Kurs ishi mavzu: Lazer nurini modulyatsiya qilish Topshirdi: Masharipova Sevara Qabul qildi: Jumaboyev Beksod Urganch – 2023 Mundarija I bob. Kirish

Download 1,13 Mb.
bet	2/8
Sana	08.12.2023
Hajmi	1,13 Mb.
	#113908

1 2 3 4 5 6 7 8

Bog'liq
Kurs ishi. Lazer modulyatsiya qilish. Sevara
1 Amaliy mashgulot, ASEPTIKA VA ANTISEPTIKA ANTISEPTIK MODDALARNING QO\'LLANILISHI, Tarbiya psixologiyasi 2

1.1 Lazerlar tarixi haqida umumiy ma’luot Lazer so’zi inglizcha “laser’’ so’zidan olingan “laser’’esa “ Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation”

Ishning dolzarbligi: Nanotexnalogiyalarning rivojlanishi zamonaviy
lazerlar va ular asosida qator ilmiy tatqiqotlar yo‘nalishlari uchun sabab
bo‘ldi.
Ishning maqsadi : Malakaviy bitiruv ishda lazerlarning yangi avlodllarini yaratilishi borasidagi tatqiqotlar va ular yordamida olib
borilayotgan ilmiy tatqiqotlar yo‘nalishlarini o‘rganish.

1.1 Lazerlar tarixi haqida umumiy ma’luot
Lazer so’zi inglizcha “laser’’ so’zidan olingan “laser’’esa “Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation” iborasining bosh harflaridan olingan bo’lib – Radiatsiyaning stimulyatsiyalangan (majburiy) emissiyasi orqali yorug'likni kuchaytirish ma’nosini anglatadi. Lazer nurlanishi ultirabinafsha, infraqizil va ko’zga ko’rinadigan diapazondagi elektromagnit to’lqinlardir. Bu to’lqinlar atom va molekulalarning majburiy (stimullangan) nurlanishiga asoslanib hosil qilinadi. Bunday nurlanish hosil qiluvchi qurilmalarni lazer yoki optik kvant generatorlari OKG deyiladi. Bu soha masalalari bilan kvant elektronikasi shug’ullanadi. Kvant elektronikasining asosiy masalasi – faol muhitni hosil qilish va mos holdagi rezonatorda teskari aloqani vujudga keltirishdir. Kvant elektronikasi qurilmalarining prinsipial muhim bo’lgan elementlari faol muhit hamda resonator hisoblanadi va ular lazer generatorlarini hosil qiladi. Shu bilan birga, zaruriy talablardan asosiysi invers to’ldirilganlikni hosil qilishdir.
Rus fizigi V.A.Fabrikant 1940-1941 yillarda gaz razryadi spektrini o’rganish ishlari davomida “majburiy nurlanish hisobiga” yorug’likning intensivligini kuchaytirish mumkinligini isbotladi. 1955-yilda rus fiziklari A.M.Proxorov va N.G.Basov o’ta yuqori chastotali birinchi kvant generatorini yaratdi. Bu mikroto’lqin diapazonidagi optik kvant generator - mazer edi. 1958-yilga borib A.M.Proxorov va N.G.Basov bilan ayni bir vaqtda AQSh fizigi Ch.Tauns ko’zga ko’rinadigan yorug’lik spektri diapazonida kvant generatori - lazer qurish mumkinligini ilmiy va amaliy isbotladilar.
Lazer qurilmalarida ishlatiladigan ishchi materiallarni lazer materiallar deyiladi yoki ularni faol (aktiv) moddalar deb ataladi. Faol muhit sifatida yoqut (rubin) kristali ishlatiladigan lazer 1960-yil yaratildi (1.2-rasm). Keyingi kashfiyotlarda neon Ne va geliy He gazlari aralashmasi qo’llaniladigan lazer (1960 y), neodim Nd²⁺ ionlari qo’shilgan silikat shisha qo’llanilgan lazer (1961 y), yarimo’tkazgich birikma galliy arsenid GaAsli kristallari qo’llanilgan lazer (1962 y), anorganik suyuqlikdagi neodim eritmasi selenoksixlorid SeOCl₂ va organik bo’yoq eritmalari ishlatiladigan optik kvant generatorlari (1966 y) yaratildi.


V.A.Fabrikant	Ch.Tauns,	A.M.Proxorov	N.G.Basov

A. Eynshteyn	J. Veber	N. Blombergen	T. G. Meyman

Download 1,13 Mb.

1 2 3 4 5 6 7 8

Download 1,13 Mb.