Obyekt tomonidan foydalanishga olinadigan suvning kunlik miqdorlari
1.1 .jadval
tartib raqami
|
Iste'molchi
|
O'lchov birligi
|
Miqdori
|
Suv me'yori, l/sut
|
Suv sarfi, m3/sut
|
1
|
O'quvchilar
|
Kishi
|
350
|
11.5
|
4.025
|
2
|
O'qituvchilar
|
Kishi
|
65
|
11.5
|
0.7475
|
3
|
Oshxona
|
shart.ovqat
|
200
|
16
|
3.2
|
4
|
Sport zali
|
Sportsmen
|
70
|
100
|
7
|
5
|
Stadion
|
m2
|
6000
|
3
|
18
|
6
|
Laboratoriya
|
Asbob
|
160
|
224
|
35.84
|
|
JAMI:
|
|
|
|
68.8125
|
7
|
Qo'shimcha sarf
|
%
|
10
|
|
6.88125
|
|
HAMMASI:
|
|
|
|
75.69375
|
Ichimlik suvi qurilish davrida shirkat xo'jaligi hududida suv ta'minoti tarmog'idan keltiriladi. Qurilish tugagach bu uylar ham shu tarmoqqa ulanadi.
Agar tarmoqni ishga tushirish sozlash jarayonda suvning bakteriologik ko'rsatgichlari davlat standartlari talablariga javob bermasa, konsentrasiyasi 100 mg/l bo'lgan xlorli suv bilan 2 soat mobaynida zararsizlantiriladi.
Obyekt qurilishiga sarflangan suv miqdorini aniqlash
jadval
-
Ishning nomi
|
o'lchov birligi
|
Ish hajmi
|
Solishtirma suv me'yori, l
|
Suv miqdori,m3
|
Beton qorishmasini tayyorlash
|
m³
|
120
|
400
|
48
|
Betonni 6 kun davomida suvlash
|
m³
|
120
|
200
|
24
|
Zaminni zichlash uchun tuproqni namlash
|
m²
|
144
|
150
|
21.6
|
G'isht terish va gruntovka uchun
|
m³
|
210
|
200
|
42
|
Suvoq qorishmasini tayyorlash
|
m²
|
1920
|
100
|
192
|
JAMI:
|
|
|
|
327.6
|
Ichimlik suv sarfi,8 kishi x 200 kun x 15 l
|
kishi x kun
|
1600
|
15
|
24
|
Yuvinish uchun suv sarfi
|
kishi x kun
|
1600
|
25
|
40
|
JAMI:
|
|
|
|
64
|
Suv sarfining umumiy sarfi:
|
|
|
|
391.6
|
Kanalizasiya mavjudligi va oqova suvni oqizishga qo'yiladigan talablar. Mahalla markazida paydo bo'ladigan oqovalar maishiy xarakterda bo'lib, ularning me'yoriy kunlik
miqdori 57,70 m3 , yillik miqdori esa 17310 m3 ni tashkil qiladi. Bu oqovalarning tarkibi asosan qum, muallak moddalar va organik birikmalaridan tashkil topadi. Ularning sifat ko'rsatgichlari doimiy emas. Bu oqovalarda qumlar – 2 g/kishi-sut; muallak moddalar
40 g/ kishi-sut, xlor birikmalari 65 g/ kishi-sut ni tashkil qiladi.
Qurilish olib boriladigan maydonda vaqtinchalik kanalizasiya tizimlari o'rnatiladi. Qurilish tugagach umumkanalizasiya tizimi quriladi va oqovalar to'liq biologik usulda tozalanadi. U paytgacha bu oqovalar beton o'ralarda to'planadilar va o'ralar to'lishi bilan ularni tuman SES tomonidan ajratilgan maydonga eltib oqiziladi.
Mazkur mahalla markazi qurilishi va undan foydalanishda atmosfera havosiga zararli moddalar deyarli chiqmaydi. Binolar poydevori zavurni qazish, injenerlik kommunikasiyalarini montaj qilish, ta'mirlash paytlarida kam miqdorda noorganik chang, payvandlash uskunasidan – payvandlash aerozoli, jumladan, MnO2 va kranli avtomobildan is gazi, azot oksidi, qurum va hakozalar havoga ajralib chiqishi mumkin. Bu moddalarning havoga chiqish miqdori shunchalik kamki, ularning atrof muhitga salbiy ta'siri sezilarli bo'lmaydi. Qurilish jarayonida ajralib chiqadigan changning miqdorini kamaytirish maqsadida tez – tez tuproq namlantirilib turiladi va bu texnik suv hisobidan amalga oshiriladi. Masalan, binolarga tabiiy gaz yoki suvni o'tkazish paytida eng ko'pi bilan 5 kg ANO – 4 markali elektrod ishlatiladi va buning natijasida 33,6 g payvandlash aerozoli, 3,9 g marganes oksidi ajralib chiqadi. Shu ish bajarilishiga, 67,2 g/yil, 7,8 g/yil marganes oksidi havoga chiqariladi. Bundan ko'rinib turibdiki, bu yerda havoni ifloslantiruvchi moddalarning miqdori sanitar – ekologik talablarni qanoatlantiradi.
