O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA
KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT
TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI
Operatsion
tizimlar fanidan
Mustaqil ishi
Bajardi:
OPS013 guruhi talabasi Aliyev Baxtiyorjon
Tekshirdi: Niyozmatova Nilufar A’loxanovna
Tashkent 2024
Mavzu: Operatsion tizimlarning xizmatchi dasturlari: disklarga
xizmat
ko‘rsatuvchi dasturlar.
Reja:
I.
Kirish
1. Dasturiy ta’minot
2. Amaliy dasturiy vositalarning tasnifi.
II.
Asosiy qism
1. Xizmatda foydalaniladigan dasturiy vositalarning tasnifi.
2. DOS operatsion tizimi haqida boshlang‘ich ma’lumotlar.
3.
Buyruqlarni kiritish. Fayllar bilan ishlash.
4. Ekran va printer bilan ishlash. Disklar bilan ishlash.
5. Buyruqlar. Fayllar va kataloglardan nusxa olish.
III.
Xulosa
IV.
Foydalanilgan adabiyotlar
Kirish.
1.Dasturiy ta’minot.
Dasturlar – buyruqlar ketma-ketligini tartibga keltiruvchi hisoblanadi. Hatto
birinchi
qaraganda dasturlar uskunalar bilan o‘zaro harakat (aloqa)da bo‘lmaganidek, kiritish
uskunasidan hech qanday ma’lumotni talab qilmaydigandek, chiqish
uskunasidan
hech qanday ma’lumotni chiqarishni amalga oshirmayotgandek ko‘rinsa ham,
baribir, uning ishi kompyuterning apparat uskunalarini boshqarishga asoslangan.
Kompyuterdagi dasturiy va apparat ta’minoti chambarchas aloqada, ya’ni o‘zaro
hamkorlikda ishlaydi. Biz bu ikki toifani alohida ko‘rib chiqayotganimizdan qat’iy
nazar, ular orasida dialektik aloqa mavjudligini va ularning har birini ko‘rib chiqish
hech bo‘lmaganda shartli ekanligini unutmasligimiz kerak.
Hisoblash tizimining dasturiy ta’minotining tarkibi dasturiy konfiguratsiya deb
ataladi. Dasturlar orasida, xuddi tabiiy qismlar va bloklar o‘rtasida bo‘lganidek,
o‘zaro aloqa mavjud. Ko‘pgina dasturlar nisbatan ancha pastroq
darajadagi
dasturlarga tayanib ishlaydi, ya'ni bu o‘rinda biz dasturlararo interfeys haqida
gapirishimiz mumkin. Bunday interfeysning mavjud bo‘lish
imkoniyati ham texnik
shart-sharoitlar va o‘zaro hamkorlik harakatlarining mavjudligi, amaliyotda esa, u
o‘zaro aloqada bo‘lgan bir necha pog‘onali ta’minotning taqsimlanishi bilan
ta’minlanadi. Keyingi har bir daraja o‘zidan oldingi darajaning dasturiy ta’minotiga
tayanadi.
Tayanch daraja. Tayanch (bazaviy) dasturiy ta’minot
dasturiy
ta’minotning eng quyi darajasidir. U tayanch apparat vositalari bilan o‘zaro
hamkorlikda ishlash uchun javob beradi. Odatda, bazaviy dasturiy vositalar, tayanch
unsurlar tarkibiga kiradilar va doimiy eslab qoluvchi uskunalar deb nomlanuvchi
maxsus mikrosxemalarda saqlanadi. Dasturlar va ma’lumotlar doimiy
eslab
qoluvchi uskunalarning DEQU mikrosxemalariga ishlab chiqarish bosqichida yozib
qo‘yiladi va hisoblash texnikasidan foydalanish jarayonida o‘zgartirilishi mumkin
emas.