Kompyuterlashgan loyihalash tizimlari fakulteti




Download 2,97 Mb.
Pdf ko'rish
bet70/123
Sana09.02.2024
Hajmi2,97 Mb.
#153799
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   123
Bog'liq
AMV majmua

5.6.4. Monitor. 
Ko’pgina MP ning mikroEHM sistemali programmalarini boshqarish uchun monitor deb 
ataluvchi programma bor. Monitor amallar sistemasini (operasion sistemalarni) boshqaruvchi 
elementdir va programmalashtiradigan manbalarni (resurslarni) taqsimlaydi. Monitor, 
foydalanuvchi bilan dialog rejimida interfeys tashkil etadi. Monitor videoterminal, sistemali 
konsol yoki pechatlaydigan mashinalardan buyruqlarni qabul etadi va ularni bajaradi. Monitorni 
tipik vazifalariga quyidagilar kiradi; terminalning (konsulning) klaviaturalarini holatini ko’chirish, 
buyruqlarni indentifikatsiyalash; periferiya qurilmalarini belgilash (logik adreslarni fizik 
adreslarga kodlarga o’tkazish); boshqa sistemali programmalarni boshqarish; haqiqiy vaqtni 
ushlab turish; asosiy va tashqi xotira oralig’ida qiymatlarni uzatib turishni boshqarish. 
Mashinaning imkoniyatiga qarab monitor bitta topshiriqni yoki ikkita topshiriqni (oldingi-
keyingi plan bilan ishlashi) bajarishi mumkin. 
Birinchi holatda monitor faqatgina bitta programmani bajarishni boshqaradi. Bu programma, 
terminaldan tugatilgunicha yoki vaqtincha to’xtatilgunicha bajariladi. 
Oldingi (keyingi) plandagi monitor bir-
biriga bog’liq bo’lmagan ikkita programmani 
boshqaradi. Bu ikkala programma, bir paytda, asosiy xotirada bo’ladi. Bu yerda avvalo oldingi 
plandagi, keyin esa keyingi plandagi programmalar bajariladi. 
Orqa (keyingi) plandagi programmani bajarishni boshqaradigan miniEHM oddiy monitorni 
ko’rib chiqamiz. Foydalanuvchi terminaldan ikki turdagi buyruqlarni kiritadi. Har bir buyruq 
karetkani qaytishi bilan tugallanadi. 
Birinchi turdagi buyruqlar (ularni klavishining buyruqlari de
sa bo’ladi) amallar sistemasini 
boshqarish uchun mo’ljallangan. Ular boshqaruvchi klavishilarni bosish hamda qisqa 
rezervlangan mnemonikalarni kiritilishi bilan inisilizatsiyalanadi. 
Quyida mnemonika ko’rinishidagi klaviatura buyruqlariga misollar keltiramiz: 
ASS (assigu) 
– logik otlarni periferiya qurilmalari bilan assosiasiyalash; 
SET 
– sistemalarning kattaliklarini (parametrlarini) o’zgartirish; 
V (baza) 
– bazaning adresini bersh
E (examine) 
– xotira yacheykasini chiqarish (qayd qilish); 
D (deposite) 
– xotira yacheykasida qiymatni eslab qolish; 
GE (get) 
– yuklovchi modulning asosiy xotirasiga yuklash; 


ST (start) 
– ko’rsatilgan (topshirilgan) adres bo’yicha amaliy programmaga boshqarishni 
berish; 
RVN 
– < GE va ST buyruqlarini harakatiga ekvivalent; 
R (RUN) 
– sistemali programa uchun RVN buyrug’iga ekvivalent; 
RE (reenter) 
– yuklangan programmani qayta ishga tushirish (restart); 
DAT (date) 
– ko’rsatilgan kunni (vaqtni) kiritish yoki hozirgi vaqtni chiqarish. 
Boshqaruvchi klavishilar yordamida kiritiladigan buyruqlar quyidagi vazifalarni 
bajaradilar: 
Hozirgi bajarilayotgan programmalarni vaqtincha to’xtatish va boshqarishni monitorga 
qaytarish; konsolga (terminalga) ma’lumotlarni chiqarishni boshlash; navbatdagi buyruqni 
bergungacha ma’lumotlarni terminalga chiqarishni to’xtatish; keyingi varaqni (listingni) 
chiqarish; hozirgi kiritilayotgan qatorni yo’q qilish; buyruq qatorini bekor qilish; fayl tanlash. 

Download 2,97 Mb.
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   123




Download 2,97 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Kompyuterlashgan loyihalash tizimlari fakulteti

Download 2,97 Mb.
Pdf ko'rish