Laboratoriya ishi №1 (4 soat)
Mavzu: Shahar mavjud yo‘lining holatini baholash
Ishning maqsadi: Yo‘lning geometrik o‘lchamlarini, yo‘l qoplamasining
holati, ko‘rish masofalarini va boshqa ko‘satkichlarini aniqlash.
Ishni bajarish tartibi: Talabalar ishni shahar yo‘lning ma’lum bir bo‘lagiga chiqib bajaradilar. Yo‘lning belgilangan joyida asboblar yordamida, ko‘z bilan ko‘rib o‘lchov va tekshiruv ishlari bajariladi.
Asosiy ma’lumotlar
Mavjud shahar avtomobil yo‘lning holatini baholashda transport-foydalanish ko‘rsatkichlarini bir nechta faktorlar orqali baholashimiz mumkin. Ushbu laboratoriya ishida real shahar avtomobil yo‘lning biror-bir 100-400 m gacha bo‘lgan oralig‘ida, kuzatuv usulidan foydalanib quyidagi ko‘rsatkichlarining o‘lchamlari aniqlanadi:
1.Shahar ko‘chasi kengligi, 34 m
2.Yo‘l qatnov qismining kengligi, 3 m
3.Yo‘l yoqasining kengligi, 3.2 m
4. Qatnov qismining va yo‘l yoqasining nishabliklari, 15 %
5. Ko‘rish masofasi,400 m.
6.Gorizontal egriliklarning radiuslari qiymati,800 m.
7. Yo‘l qatnov qismining holati. Yaxshi
8.Yo‘l yoqasining holati. Yaxshi
9. Suv qochirish qurilmalarining holati. Alo
10. Yoritish tizmlarining mavjudligi va ularning holati. Mavjud yaxshi jihozlangan
Gorizontal egrining elementlarining o‘lchamlari teodalit va po‘lat tasma yordamida o‘lchanadi. Mazkur laboratoriya ishini bajarishda Митин Н.А. “Таблицы для разбивки кривых на автомобильных дорогах” jadval qiymatlaridan foydalaniladi.
Ber:
R=500 α=130 50′
T, E, B, V- ?
bu yerda: α – burilish burchagi
z – egri bilan vatarning o‘rtasi orasidagi masofaning o‘rtacha qiymati,
–vatarning uzunligi (odatda po‘lat tasma ishlatilgani uchun 20 m ga teng deb olish tavsiya etiladi).
B -bissektrisa,
T-tangens.
R=500 α=130 50′
T=0,12131 T=0,12131 x 300 = 63,393 m
E=0,23144 E=0,23144 x 300 = 69,432 m
B=0,00733 B=0,00733 x 300 = 2,199 m
V=2 x 63,393 -69,432 = 57,354 m
Laboratoriya ishi 4-5 kishilik kichik guruhlarga bo‘linib bajariladi. Talabalar kuzatuv usulidan foydalanib mavjud yo‘lning ko‘ndalang kesimini chizadi. Kuzatuv olib borilayotgan yo‘lning holatidan fotolavhalar oladi. Yo‘lning parametrlari bo‘yicha olingan ma’lumotlarni 1-jadvalga kiritib boradi.
1-jadval
Piket o‘rni
|
Shahar kщchasi kengligi, m
|
Yo‘l qatnov qismining kengligi, m
|
Yo‘l yoqasining kengligi, m
|
Harakat qismining va yo‘l yoqasining nishabligi, %
|
Ko‘rish masofasi, m
|
Gorizontal egrilikning radiusi, m
|
Elementlar holati
|
Yo‘lkaning bor yo‘qligi
|
bekatlar
|
Harakat qismi
|
Yo‘l yoqasi
|
Ko‘rish masofasi
|
Suv qochirish qurilmalari
|
Qatnov qismining cheti
|
Jixozlangan
|
Jixozlanmagan
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
15
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Shuningdek, gorizontal egrilikning radiusi 2-jadvalda keltirilgan namunadagi tartibda talabalarga bo‘lib beriladi.
|
