|
-bob. TURISTIK KOMPАNIYALАRNING АYLАNMА MАBLАGʼLАRI
|
| bet | 67/90 | | Sana | 02.06.2024 | | Hajmi | 0,57 Mb. | | #259141 |
Bog'liq ERKINOVA UMMIYA BURXONALIYEVA MADINA11-bob. TURISTIK KOMPАNIYALАRNING АYLАNMА MАBLАGʼLАRI.
11.1. Аylanma kapital va uning elementlari.
11.2. Turizm tashkilotining aylanma mablagʼlari tarkibi va uni tartibga solish.
11.3. Turistik tashkilotning aylanma mablagʼlaridan foydalanish samaradorligini oshirish koʼrsatkichlari va yoʼllari.
11.1. Аylanma kapital va uning elementlari.
Аsosiy kapital va ishchi kuchi bilan bir qatorda aylanma mablagʼlar turizm biznesining eng muhim elementi hisoblanadi. Turistik tashkilotning aylanma mablagʼlar bilan yetarli darajada taʼminlanmaganligi uning faoliyatini falaj qiladi va moliyaviy ahvolining yomonlashishiga olib keladi.
Аylanma mablagʼlar - bu ishlab chiqarish jarayonida ishtirok etuvchi, faqat bitta ishlab chiqarish siklida faoliyat yurituvchi va ishlab chiqarishni isteʼmol qilish usulidan qatʼi nazar, oʼz qiymatini toʼliq va darhol turistik mahsulot va xizmatlar tannarxiga oʼtkazadigan turizm tashkilotlarining mulki.
Аylanma mablagʼlarning alohida elementlari turli maqsadlarga ega boʼlib, turizm faoliyatida turlicha qoʼllaniladi.
Turistik tashkilotlarning aylanma mablagʼlariga tovar-moddiy zaxiralar, oldindan toʼlangan xarajatlar, pul mablagʼlari va debitorlik qarzlari kiradi.
Turistik tashkilotning ishlab chiqarish zaxiralari ishlab chiqarish jarayoniga kirish uchun tayyorlangan mehnat obʼektlari hisoblanadi. Bularga materiallar (masalan, qurilish materiallari), konteynerlar, ehtiyot qismlar, kombinezonlar, idishlar va boshqalar kiradi.
Tovar-moddiy zaxiralarga investitsiya qilish saqlash xarajatlari, tovarlarning yomonlashuvi va eskirish xavfi, shuningdek kapitalning hisoblangan qiymati, yaʼni. olinishi mumkin boʼlgan foyda darajasi xavfning ekvivalent darajasiga ega boʼlgan boshqa investitsiya imkoniyatlarining natijasi.
Shu bilan birga, baʼzida maʼlum turdagi zaxiralarni bir yoki boshqa hajmda saqlash yagona toʼgʼri qarordir. Masalan, turistik mavsumda kurort mehmonxonasida koʼrpa-toʼshaklarning katta zaxirasi talab yuqori boʼlganda joylashtirish xizmatlarining tanqisligi ehtimolini kamaytiradi. Shunga oʼxshab, yetarlicha katta miqdordagi toʼshaklar mehmonxonani mijozlarni joylashtirishdan bosh tortishdan va shuning uchun daromadni yoʼqotishdan qutqaradi. Bunday holda, koʼp miqdordagi zaxiralar iqtisodiy jihatdan oqlanadi, chunki u yuqori daromadga olib keladi. Bu yerda asosiy narsa inventarizatsiyani saqlash bilan bogʼliq natija va xarajatlarni aniqlash va oqilona muvozanatni tuzishdir.
Kechiktirilgan xarajatlar - bu yangi turdagi turistik mahsulotlar va xizmatlarni istiqbolli tashkil etish va joriy etish bilan bogʼliq xarajatlar. Ushbu xarajatlar standarti kelajakda turistik mahsulot va xizmatlar tannarxiga tushadigan xarajatlarni qoplash uchun yaratiladi. Debitorlik qarzi (hisob-kitoblardagi mablagʼlar) turistik tashkilotning boshqa tashkilotlar va shaxslardan qarzi, yaʼni. mijozlar, koʼrsatilgan xizmatlar uchun, korxona xodimlarining sayohat va biznes xarajatlari uchun ularga berilgan naqd avans boʼyicha qarzlari, uchinchi tomon tashkilotlari va shaxslarning turli operatsiyalar uchun boshqa qarzlari. Sotilgan turistik mahsulot va koʼrsatilgan turistik xizmatlar uchun toʼlanmagan schyot-fakturalar (yoki debitorlik qarzlari) turizm tashkilotlari debitorlik qarzlarining asosiy qismini tashkil qiladi. Debitorlik qarzlarini boshqarish sohasidagi asosiy narsa turistik biznesdagi xaridorlar va sheriklarning toʼlovga layoqatsizligi xavfi darajasini aniqlash, shubhali qarzlar boʼyicha zaxiraning prognoz qiymatini hisoblash, shuningdek ishlash strategiyasini ishlab chiqishdir. haqiqatda yoki potentsial bilan nochor xaridorlar va mijozlar.
Naqd pullar (kassadagi, joriy va valyuta hisobvaraqlaridagi) turistik tashkilot aylanma mablagʼlarining eng likvid qismidir. Katta pul zaxirasini yaratish turistik tashkilotga naqd pulning tugash xavfini kamaytirish imkonini beradi va talablarni oʼz vaqtida qondirish imkonini beradi. Boshqa tomondan, vaqtincha boʼsh, foydalanilmayotgan pul mablagʼlarining kassada yoki turistik tashkilotning joriy hisobvaragʼida saqlanishi qoʼshimcha xarajatlarga va maʼlum daromadlarning yoʼqolishiga olib keladi. Shunday qilib, naqd pul zaxirasining optimalligi toʼgʼrisida qaror qabul qilish juda muhimdir.
|
| |
