Kotkazgich asboblar Tuzuvchi: Baxramov Akrom

Qabul qiluvchi: Qalandarov Ilyos

VAXida manfxy differensial qarshilik mavjud bo`lgan, uch va undan ortiq p-n op qatlamli yarimorsatiladi

• VAXida manfxy differensial qarshilik mavjud bo`lgan, uch va undan ortiq p-n op qatlamli yarimorsatiladi

Tiristor ishlaganda ikkita muvozanat holatda botkazgich asbobning nomi (tira - eshik) qotkazuvchanlikka ega yarimozgartgichlaming boaviy elementlari sifatida yoki boshlangmol qilmaydigan asbob -triggerlar sifatida keng ishlatiladi.

• Tiristor ishlaganda ikkita muvozanat holatda botkazgich asbobning nomi (tira - eshik) qotkazuvchanlikka ega yarimozgartgichlaming boaviy elementlari sifatida yoki boshlangmol qilmaydigan asbob -triggerlar sifatida keng ishlatiladi.

Tiristorlar chiqishlari soniga qarab diodli (dinistor), triodli (trinistor) va tetrodli tiristorlarga bort qatlamli p-n-p-n tuzilmadan mos ravishda chiqarilgan ikki, uch va toladi.

• Tiristorlar chiqishlari soniga qarab diodli (dinistor), triodli (trinistor) va tetrodli tiristorlarga bort qatlamli p-n-p-n tuzilmadan mos ravishda chiqarilgan ikki, uch va toladi.

Tuzilma chekkasidagi p - qatlam anod (A), n - qatlam esa katod (K) deb nomlanadi. Anod va katod orasidagi n - va p - sohalar baza deb ataladi, ularga o'matilgan elektrodlar esa boshqaruvchi elektrodlar deb ataladi. Diodli va triodli tiristorlar tokni faqat bir tomonlama oz navbatida, tiristorlaming ozgaruvchan tok zanjirlarida ikki tomonlama kalit sifatida sindstor (simmetrik tiristor) ishlatiladi. Simistor triak deb ham ataladi. Simistor p-n-p-n-p tuzilmaga va bir yoki ikki boshqaruvchi elektrodga ega.

• Tuzilma chekkasidagi p - qatlam anod (A), n - qatlam esa katod (K) deb nomlanadi. Anod va katod orasidagi n - va p - sohalar baza deb ataladi, ularga o'matilgan elektrodlar esa boshqaruvchi elektrodlar deb ataladi. Diodli va triodli tiristorlar tokni faqat bir tomonlama oz navbatida, tiristorlaming ozgaruvchan tok zanjirlarida ikki tomonlama kalit sifatida sindstor (simmetrik tiristor) ishlatiladi. Simistor triak deb ham ataladi. Simistor p-n-p-n-p tuzilmaga va bir yoki ikki boshqaruvchi elektrodga ega.

Uchta p-n oxshash ikki elektrodli asbob dinistor deb ataladi. Uning tuzilmasi 2a-rasmda, shartli belgilanishi esa 2b-rasmda keltirilgan. Dinistoming uchta p-n otishga ega diodga otishi J1 J2 va J3 deb belgilangan.

Dinistor tuzilmasi (a) va uning sxemalarda shartli grafik belgilanishi

Tiristor dinistorga olib, baza sohalaridan biri boshqamvchi boxshash tuzilmaga ega boladi. Agar bazalardan biriga boshqaruvchi tok berilsa, mos tranzistorning uzatish koeffitsiyenti ortadi va tiristor ulanadi. Boshqaruvchi elektrod (BE) joylashgan sohasiga mos ravishda tiristorlar katod bilan va anod bilan boshqaruvchilarga ajratiladi. BE laming joylashishi va tiristorlaming shartli belgilanishi 3-rasmda keltirlgan.
BE ga signal berilganda yopiluvchi tiristorlar ham mavjud. Bunday tiristorlaming BE toki tiristor uzilayotganda asosiy kommutatsiyalanayotgan tokka qiymat jihatdan yaqinlashgani uchun chegaralangan hollarda qolib, ogtkazuvchanlikka ega beshta yarimolib tiristomikiga nisbatan murakkabroq tuzilishga ega. Simistor VAXi 5-rasmda keltirilgan.

• Simistor - simmetrik tiristor bozgaruvchan tokni kommutatsiyalashga xizmat qiladi. U reversiv torilagichlar yoki o'zgaruvchan tok sozlagichlari yaratish uchun ishlatilishi mumkin. Simmetrik tiristor tuzilmasi 4 a-rasmda, uning shartli belgilanishi esa 4 b-rasmda keltirilgan. Simistor tuzilmasi turli otkazgich qatlamdan tashkil topgan bonalishda ulanishi koyiladigan talablar, simistoming asosiy xarakteristikalari va uni belgilanish tizimi tiristornikidek. Simistorni umumiy BEli qarama-qarshi parallel ulangan ikkita tiristor bilan almashtirsh mumkin.
  • Simistor VAXidan uning BE iga boshqaruvchi musbat impuls berilganda asbob ixtiyoriy yorinib turibdi. Boshqaruvchi impulsga qotiboringiz uchun rahmat
    http://kompy.info
    
    Download 7.72 Kb.