Kredit-modul tizimining nazariy va uslubiy asoslari

International Conference on "Ethics and 
Integrity in the Competitive World"
 
www.online-conferences.com 
210
KREDIT-MODUL TIZIMINING NAZARIY VA USLUBIY ASOSLARI 
 
Ismatova Yulduz Nu’mon qizi 
Samarqand davlat chet tillar instituti stajer-tadqiqotchisi 
Annotatsiya: O„zbekiston Respublikasida til ta'limining modernizatsiyasi nafaqat ikki 
bosqichli kadrlar tayyorlash tizimiga o„tish bilan, balki Boloniya deklaratsiyasi qoidalarini amalga 
oshirish bilan ham bevosita bog'liq bo„lib, ulardan biri kredit-modulli ta'limni joriy etish hamda 
ta‟lim jarayonini tashkil etishning so„nggi modeli va talabalar bilimini baholashning ball-reyting 
tizimini joriy etish. 
 
 Key words: kredit-modul tizimi, modulli o„qitish texnologiyalari, oraliq nazorat, yakuniy 
nazorat, “modul” va “kredit” tushunchalari. 
Ta‟lim jarayonini tashkil etishning kredit-modul tizimi modulli o„qitish texnologiyalari va ta‟lim 
bo„linmalarining kreditlari yoki kreditlari kombinatsiyasiga asoslangan o„quv jarayonini tashkil etish 
modelidir. 
O„quv jarayonini tashkil etishning kredit-modul tizimi quyidagilarni nazarda tutadi: 
 ta'lim dasturining modulli tuzilishi; 
 mehnat intensivligini baholash uchun kreditlardan foydalanish; 
 bilimlarni baholash uchun ball-reyting tizimlaridan foydalanish; 
 individual o„quv rejasini shakllantirishda talabaning ishtiroki; 
 ta'lim jarayonida o„z-o„zini ta‟lim ulushini oshirish; 
 ta'lim dasturlarining moslashuvchanligini oshirish [7, 167]. 
Kredit-modulli tizimni to„g'ri aniqlash uchun uning asosidagi ikkita tushunchani ko„rib chiqish kerak. 
Bular “modul” va “kredit” tushunchalaridir. 
“Modul” tushunchasi quyidagicha talqin qilinadi: 
 o„z tezligida mashqlar bilan yaqindan tanishish va ketma-ket o„rganish orqali bir ko„nikma yoki 
ko„nikmalar guruhini egallash maqsadida yakka tartibda yoki guruhda o„rganish uchun 
mo„ljallangan izolyatsiyalangan o„quv majmuasi (YUNESKO) [1, 31]; 
 o„quv kursining umumiy mavzusiga yoki dolzarb ilmiy-texnik muammoga (V.M.Gareev, 
S.Kulikov va E.M.Durko) bog'liq bo„lgan ta'limning turli turlari va shakllarini birlashtirish [2]; 
 o„quv materialining mantiqiy to„ldirilgan birligini, belgilangan didaktik maqsadlarga erishishni 
ta'minlaydigan maqsadli harakatlar dasturini va uslubiy rahbarlikni o„z ichiga olgan ma'lumotlar 
bloki (P. Yucevicienė) [11]; 
 kognitiv faoliyat mantig'i nuqtai nazaridan ma'lumotlarni tizimlashtirishni ta'minlovchi o„quv 
materialining tashkiliy-metodik fanlararo tuzilishi (V.V.Karpov, M.N.Katxanov) [4]; 
 to„liq ma'lumotlar bloki, shu jumladan talaba harakatlarining maqsadli dasturi, uni muvaffaqiyatli 
amalga oshirish uchun o„qituvchining tavsiyalari (maslahatlari) (T.I.Shamova, T.M.Davydenko, 
G.N.Shibanova) [10];