• Ўзбекистон Республикаси Президентининг
  • RAQAMLI QURILMALARNING KLASSIFIKATSIYASI
  • Kombinatsion raqamli qurilmalar
  • KRQ ko’rinishlari
  • Shifratorning kirish va chiqish yo`llari soni m=2n munosabat bilan belgilanadi.
  • Kombinatsion turdagi raqamli sxemalar




    Download 1.63 Mb.
    Sana14.04.2024
    Hajmi1.63 Mb.
    #194779
    Bog'liq
    2-ma\'ruza.KOMBINATSION TURDAGI RAQAMLI SXEMALAR
    Jo\'rayev Nodirbek

    KOMBINATSION TURDAGI RAQAMLI SXEMALAR

    Maвзу: Комбинацион турдаги мантиқий элементлар Режа:

    • Комбинацион турдаги мантиқий элементлар
    • Шифраторлар ва уларнинг ишлаш принциплари
    • Шифраторнинг жадвали ва схемаси

    Ўзбекистон Республикаси Президентининг

    • Ўзбекистон Республикаси Президентининг
    • Фармони
    • «Рақамли Ўзбекистон — 2030» стратегиясини тасдиқлаш ва уни самарали амалга ошириш чора-тадбирлари тўғрисида
    • Мамлакатимизда рақамли иқтисодиётни фаол ривожлантириш, барча тармоқлар ва соҳаларда, энг аввало, давлат бошқаруви, таълим, соғлиқни сақлаш ва қишлоқ хўжалигида замонавий ахборот-коммуникация технологияларини кенг жорий этиш бўйича комплекс чора-тадбирлар амалга оширилмоқда.
    • Хусусан, электрон ҳукумат тизимини такомиллаштириш, дастурий маҳсулотлар ва ахборот технологияларининг маҳаллий бозорини янада ривожлантириш, республиканинг барча ҳудудларида IT-паркларни ташкил этиш, шунингдек, соҳани малакали кадрлар билан таъминлашни кўзда тутувчи 220 дан ортиқ устувор лойиҳаларни амалга ошириш бошланган.

    RAQAMLI QURILMALARNING KLASSIFIKATSIYASI


    RAQAMLI QURILMALAR
    KETMA - KET
    KOMBINATSIYALI
    CHIQISHDAGI SIGNAL FAQAT KIRISHDAGI SIGNAL BILAN ANIQLANADI
    CHIQISHDAGI SIGNAL NAFAQAT KIRISHDAGI SIGNAL BILAN BALKI UNDAN AVVAL KELGAN KIRISH SIGNALIGA BOG’LIQ XOLDA ANIQLANADI
    KETMA KET TURDAGI RAQAMLI QURILMALARNING KLASSIFIKATSIYASINI BIR KO’RINISHI
    RAQAMLI QURILMALAR
    ASINXRON
    SINXRON
    Qo’shimcha takt(sinxronlovchi) kirishga ega. Faqat takt krishiga signal kegandagina o’z holatini o’zgartiradi
    TAKT KRISHIGA EGA EMAS

    Kombinasion turdagi mikrosxemalarning keyingi guruhini multipleksorlar tashkil etadi. Ular bir necha manbadan berilayotgan ma'lumotlarni bitta chiqish kanaliga uzatishni boshqarish uchun mo‘ljallangan. Multipleksorda, masalan, to‘rtta ma’lumot kirishi va bitta chiqish bo‘lishi mumkin. Demak, multipleksorga 4 ta datchik — ma'lumot manbayi ulanishi mumkin. Sxemada bitta chiqish bolganligi sababli, multipleksorga ulangan qabulqilgichda ma’lumotlar faqat ketma-ket qayta ishlanadi. Ma’lumotlarni qayta ishlash ketma-ketligi, multipleksorning boshqaruv kirishlariga berilayotgan signallar bilan belgilanadi.