Mahalla markazi faoliyati paytida paydo bo'ladigan qattiq maishiy chiqindilarning umumiy yillik me'yoriy miqdori 5,2 t yoki 27 m3 ni tashkil qiladi.. Bu chiqindilar inert chiqindilar bo'lib, maktabning shimoliy sharqida atrofiy 1,8 m balandlikdagi devor bilan uralgan maxsus hududi betonlashtirilgan maydonda joylashtirilgan hajmi 1,2 m3 bulgan maxsus metal qutilarda to'planadi va shartnoma asosida tuman obodonchilik korxonasiga topshiriladi;
Qurilish paytida paydo bo'ladigan qattiq chiqindilar miqdori 6.1.-jadvalda keltirilgan.
8. Qurilish davomida va ishlab chiqarishda ro'y berishi mumkin bo'lgan avariya (halokatli) holatlarni va ularning atrof-muhitga ta'sirini tahlil qilish
Obyektning qurilishi va faoliyati davrida sodir bo'lishi mumkin bo'lgan halokatli holatlar. Masalan: qum, shag'al yoki sement tashiyotgan avtotransport vositasida nosozlik tufayli qurilish materialining to'kilishi yoki boshqa shunga o'xshash holatlar.
Obyekt qurilishining atrof - muhitga ta'sir etish xarakteri
Obyekt qurilishining atrof - muhitga chang, yuk tashish mashinalarining yoqilg'i gazining ta'sir etishi, vaqtincha yurish uchun noqulaylik keltiradi.
Qurilish davrida obyektda paydo bo'ladigan ishlab chiqarish
qattiq chiqindilari
jadval
|
Chiqindilar
|
o'lch.birl.
|
me'yor.%
|
maxs.mik,tn.
|
chiqindi
|
1
|
G'isht siniqlari
|
Tonna
|
0.5
|
210
|
1.05
|
2
|
Beton va qorishma
|
Tonna
|
13
|
120
|
15.6
|
3
|
Yog'och chiqindilar
|
m3
|
1.5
|
30
|
0.45
|
4
|
Xaltalar
|
Tonna
|
0.6
|
24
|
0.144
|
5
|
metall chiqindilari
|
Tonna
|
0.5
|
180
|
0.9
|
6
|
plastmassa idishlar
|
Tonna
|
1
|
10.96
|
0.1096
|
|
JAMI:
|
|
|
|
18.2536
|
|
Maishiy qattiq chiqindilar
|
7
|
Ishchilar
|
Kishi
|
0.083
|
25
|
2.075
|
8
|
Suprindi
|
Kg/m2-kun
|
0.021
|
1980
|
41.58
|
|
JAMI:
|
|
|
|
43.655
|
|
HAMMASI:
|
|
|
|
61.9086
| Obyekt qurilishining atrof-muhitga salbiy ta'sirini kamaytirish buyicha tadbirlar va takliflar
Obyekt qurilishining atrof-muhitga salbiy ta'sirini kamaytirish uchun qurilish obyektining atrofini to'sinlar bilan o'rash.
Mazkur mahalla markazini qurish, jixozlash, ishga tushirish va ekspluatasiya qilish paytida quyidagi tadbirlar amalga oshiriladi:
Yer ishlarini olib borishda eng zamonovay qazish usuli qo'llaniladi;
Qurilish jarayonida ajralib chiqadigan changning miqdorini kamaytirish maqsadida tez – tez tuproq namlantirilib turiladi;
Injenerlik kommunikasiya tarmoqlariga xizmat ko'rsatish uchun tibbiy ko'rikdan o'tgan, quduqga texnik xizmat ko'rsatish va texnika havfsizligi
qoidalarni mukammal biladigan va unga amal qiladigan yoshi 18 dan kam bo'lmagan ishchilargagina ruxsat beriladi.
Obyekt qurilishidan so'ng hududning ekologik holatini
oldindan tahlil qilish
Quriladigan obyekt hudidi yo’l bo'yida joylashganligi sababli, transport vositalaridan chiqadigan gaz chiqindilari zararli bo'lib, hamda shovqinli hudud deb hisoblanadi.
XULOSA
Jamoat binolarining arxitekturasi inson hayotining serqirra tomonlarini, jamiyatning sotsial-ijtimoiy rivojlapnish jarayonini badiiy qiyofada yoritib berishga xizmat qiladi. Shu bilan birga jamiyatning ma'naviy va mafkuraviy dunyoqarashiga ham bir qator bog‘liq bo‘lib zamonaviy arxitektura ham shunga javob berishi lozim.
Har doim ham eng qiziqarli, va eng muhtasham binolar jamoat binolari bo‘lib kelgan, inson tafakkurining yeng oliy darajadagi xayratlantiruvchi binolar – bu yesa jamoat binolari kompleksidir. Shuning uchun bo‘lsa kerak, shaharsozlikda qurilishga ajratiladigan mablag‘ning asosiy qism jamoat binolariga beriladi. Xalq turmush darajasining oshib borishi yesa qurilayotgan yirik shaharlardagi turistik markazlar, oliy darajada xizmat ko‘rsatuvchi mehmonxona komplekslari, yirik ilmiy, madaniy va ma'rifiy markazlar, kinoteatr, konsert va ko‘rgazma zallari sport inshootlari va xokazo binolarning qurilishi bilan bog‘liqdir.
