|
Kirish bob. Turizm iqtisodiyotigа kirish
|
| bet | 85/90 | | Sana | 02.06.2024 | | Hajmi | 0,57 Mb. | | #259141 |
Bog'liq ERKINOVA UMMIYA BURXONALIYEVA MADINAПч \у003д Фр + Фн + Фп,
бу ерда Фр - захира фонди; Фн - жамғариш фонди; Фп - истеъмол фонди.
Фойда ҳисобига шаклланган жамғариш фонди туризм бизнесини кенгайтириш учун ишлатилади. Жамғарма маблағлари бинолар, иншоотлар, асбоб-ускуналар ва технологияларни сотиб олиш ва қуриш ва бошқаларга сарфланади. Харажатлар асосан қайтариладиган бўлади: асосий капиталга қўйилган маблағлар туристик ташкилот мулки қийматининг ошишига олиб келади.
Истеъмол фонди ижтимоий эҳтиёжларни молиялаштириш ва ходимларни моддий рағбатлантириш учун ишлатилади: иш кўрсаткичлари билан боғлиқ бўлмаган мукофотлар тўлаш (узоқ муддатли иш учун, юбилей муносабати билан ва бошқалар); моддий ёрдам кўрсатиш; саёҳатлар, овқатланиш, даволаниш, ходимларнинг малакасини ошириш ва бошқалар учун тўловлар Фонд харажатлари қайтариб олинмайди. Захира фонди табиий офатлар ва балансдаги йўқотишлар натижасида юзага келган кутилмаган йўқотишларни қоплаш учун мўлжалланган.
Турли ташкилий-ҳуқуқий шаклдаги корхоналардаги заҳира фондларини шакллантириш маълум фарқларга эга. Шундай қилиб, акциядорлик жамиятининг захира фонди миқдори таъсис ҳужжатларига мос келиши ва устав капиталининг камида 15 фоизини ташкил қилиши керак. Айнан шу суммаларда аксиядорлик жамиятининг солиққа тортиладиган фойдаси камаяди.
Соф фойдадан фойдаланишнинг оддий варианти мавжуд - режалаштирилган жамғариш ва истеъмол фондларини шакллантирмасдан. Бироқ, йирик туризм ташкилотларида уларнинг мавжудлиги маблағларни оқилона тақсимлашга ва улардан самарали фойдаланишни назорат қилишга ёрдам беради.
Ҳар бир туристик ташкилот ички бизнес сиёсатини ҳисобга олган ҳолда соф фойдани мустақил равишда тақсимлаши муҳим. Туристик ташкилотнинг фойдасини тақсимлаш ва ундан фойдаланиш тартиби унинг уставида белгиланади ва иқтисодий ва молиявий хизматлар бўлинмалари томонидан ишлаб чиқиладиган ва туристик ташкилотнинг бошқарув органи томонидан тасдиқланадиган низом билан белгиланади.
15.7. Туризм бизнесининг рентабеллик кўрсаткичлари.
Фойда туристик ташкилот ишининг энг муҳим иқтисодий кўрсаткичи бўлишига қарамай, у ўз ишининг самарадорлигини тавсифламайди. Ташкилот ишининг самарадорлигини аниқлаш учун натижаларни (бу ҳолда фойда) ушбу натижаларни тақдим этган харажатлар ёки ресурслар билан таққослаш керак, яъни, бизнеснинг рентабеллигини аниқлаш. Туристик ташкилотнинг рентабеллигини баҳолаш кўрсаткичлари 15.1-жадвалда келтирилган.
|
| |
