8
(foydalanuvchini) ham nazarda tutish lozim. Inson kompyuterning ham
apparat, ham dasturiy vositalari bilan muloqotda bo‘ladi. Insonning dastur
bilan va dasturni inson bilan o‘zaro muloqoti ─
foydalanuvchi interfeys
deyiladi. Endi kompyuterning dasturiy ta’minoti bilan tanishib chiqaylik.
Barcha dasturiy ta’minotlarni uchta kategoriya bo‘yicha tasniflash mumkin:
─ sistemaviy dasturiy ta’minot;
─ amaliy dasturiy ta’minot;
─ dasturlash texnologiyasining uskunaviy vositalari.
Sistemaviy dasturiy ta’minot (System software) ─ kompyuterning
va kompyuter tarmoqlarining ishini ta’minlovchi dasturlar majmuasidir.
Amaliy dasturiy ta’minot (Aplication program package) ─ bu aniq bir
predmet sohasi bo‘yicha ma’lum bir masalalar sinfini mo‘ljallangan
dasturlar majmuasidir.
Dasturlash texnologiyasining uskunaviy vositalari ─ yangi
dasturlarni ishlab chiqish jarayonida qo‘llaniladigan maxsus dasturlar
majmuasidan iborat vositalardir. Bu vositalar dasturchining uskunaviy
vositalari bo‘lib xizmat qiladi, ya’ni ular dasturlarni ishlab chiqish (shu
jumladan, avtomatik ravishda ham), saqlash va joriy etishga mo‘ljallangan.
Komyuterning dasturiy ta’minoti orasida eng ko‘p qo‘llaniladigani
amaliy dasturiy ta’minot (
АДТ) dir. Bunga asosiy sabab ─ kompyuterlardan
inson faoliyatining barcha sohalarida keng foydalanishi, turli predmet
sohalarida avtomatlashtirilgan tizimlarning yaratilishi va qo‘llanilishidir.
Amaliy dasturiy ta’minotni quyidagicha tasniflash mumkin.
Muammoga yo‘naltirilgan АДТ ga quyidagilar kiradi:
─ bugalteriya uchun ДТ;
─ personalni boshqarish ДТ;
─ jarayonlarni boshqarish ДТ;
─ bank axborot tizimlari va boshqalar.
