Kompetensiyalarini shakllantirishning pedagogik




Download 0,51 Mb.
Pdf ko'rish
bet2/4
Sana16.02.2024
Hajmi0,51 Mb.
#157854
1   2   3   4
Bog'liq
“BOSHLANG’ICH SINF O’QUVCHILARINING IJTIMOIY KOMPETENSIYALARINI SHAKLLANTIRISHNING PEDAGOGIK JIHATLARI”

 Asosiy qism. Ijtimoiy kompetensiyaning mohiyatini hisobga olgan holda
ko'plab tadqiqotchilar uni inson ijtimoiy hayotining turli sohalarida bilim, 
qobiliyat, ko'nikma, xatti-harakatlar usullari (modellar, shablonlar, senariylar) 
sifatida belgilaydilar.
N.A. Baranets kichik maktab o'quvchilarining ijtimoiy kompetentsiyasining 
tuzilishini belgilab, unda quyidagi tarkibiy qismlarni aniqladi:
1
1) motivatsion, shu jumladan boshqa shaxsga eng yuqori qadriyat sifatida 
qarash; mehribonlik, e'tibor, yordamning namoyon bo'lishi;
2) hissiy o'zini o'zi boshqarish bilan bog'liq bo'lgan hissiy; 
3) o'z xatti-harakatlarini tashkil qilish vositalariga ega bo'lish; 
4) xulq-atvor, vaziyatga adekvat muloqot usullarini tanlash, axloqiy jihatdan 
qimmatli xatti-harakatlar namunalari 
Muallif ijtimoiy kompetensiya tarkibiy qismlarining quyidagi xususiyatlarini ochib 
beradi: 
1. Motivatsion komponent: bolalarning kattalar ishi, mehnatning ijtimoiy 
ahamiyati, mehnat natijalarini himoya qilish zarurligi haqidagi g'oyalari; 
“mumkin”, “mumkin emas”, “yomon”, “yaxshi”, “zarur” tushunchalarida 
ifodalangan me’yorlar, jamiyatdagi hayot qoidalari haqidagi g‘oyalar; bolaning 
1
Бондаревская Е.В. Парадигма как методологический регулятив педагогической науки и 
инновационной практики // Педагогика, 2017, №6. – С.3-10 


og'zaki va og'zaki bo'lmagan xususiyatlariga asoslanib, sherikning kayfiyatini 
tushunish; bolaning o'zining va boshqalarning harakatlarining oqibatlarini, ularning 
boshqa odamlarning hissiy holatiga ta'sirini tushunishi; 
2. Hissiy komponent: bolaning tengdoshlari va kattalarning hissiy holatiga 
munosabati; olijanoblik munosabati, sezgirlik, hamdardlik, sheriklik; bolaning 
tengdoshlari bilan munosabatlari ularning istaklari va manfaatlariga muvofiq 
qurilgan; nizo va muammoli vaziyatlarga mustaqil ravishda yechim topish 
qobiliyati; 
3. Xulq-atvor komponenti: bolaning kerakli ma'lumotlarni olish qobiliyati, 
kattalar va tengdoshlar bilan oddiy suhbat o'tkazish, "bola-bola" va "bola-kattalar" 
tizimlarida o'zaro munosabatda bo'lish; jamoaviy ishlarda ishtirok etish, kattalar 
bilan birgalikda ish topshiriqlarida qatnashish va yordam ko'rsatish qobiliyati; 
janjal qilmaslik, ziddiyatli vaziyatlarda xotirjam munosabatda bo'lish qobiliyati. 
Taqdim etilgan komponentlar N.A. Baranets, ular muvaffaqiyat 
motivatsiyasi, ixtiyoriylik, o'ziga nisbatan ijobiy munosabat, yuqori o'zini o'zi 
hurmat qilish, qiyin vaziyatlarda konstruktiv harakat qilish qobiliyati kabi shaxsiy 
shakllarga asoslanadi. 

Download 0,51 Mb.
1   2   3   4




Download 0,51 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Kompetensiyalarini shakllantirishning pedagogik

Download 0,51 Mb.
Pdf ko'rish