Shuning uchun ham bo‘lajak mutaxassis arxitektor - dizaynerlarga jamoat binolarining texnologiyasi kursi butun o‘qish davomida o‘rgatilib boriladi. Bu yesa o‘z navbatida binolar tipini tashkil ettirish bilan birga, asosan ularni sistematik tarzda o‘rganishini taqazo yetadi, shaharsozlikdagi vazifani, konstruktiv yechimni, ijtimoiy – iqtisodiy tomonlarini, badiiy-arxitekturaviy yechimlarini, bino tiplarini, klassifikatsiyasini, normativlarini va xonalar turkumlarini aniqlab beradi.
Binoning tashqi tomonida foydalaniladigan injenerlik jihozlariga yesa alohida ye'tibor berish zarur va uni yestetik-didli ravishda loyihalash lozim.
Jamoat bino va inshootlarini loyihalashda shaharsozlikning arxitekturaviy – badiiy xususiyatlari, ularni joylashtirish, kompozitsiyasi, shahar va qishloq markazlarida qanday rejalashtirish kabi masalalar qarab chiqiladi. Shu bilan shaharsozlikda quriladigan barcha inshoot yoki binolarning atrof-muhit bilan bog‘liqligi, turli badiiy ko‘rsatgich vositalari, ularning mutanosibligiga ye'tibor beriladi.
Arxitekturada sintez va manumental san'at masalasi ham muhim rol o‘ynaydi. Jamoat bino va inshootlarining loyihalashda funksional asoslar ham ko‘rib chiqadi.
Ayni paytda yangi qurilayotgan obektlarni loyihalashtirish va qurilish sifatiga talablar oshib bormoqda. Turar joy va jamoat binolarini loyihalashning asosiy mezonlari mehnat unumdorligining oshishini ta'minlaydigan yuqori darajadagi komfortlilik, kapital va foydalanish xarajatlarining pasayishiga va ularning arxitekturaviy-badiiy tavsiflarining yuqori darajada bo‘lishiga ko‘maklashuvchi tejamkorlik hisoblanadi.
Shuning uchun loyihalovchi me'morning oldiga qo‘yiladigan vazifa bu,- hamma shart-sharoitlarni to‘la o‘rganib chiqib keyin yeng qulay va chiroyli turar- uylarni loyihalash, ayniqsa yerning shart-sharoiti jiddiy ye'tiborga olinishi kerak bo‘lgan muhim omillardir.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR
Е.В.Шипачева, Т.А.Саркичян, «проектирование генералных планов гражданских промышленных зданий» Т.2007
QMQ 2.01.03-96. Zilzilaviy hududlarda qurilish (Stroitelstvo v seysmicheskix rayonax). O’zbekiston Respubikasi Davlat Arxitektura va Qurilish qo’mitasi. Toshkent, 1996. y.
Змеул С.Г. “Типология зданий” Мoсква Стройздат 2005 г.
QMQ 2.01.01-94 Loyihalash uchun iqlimiy va fizikaviy-geologik ma’lumotlar (Klimaticheskiye i fiziko-geologicheskiye dannыye dlya proyektirovaniya). O’zbekiston Respubikasi Davlat Arxitektura va Qurilish qo’mitasi. Toshkent, 1994 y.
QMQ 2.07.01-94. Shaharsozlik. Shahar va qishloq manzilgohlarini rejalashtirish va qurish. O’zbekiston Respubikasi Davlat Arxitektura va Qurilish qo’mitasi. Toshkent, 1994 y.
Shereshevskiy I.A. Konstruirovaniye grajdanskix zdaniy. Ucheb. posobiye dlya studentov stroitelnыx spesialnostey. – Moskva. «Arxitektura-S», 2007 g.
Shukurov G’.Sh. Boboyev S.M. Arxitektura fizikasi. 1-qism. Qurilish issiqlik fizikasi. Toshkent. "Mehnat", 2005 y.
Yusupov R.A. Arxitekturaviy konstruksiyalar. O’quv qo’llanma. Toshkent. 2004 y.
Shodimetov Yu. Ijtimoiy ekologiyaga kirish. «O’qituvchi» nashriyoti, Toshkent. 1994 y.
Egamberdiyev R, Eshganov Ekologiya asoslari. «Zar qalam» nashriyoti, Toshkent. 2004 y.
Ergashev A. Umumiy ekologiya. «O’zbekiston» nashriyoti, Toshkent. 2003
Maklakova T. G. Proyektrovaniye jilix i obщyestvennix zdaniy. V/m 1998
M.Ubaydullayev, M.M.Inog’omov. Turar joy va jamoat binolarini loyihalashning tipologik asoslari kitobidan. Toshkent, 2009 y.
|