    Kombinasion turdagi mikrosxemalarning keyingi guruhini multipleksorlar tashkil etadi. Ular bir necha manbadan berilayotgan ma'lumotlarni bitta chiqish kanaliga uzatishni boshqarish uchun mo‘ljallangan. Multipleksorda, masalan, to‘rtta ma’lumot kirishi va bitta chiqish bo‘lishi mumkin. Demak, multipleksorga 4 ta datchik — ma'lumot manbayi ulanishi mumkin. Sxemada bitta chiqish bolganligi sababli, multipleksorga ulangan qabulqilgichda ma’lumotlar faqat ketma-ket qayta ishlanadi. Ma’lumotlarni qayta ishlash ketma-ketligi, multipleksorning boshqaruv kirishlariga berilayotgan signallar bilan belgilanadi.

    Kombinatsion raqamli qurilmalar

    Kombinatsiyalangan raqamli qurilmalar (KRQ) - bu chiqish signallari faqat joriy kirish signallari bilan aniqlanadigan qurilmalar!


    KRQ – xotirasiz qurilmadir

    Sintez KRQ


    Karno kartasi
    Kvayin usuli

    KRQ ko’rinishlari


    Shifirator
    Deshifrator
    Multipleksor
    Demultipleksor
    Summator
    Komparator va b.

    Shifrator (CD- coder) - kirish yo`lidagi birlik signalni n razryadli ikkilik kodga aylantiradigan EHM ning aniq uzelidir.

    • Shifrator (CD- coder) - kirish yo`lidagi birlik signalni n razryadli ikkilik kodga aylantiradigan EHM ning aniq uzelidir.
    • Boshqacha qilib aytganda shifrator 10- lik kodni 2-lik kodga aylantirib berish uchun xizmat qiladigan operatsion elementdir. Shuning uchun shifratorlar raqamli texnikaning va EHMlarning kiritish qurilmalarida o`nlik kodlarni ikkilik kodlarga o`zgartirishda keng qo`llaniladi.

    m=2n
    n – чиқишлар сони
    m- киришлар сони

    Shifratorning kirish va chiqish yo`llari soni m=2n munosabat bilan belgilanadi.


    ДНШ
    Yo=x1+x3
    Y1=x1+x3

    Raqamli qurilmalarning interfeys va yordamchi qurilmalari


    USB (inglizcha Universal Serial Bus - "universal ketma-ket shina") - tashqi qurilmalarni kompyuterlarga ulash uchun ketma-ket interfeys. Eng keng tarqatishni oldi va tashqi qurilmalarni raqamli maishiy texnika bilan bog'lashning asosiy interfeysi bo'ldi
    High Definition Multimedia Interface
    High Definition Multimedia Interface (HDMI) - bu yuqori aniqlikdagi raqamli video ma'lumotlarini va ko'p kanalli nusxadan himoyalangan raqamli audio signallarni (HDCP) uzatishga imkon beruvchi yuqori aniqlikdagi multimedia interfeysi.
    1. Рақамлм қурилмалар неччига бўлинади?
    A. 2
    B. 4
    C. 3
    D. C va A
    2. Kombinatsiyalangan raqamli qurilmalar (KRQ) қандай қурилма?
    A. - bu chiqish signallari faqat joriy kirish signallari bilan aniqlanadigan qurilmalar?
    C. - faqat joriy kirish signallari
    B- bu chiqish signallari qurilmalar?
    D. kirish signallari bilan aniqlanadigan qurilmalar?
    3. Shifratorning kirish va chiqish yo`llari qanday belgilanadi
    A. m=2 munosabat bilan belgilanadi
    B. m=2I munosabat bilan belgilanadi
    C. m=2P munosabat bilan belgilanadi
    4. Shifrator vazifasi nima?
    A. 10- lik kodni 8-lik kodga aylantirib berish
    B. 10- lik kodni 2-lik kodga aylantirib berish uchun xizmat qiladigan operatsion elementdir
    C. Shunchaki operatsion elementdir
    Mavzuni mustaxkamlash uchun test savollari
    D. m=2n munosabat bilan belgilanadi
    D. 2-lik kodga aylantirib berish uchun xizmat qiladigan operatsion elementdir
    Download 1.63 Mb.




    Download 1.63 Mb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Kombinatsion turdagi raqamli sxemalar

    Download 1.63 Mb.