikatsiya,avtorizatsiya foydalanish identifikatsiyasi va tarmoq
resurslari
Reja:
1.Autentifikatsiya, avtorizatsiya.
2.Foydalanish identifikatsiysi.
3.Tarmoq resurslari.
Bugungi darsimizda autentifikatsiya va avtorizatsiya
tushunchalariga oydinlik
kiritamiz. Ikkala atamalar ham xavfsizlik va tizimga kirish vaqatida bir-biri bilan
hamohang ishlatiladi. Ikkala atama ham Internet bilan xizmat ko‘rsatish
infratuzilmasining asosiy bo‘laklari sifatida bog‘langan juda muhim mavzular.
Biroq, bu ikkita atama mutlaqo boshqacha tushunchalar
bilan bir-biridan farq
qiladi. Endi ushbu atamalar nima ekanligini tushunishga harakat qilib ko‘raylik. Bu
ikki atama autentifikatsiya va avtorizatsiya deb nomlanadi.
Autentifikatsiya sizning shaxsingizni tasdiqlashni anglatadi.
Avtorizatsiya tizimga kirish huquqini anglatadi.
Oddiyroq
qilib aytganda, autentifikatsiya - bu o‘zini
tekshirish jarayoni,
avtorizatsiya - bu kirish huquqini tekshirish jarayoni.
Identification (Identifikatsiya)
Dastlab ikki atamani tushunishdan oldin yana bir muhim atamalardan biri bo‘lgan
atama
Identifikatsiya
nima ekanligini bilib olish lozim.
Buni oddiy tarzda
tushuntirishga
harakat
qilaman.
Ko‘pgina
veb-saytlarga
kirganingizda,
foydalanuvchi nomini kiritasiz (
login
). Agarda
siz yangi hisob qaydnomasi
(
profile
) yaratmoqchi bo‘lsangiz, sizdan identifikatsiyalash
uchun foydalanuvchi
nomini tanlashingiz so‘raladi. Kirish paytida siz kiritadigan foydalanuvchi nomi bu
"Identifikatsiya" dir. Bu shunchaki sizning shaxsingizni tasdiqlash usulidir. Yana
ham oddiyroq aytadigan bo‘lsak siz kiritadigan foydalanuvchi
nomi bu barcha
ilovalar yoki veb saytlarda so‘raladigan login, e-mail
yoki telefon raqamini
tushunish mumkin.
